Θεωρείται ο μεγαλύτερος και ο πιο διάσημος Έλληνας συνθέτης και ένας από τους μεγαλύτερους παγκοσμίως. Είναι διεθνώς γνωστός ως Vangelis.
Ο αγαπημένος συνθέτης της NASA θα μείνει για πάντα γνωστός για τη μουσική του δεξιοτεχνία, τον πρωτοποριακό του ήχο αλλά και τη βαθιά αισθαντικότητα των έργων του. Η μουσική του είναι παγκόσμια, αφού έχει την ικανότητα να απεικονίζει ηχητικά διαφορετικές χώρες και διαφορετικά τοπία. Έχει γράψει ψυχεδελική, ηλεκτρονική, progressive, ambient, jazz και ορχηστρική μουσική. Δεν του αρέσει να δίνει πολλές συνεντεύξεις, προτιμά να μιλάει μέσα από τη μουσική του. «Θα σας το πω απλά. Δεν ξέρω να κάνω κάτι άλλο. Και δεν μπορώ να ζήσω αλλιώς».
Ο Ευάγγελος Οδυσσέας Παπαθανασίου γεννήθηκε στις 29 Μαρτίου του 1943 στην Αγριά Βόλου.
Στην ηλικία των τεσσάρων ετών άρχισε να συνθέτει μουσική, και στα έξι του έδωσε την πρώτη του παράσταση σε κοινό παίζοντας δικές του συνθέσεις στο πιάνο. Η οικογένειά του τον παρότρυνε να κάνει μαθήματα μουσικής, αλλά εκείνος για αρκετό καιρό αρνούνταν. Ήταν αυτοδίδακτος και ήθελε να δημιουργεί τη δική του μουσική. Αργότερα όμως, άλλαξε γνώμη και σπούδασε κλασική μουσική, ζωγραφική και σκηνοθεσία στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Αθήνας. Μπορεί να παίζει όλα τα μουσικά όργανα. Πιάνο, κιθάρα, συνθεσάιζερ, φλάουτο, ντραμς κ.ά.
Στις αρχές της δεκαετίας του ‘60 συμμετέχει στο συγκρότημα Forminx, που έκανε δημοφιλή την ηλεκτρονική μουσική στη χώρα. Έγιναν γνωστοί με το τραγούδι «Jeronimo Yanka» που έκανε τεράστια επιτυχία και έγινε χρυσό την πρώτη εβδομάδα κυκλοφορίας του.
Γράφει μουσική για την ταινία Vortex – Το Πρόσωπο της Μέδουσας (1967) του Νίκου Κούνδουρου.
Το 1968 μετακομίζει στο Παρίσι μαζί με τον Ντέμη Ρούσσο και δημιουργούν με τον Λουκά Σιδερά και Αργύρη «Silver»Κουλούρη τους Aphrodite’s Child, που κατάφεραν να γίνουν το πιο δημοφιλές μουσικό σχήμα στην Ευρώπη εκείνης της εποχής. Το 1970 έγραψε την μουσική για μία ταινία του Χένρι Χάπιερ. Ακολουθεί ένα ακουστικό ντοκιμαντέρ επηρεασμένο από της φοιτητικές εξεγέρσεις στο Παρίσι του 1968. Μεγαλύτερη επιτυχία του συγκροτήματος ήταν το «Rain and Tears», που ανέβηκε στο Νο 1 στη Γαλλία, ενώ λίγες εβδομάδες αργότερα ακολούθησαν Αγγλία, Αμερική, Γερμανία, Ολλανδία, Ιταλία κ.ά. Το επιτυχημένο διπλό τους άλμπουμ με τίτλο «666, το 1972, που ήταν δικής του σύλληψης, ήταν αυτό που τον έκανε γνωστό και στην Ευρώπη. Το 1973 θα ξεκινήσει μία επιτυχημένη συνεργασία με τον σκηνοθέτη Φρέντερικ Ροσίφ για μία σειρά ντοκιμαντέρ για την άγρια φύση, ενώ λίγο προτού μεταβεί στο Λονδίνο θα κυκλοφορήσει έναν προσωπικό δίσκο με τίτλο Earth.
https://www.youtube.com/watch?v=YQyxCL1uMlU
Μετά τη διάλυση των Aphrodite’s Child, συνεχίζει με σόλο καριέρα διαλέγοντας το όνομα Vangelis, καθώς ήταν ευκολότερο να το προφέρουν οι ξένοι και πάει στο Λονδίνο. Εκεί πραγματοποιεί το όνειρο του δημιουργώντας υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις μουσικών ηχογραφήσεων, τα Nemo studios. Μερικά από τα πιο σημαντικά του έργα γράφτηκαν εκεί, όπως τα «Albedo 0.39», «Spiral», «Heaven & Hell», «China», «Beaubourg» και «See you later». Η δεκαετία του 1980 ήταν μια δεκαετία σταθμός για την καριέρα του.
Συνεργάστηκε με την Ειρήνη Παππά το 1978 στον δίσκο «Ωδές». Το άλμπουμ είναι μια συλλογή παραδοσιακών ελληνικών τραγουδιών. Το κυρίως μέρος του έργου ενέπνευσε νέα ζωή στα ξεχασμένα παραδοσιακά τραγούδια, επανασυνδέοντάς τα με το κοινό της σύγχρονης εποχής. Το άλμπουμ έγινε αμέσως επιτυχία στην Ελλάδα, και κυκλοφόρησε παγκοσμίως το επόμενο έτος.
Ο Βαγγέλης κυκλοφόρησε επίσης το «Opéra Sauvage» το 1978. Αυτό ήταν το πλήρες άλμπουμ που αναπτύχθηκε από τη μουσική του για την τηλεοπτική σειρά ντοκιμαντέρ του Frédéric Rossif. Θεωρείται ως η πιο ξεκάθαρα συμφωνική μουσική του Βαγγέλη μέχρι σήμερα.
Την άνοιξη το 1979, ο Βαγγέλης έκανε ένα στούντιο άλμπουμ με τον τίτλο «China». Το άλμπουμ παρουσιάστηκε ζωντανά σε μια πρώτη συναυλία στις Βρυξέλλες, όπου ο Βαγγέλης συνοδευόταν από μια ορχήστρα 150 μουσικών.
Επίσης το 1979, ο Βαγγέλης άρχισε συνεργασία με τον τραγουδιστή Jon Anderson των «Υes». Τα τραγούδια δημοσιεύτηκαν τον Ιανουάριο 1980, με τον τίτλο «Jon and Vangelis», και το άλμπουμ ονομάστηκε «Short Stories». Ήταν μια δημοφιλής συνεργασία, φέρνοντας και στους δύο καλλιτέχνες επιτυχία στα τσαρτς.
Το Σεπτέμβριο του 1980 ένα αμερικάνικο επιστημονικό ντοκιμαντέρ που προξένησε μια παγκόσμια εντύπωση. Ήταν η τηλεοπτική σειρά «Cosmos» του Carl Sagan.
Ο Βαγγέλης Παπαθανασίου δημιούργησε μουσική για τον κινηματογράφο και την τηλεόραση. Κορυφαίο του σάουντρακ θεωρείται το «Οι Δρόμοι της Φωτιάς» (Chariots of Fire). Συνέθεσε τη μουσική για μία χαμηλού κόστους βρετανική ταινία με σκηνοθέτη τον Hugh Hudson, η οποία απέσπασε το Όσκαρ Καλύτερης Πρωτότυπης Μουσικής το 1982 και είναι το μοναδικό τραγούδι που ανέβηκε στην κορυφή των αμερικανικών charts από Έλληνα καλλιτέχνη. Ήταν ο πρώτος καλλιτέχνης που δημιούργησε μια πλήρη ορχηστρική σύνθεση για μια μεγάλου μήκους ταινία με τη χρήση ηλεκτρονικών οργάνων. Μάλιστα κάνει κάτι τολμηρό. Χρησιμοποιεί μουσική από συνθεσάιζερς για μια ταινία που εξελίσσεται τη δεκαετία του 1920. Από τότε ακούγεται σε κάθε Ολυμπιάδα. Η μουσική του «Chariots of fire» θεωρείται η πιο αναγνωρίσιμη κινηματογραφική μουσική στην ιστορία.
Τον Ιούλιο του 1981, ο Βαγγέλης και ο Jon Anderson, κυκλοφόρησαν το δεύτερο άλμπουμ τους με τον τίτλο «The Friends of Mr. Cairo». Το τρίτο άλμπουμ με τραγούδια των Jon και Βαγγέλη, «Private Collection», κυκλοφόρησε το Μάιο του 1983
Τον Οκτώβριο του 1981, ο Βαγγέλης έγραψε τη μουσική για το ντοκιμαντέρ του Frédéric Rossif σχετικά με τη ζωή του μεγάλου ζωγράφου Πάμπλο Πικάσο, το οποίο είχε τον τίτλο «Ο ζωγράφος Πάμπλο Πικάσο».
Το Φεβρουάριο του 1982, ο Βαγγέλης έγραψε τη μουσική για την ταινία του Έλληνα σκηνοθέτη Κώστα Γαβρά «Missing». Επίσης, το 1982, συνέθεσε τη μουσική για την ταινία επιστημονικής φαντασίας του Ridley Scott «Blade Runner». Επίσης εκείνο το έτος, ο Βαγγέλης έγραψε το σάουντρακ για την ιαπωνική ταινία «South Pole Story», σε σκηνοθεσία Koreyoshi Kurahara. Άλλες μουσικές του επενδύσεις είναι οι: Η ανταρσία του Μπάουντυ (1984), Francesco (1989)
1982 Δημιουργεί το ηχητικό σήμα των ειδήσεων της ΕΡΤ, το οποίο συνέχιζε να ακούγεται στα τηλεοπτικά δελτία ειδήσεων μέχρι σήμερα, με εξαίρεση την περίοδο 2013-2015 όπου ακουγόταν στο δελτίο ειδήσεων της ERTOpen.
Το 1986, ο Βαγγέλης συνεργάζεται για δεύτερη φορά με την Ειρήνη Παππά, στην απόδοση των ύμνων της Ορθοδοξίας με τον δίσκο «Ραψωδίες».
Στις 25 Μαΐου του 1986, έλαβε χώρα ο μαραθώνιος αγώνας δρόμου της Sport Aid. Αυτό ήταν ένα φιλανθρωπικό γεγονός που οργανώθηκε από τον Bob Geldof, με στόχο τη θεραπεία του λιμού στην Αφρική. Το γεγονός προβάλλονταν στην τηλεόραση ζωντανά σε όλες τις γωνιές του κόσμου. Η μουσική της αναμετάδοσης ήταν ειδικά δημιουργημένη από τον Βαγγέλη.
Το 1987 ο Βαγγέλης τελείωσε τη μουσική του για το ντοκιμαντέρ του Frédéric Rossif με τίτλο «De Nuremburg à Nuremburg», για την άνοδο και την πτώση του ναζιστικού καθεστώτος.
Το 1987 τα στούντιο Nemos κλείνουν οριστικά, αλλά αυτό δεν πτοεί τον συνθέτη αφού μπορούσε να γράφει μουσική κάθε μέρα από οποιαδήποτε τοποθεσία.
Κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψης στην Ρώμη για να γράψει τη μουσική για την ταινία «Francesco», ο Βαγγέλης έγραψε αυθόρμητα μια σειρά από συνθέσεις στη σουίτα του ξενοδοχείου του. Το άλμπουμ κυκλοφόρησε τον επόμενο χρόνο, το 1990, με τον απλό τίτλο «The City».
Το Μάιο του 1991, ο Βαγγέλης ήταν ένας από τους επίσημους επίτροπους στο φεστιβάλ των Καννών. Λίγους μήνες αργότερα, το Σεπτέμβριο, ο Jon και ο Βαγγέλης κυκλοφόρησαν την τέταρτη κοινή τους προσπάθεια, με τίτλο «Page of Life».
Το καλοκαίρι του ίδιου έτους, έδωσε μια συναυλία στο αμφιθέατρο του Ωδείου Ηρώδου του Αττικού. Ως ένα αφιέρωμα στις τέχνες, στην ποίηση και στη λογοτεχνία, η συναυλία είχε καλεσμένους ερμηνευτές τους Alan Bates, Fanny Ardant και τη σοπράνο Markella Hatziano.
Ήταν επίσης το 1991 όταν συνέθεσε τη μουσική για τα ντοκιμαντέρ του παγκοσμίου φήμης ωκεανογράφου Ζακ-Υβ Κουστώ. Ο Κουστώ είχε ετοιμάσει ένα φιλμ με τη μουσική του Βαγγέλη για τη Διάσκεψη Κορυφής για τη Γη, η οποία θα γινόταν στο Ρίο ντε Τζανέιρο το 1992. Εκεί παρευρέθηκαν 172 έθνη και 108 αρχηγοί κρατών. Το ντοκιμαντέρ επισήμανε τον ανησυχητικό ρυθμό της κλιματικής αλλαγής, και κυρίως, τη θλιβερή φτώχεια που επικρατεί στον κόσμο. Το 1998 γράφει το άλμπουμ Φόρος Τιμής Στον Γκρέκο, τα έσοδα του οποίου διατέθηκαν για την ενίσχυση της εκστρατείας της εθνικής πινακοθήκης για την απόκτηση του πίνακα του Ελ Γκρέκο «Άγιος Πέτρος».
Το 1992, ο Βαγγέλης συνέθεσε μουσική για την παράσταση της «Μήδειας» της θεατρικής σκηνοθέτιδας Nuria Espert, στην οποία συμμετείχε και η Ειρήνη Παπά. Επίσης συνέθεσε τη μουσική για πολλές κινηματογραφικές ταινίες εκείνη τη χρονιά. Αυτές περιλαμβάνουν τη σκοτεινή ερωτική ταινία του Roman Polanski «Τα μαύρα φεγγάρια του έρωτα» (Bitter Moon), με πρωταγωνιστές τους Kristin Scott Thomas και Hugh Grant, και το «La Peste», του σκηνοθέτη Luis Puenzos.
Επίσης το 1992, ακριβώς μια δεκαετία αφότου ο Βαγγέλης έγραψε τη μουσική για την ταινία «Blade Runner», ο σκηνοθέτης Ridley Scott του ζήτησε να γράψει για την επομένη επική ταινία του, «1492: Conquest of Paradise». Η υπόθεση της ταινίας αφορούσε τον Χριστόφορο Κολόμβο. Η ταινία συνέπεσε με την 500η επέτειο του πρώτου ταξιδιού του Κολόμβου στο Νέο Κόσμο. Ο Βαγγέλης δημιούργησε ατμοσφαιρική μουσική η οποία πρόσθεσε στη συνολική ατμόσφαιρα της ταινίας.
Τον Ιούλιο του 1994, το πολυαναμενόμενο σάουντρακ για την ταινία «Blade Runner» έγινε διαθέσιμο στο ευρύ κοινό για πρώτη φορά. Συνέπεσε με την επανέκδοση της ταινίας.
Μερικούς μήνες αργότερα, το 1996, ο Βαγγέλης κλήθηκε να γράψει για τον Γιάννη Σμαραγδή για την ταινία του «Kavafis». Αυτό ήταν ένα πορτρέτο της ζωής του ποιητή Κωνσταντίνου Π. Καβάφη.
Το 1999, ανατέθηκε στο Βαγγέλη να δημιουργήσει τη μουσική που θα συνοδεύσει την παρουσίαση του επίσημου εμβλήματος των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004. Ένα έτος αργότερα, το 2000, επιλέχτηκε ως καλλιτεχνικός διευθυντής της μεταφοράς της ολυμπιακής σημαίας στο Σύδνεϋ. Δημιουργεί και τη μουσική για την τελετή παράδοσης την ολυμπιακής φλόγας, τόσο στο Σύδνεϋ όσο και από το Σύδνεϋ στην Αθήνα.
«Music is science more than art, and it is the main code of the universe»
Η εξερεύνηση του διαστήματος τον γοητεύει από τα παιδικά του χρόνια, όπως έχει δηλώσει και ο ίδιος. Ένα μεγάλο μέρος από τα έργα του είναι αφιερωμένο σε αυτό, ενώ οι κορυφαίοι διαστημικοί οργανισμοί τον εμπιστεύτηκαν για να μελοποιήσει τις επιτυχίες τους. Στις 28 Ιουνίου του 2001, ο κόκκινος πλανήτης, ο Άρης ήταν κοντά στη Γη περισσότερο από κάθε άλλη φορά μέσα στη δεκαετία. Εκείνη τη μέρα ο Βαγγέλης παρουσίασε τη διαστημική χορωδιακή συμφωνία «Μυθωδία» στον ναό του Ολυμπίου Διός, στην Αθήνα. Ήταν η πρώτη συναυλία τέτοιου είδους που έγινε σε έναν ιερό χώρο της αρχαιότητας. Ήταν μεγάλη τιμή για τον Βαγγέλη, καθώς η NASA επέλεξε την μουσική του για να συνοδέψει την αποστολή τους στον Άρη. Μετά τη συναυλία ο Βαγγέλης έλαβε τον τιμητικό τίτλο του «Ιππότη της Λεγεώνας της Τιμής» από τη Γαλλική δημοκρατία, για την εξαιρετική κοινωνική του προσφορά. Η συναυλία ηχογραφήθηκε και στη συνέχεια κυκλοφόρησε σε βίντεο και σε άλμπουμ, με τίτλο «Μυθωδία: Μουσική για την αποστολή της NASA: 2001 Οδύσσεια του Άρη».
Το 2002 δημιουργεί τη μουσική για το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου 2002 που πραγματοποιήθηκε στην Ιαπωνία και Κορέα.
Τον Οκτώβριο του 2002, ο Βαγγέλης εξέδωσε το «Odyssey – The Definitive Collection». Το άλμπουμ ήταν ένας εορτασμός της επιφανούς μουσικής σταδιοδρομίας του, η οποία εκτεινόταν σε μια περίοδο περισσότερων των 30 χρόνων. Περιείχε μια συλλογή των πιο διάσημων κομματιών του Βαγγέλη.
Το 2004, ο Βαγγέλης συμφώνησε να αναλάβει τη μουσική σύνθεση για την επική ταινία του Όλιβερ Στόουν «Αλέξανδρος».
Το 2007, o Γιάννης Σμαραγδής ζήτησε από τον Βαγγέλη να γράψει τη μουσική για την ταινία «El Greco». Η ταινία ήταν για τη ζωή του αναγεννησιακού ζωγράφου Ελ Γκρέκο.
Το 2013 η ΝΑΣΑ υιοθετεί για δεύτερη φορά τη μουσική του Βαγγέλη Παπαθανασίου, με ένα πρωτότυπο μουσικό έργο που δημιουργήθηκε για να πλαισιώσει το βίντεο από την αποστολή Ήρα (Juno), που απεικονίζει συγχρόνως την κίνηση της Γης και της Σελήνης μαζί για πρώτη φορά.
Το 2014 ο Ευρωπ. Οργανισμός Διαστήματος (ESA) του πρότεινε να συνθέσει τη μουσική για την πρώτη ιστορική προσεδάφιση σε κομήτη. Εκείνος συνέθεσε μια μουσική τριλογία (Άφιξη, Το ταξίδι του Philae και Το βαλς του Ροζέτα) η οποία παρουσιάστηκε από τον ESA μετά την επιτυχημένη προσεδάφιση του σκάφους Ροζέτα στον κομήτη 67P.
Ως φόρο τιμής στη μουσική του προσφορά αλλά και στην αγάπη του για το διάστημα, το Minor Planet Center της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης το 1995 έδωσε το όνομα του Βαγγέλη Παπαθανασίου στον Αστεροειδή της Κύριας Ζώνης 6354. Πλέον ονομάζεται 6354 Vangelis.
Το 2016 ηχογράφησαν με τον Sean Connery την «Ιθάκη» του Κωνσταντίνου Καβάφη. Ο Βαγγέλης έγραψε τη μουσική και ο Connery απαγγέλλει μοναδικά το εξαιρετικό αυτό ποίημα του μεγάλου Αλεξανδρινού.
Συνεργάστηκε με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος και τη NASA στo «Rosetta», το album του 2016 που εμπνεύστηκε από την ομώνυμη αποστολή, η οποία προσπάθησε για πρώτη φορά να προσγειωθεί σε έναν κομήτη.
Τον Ιούνιο του 2018, έγραψε μουσική για την εναπόθεση της τέφρας του διάσημου κοσμολόγου Στίβεν Χόκινγκ. Το τραγούδι μεταδόθηκε μέσω της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας στο διάστημα προς την κατεύθυνση της πλησιέστερης μαύρης τρύπας, 1Α 0620-00 ως φόρος τιμής στο έργο και την προσφορά του θανόντα επιστήμονα στις επιστήμες. Η σύνθεση ήταν μια αυθόρμητη πρωτοβουλία του Έλληνα δημιουργού, με την οποία θέλησε να τιμήσει την προσωπικότητα και το έργο του Βρετανού επιστήμονα
To «Nocturne» είναι το νέο album του Βαγγέλη και περιλαμβάνει συνθέσεις εμπνευσμένες από τη νύχτα και το πάθος του για το διάστημα. Κυκλοφόρησε στις 25 Ιανουαρίου 2019.
Θέατρο
Το ενδιαφέρον του για τις τέχνες δεν περιοριζόταν μόνο στη σύνθεση μουσικής. Το 1997 έκανε την πρώτη του σκηνοθετική απόπειρα, καθώς σχεδίασε και διηύθυνε εξ ολοκλήρου την τελετή έναρξης του 6ου Παγκόσμιου Πρωταθλήματος Ανοιχτού Στίβου της IAAF που πραγματοποιήθηκε στο «Παναθηναϊκό» της Αθήνας. Αξιοσημείωτη είναι η προσφορά του Βαγγέλη Παπαθανασίου και στο θέατρο. Το 1983 δημιούργησε τη μουσική για τη παράσταση του Μιχάλη Κακογιάννη, Ηλέκτρα στο Αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου, με πρωταγωνίστρια την Ειρήνη Παππά. Επίσης, έχει συνεργαστεί με τα Βασιλικά μπαλέτα, καθώς δημιούργησε την μουσική για τρία έργα, Το R B Sque (1980) που παρουσιάστηκε στο Βασιλικό Θέατρο Drury Lane, Το Φρανκενστάιν (1985) και το Η Πεντάμορφη και το Τέρας (1986).
Βραβεία – Διακρίσεις
Όσκαρ Καλύτερου Πρωτότυπου Τραγουδιού 1982 για τη μουσική στην ταινία Δρόμοι της φωτιάς.
Βραβείο Χρυσού Λέοντος στο Cannes Lions International Advertising Festival, για τη μουσική Ask the Mountains σε τηλεοπτική διαφήμιση.
Βραβείο Max Steiner Award το 1989, για σύνθεση και παρουσίαση διακεκριμένης κινηματογραφικής μουσικής.
Βραβείο Echo (Γερμανία) για τον διεθνή καλλιτέχνη της χρονιάς 1992.
Βραβείο του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Φλάνδρας (Βέλγιο), για καλύτερη μουσική επένδυση κινηματογραφικής ταινίας.
Βραβείο του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βαλένθια, για καλύτερη μουσική επένδυση κινηματογραφικής ταινίας.
Βραβείο Απόλλων το 1993 για τη συνεισφορά του στη μουσική από την Εταιρεία των Φίλων της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Του δόθηκε ο τίτλος του Ιππότη του Τάγματος των Τεχνών και των Γραμμάτων της Γαλλικής Δημοκρατίας το 1992. Η απονομή έγινε από τον Γάλλο υπουργό παιδείας.
Δύο φορές το Παγκόσμιο Μουσικό Βραβείο του Μόντε Κάρλο, για τον Έλληνα καλλιτέχνη με τις μεγαλύτερες πωλήσεις.
Ο τίτλος του Ιππότη της Λεγεώνας της Τιμής της Γαλλικής Δημοκρατίας το 2001.
Βραβείο RIAJ (Δισκογραφική Βιομηχανία της Ιαπωνίας) για διεθνές τραγούδι της χρονιάς 2002.
Μετάλλιο Δημόσιας Συνεισφοράς της ΝΑΣΑ σε αναγνώριση εξαιρετικής συνεισφοράς στο όραμα της ΝΑΣΑ το 2003.
Το 2013 τα Ελληνικά Ταχυδρομεία εξέδωσαν γραμματόσημα τα οποία τον απεικόνιζαν.
Τιμητικό διδακτορικό δίπλωμα από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών το 2008, παραχωρώντας του τον διακεκριμένο τίτλο του Ομότιμου Καθηγητή. Το διδακτορικό του δόθηκε για την εξαιρετική συμβολή του στη μουσική παιδεία του ελληνικού λαού, καθώς και για τη διάδοση του μηνύματος του Ελληνισμού σε όλο τον κόσμο.
Άλλα ταλέντα
Το 2003 αποκάλυψε την ικανότητά του στη ζωγραφική παρουσιάζοντας 70 δικά του έργα ζωγραφικής στα πλαίσια της Βαλένσια Μπιενάλ στην Ισπανία. Μετά την επιτυχία της έκθεσης Vangelis Pintura, τα έργα του εκθέτονται σε σημαντικές γκαλερί σε όλο τον κόσμο. Την ίδια χρονιά ο Παπαθανασίου παρουσίασε επίσης ένα βιβλίο που περιέχει μερικά από τα ωραιότερα έργα του, με τίτλο Vangelis.
«Θα μπορούσα ν’ αγαπήσω τη μουσική και τη ζωγραφική αν τις ανακάλυπτα σαν τέχνες αργότερα – κατά τη διάρκεια δηλαδή της ζωής μου. Τη στιγμή όμως που γεννήθηκα με αυτές, δεν ετέθη θέμα αγάπης, αλλά απλώς φυσικής λειτουργίας. Ζωγραφίζω και παίζω μουσική όπως αναπνέω».
Ο Βαγγέλης τα μεγάλα έργα του, τα λάδια, τα έδωσε να εκτεθούν σε διάφορες χώρες. Η πρώτη έκθεση ξεκίνησε από την Βαλένθια και κατόπιν έκανε περιοδεία στη Νότια και στην Κεντρική Αμερική, όπου την απόλαυσε πλήθος επισκεπτών και απέσπασε εντυπωσιακές κριτικές.
Δισκογραφία
(1970) Sex Power, (1972) Fais Que Ton Rêve Soit Plus Long Que la Nuit, (1973) Earth, (1973) L’Apocalypse des Animaux, (1975) Heaven and Hell, (1976) Albedo 0.39], (1976) La Fête Sauvage, (1977) Ignacio, (1977) Spiral, (1978) Beaubourg, (1978) Ωδές (Βαγγέλης Παπαθανασίου & Ειρήνη Παππά), (1979) China, (1979) Opera Sauvage
(1980) Short Stories (Γιον Άντερσον & Βαγγέλης Παπαθανασίου), (1980) See You Later, (1980) Ωδές
(1981) Chariots of fire, (1981) The Friends of Mr Cairo (Γιον Άντερσον & Βαγγέλης Παπαθανασίου)
(1983) Antarctica, (1983) Private Collection (Γιον Άντερσον & Βαγγέλης Παπαθανασίου)
(1984) Soil Festivities, (1985) Mask, (1985) Invisible Connections
(1986) Ραψωδίες (Βαγγέλης Παπαθανασίου & Ειρήνη Παππά)
(1988) Direct, (1989) Themes, (1990) The City, (1991) Page of Life (Γιον Άντερσον & Βαγγέλης Παπαθανασίου), (1992) 1492: Conquest of Paradise, (1995) Voices
(1995) Ask the Mountains (Βαγγέλης Παπαθανασίου & Στίνα Νόρντενσταν), (1995) Φόρος τιμής στον Γκρέκο, (1996) Portraits, (1996) Oceanic, (1998) El Greco, (1999) Reprise 1990–1999
(2001) Mythodea — Μουσική για την αποστολή της ΝΑΣΑ: 2001 Οδύσσεια στον Άρη
(2003) Odyssey, (2004) Alexander, (2007) El Greco, (2007) Blade Runner Trilogy: 25th Anniversary
(2012) The Collection, (2012) “Chariots of Fire – The Play” (Music From The Stage Show)
(2012) “Trashed” (Soundtrack)
Soundtracks: Sex Power (1970), L’Apocalypse des Animaux (1973), Ignacio (aka Do You hear the Dogs Barking?) (1975), La Fête Sauvage (1976), Opera Sauvage (1979), Chariots of Fire (1981), Blade Runner (1982), Antarctica (1983), 1492: Conquest of Paradise (1992), Alexander (2004), Blade Runner Trilogy: 25th Anniversary (2007), El Greco: Original Motion Picture Soundtrack (2007), Chariots of Fire – The Play: Music from the Stage Show (2012)
Studio albums: Fais Que Ton Rêve Soit Plus Long Que la Nuit (1972), Earth (1973)
Heaven and Hell (1975), Albedo 0.39 (1976), Spiral (1977), Beaubourg (1978)
Hypothesis (1978: unofficial), The Dragon (1978: unofficial), China (1979)
See You Later (1980), Soil Festivities (1984), Mask (1985)
ΙΔΡΥΜΑ «ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ»
Tο νεόκοπο Ίδρυμα Ερευνών, Μουσικής, Τεχνών και Επιστημών, το ήθελε από πάντα, και είναι πολύ χαρούμενος που έγινε πραγματικότητα. O Βαγγέλης προτίθεται να αφήσει τα πάντα στην Ελλάδα. Όλη του την πνευματική και υλική περιουσία.
Όταν ο Βαγγέλης συνθέτει μουσική χάνει τον εαυτό του ολοκληρωτικά στη στιγμή, χρησιμοποιώντας το μυαλό και τα χέρια του για να δημιουργήσει τις συνθέσεις του. Όταν ήρθε η ώρα να εξηγήσει για το πώς αντλεί μια απεριόριστη πηγή μελωδιών, ο Βαγγέλης είπε: «Λοιπόν, νομίζω ότι οι μελωδίες είναι παντού γύρω μας στο χώρο. Είναι στη φύση. Περιλουόμαστε από ήχους και είτε τους ακούμε είτε όχι. Αν θέσουμε τους εαυτούς μας διαθέσιμους έρχονται σε μας. Δεν είμαι περισσότερο από ένα ραντάρ που λαμβάνει ένα μήνυμα από τις σφαίρες».
Ο Βαγγέλης Παπαθανασίου ίσως είναι ο εθνικός μας καλλιτέχνης. Η μουσική του εμπνέει, εξυψώνει και θεραπεύει το ανθρώπινο γένος, και έχει ξεπεράσει τα όρια της συμβατικής μουσικής. Έχει αναγνωριστεί ως ένας από τους μεγαλύτερους συνθέτες του 20ού και του 21ου αιώνα.
Θεωρείται ο μεγαλύτερος και ο πιο διάσημος Έλληνας συνθέτης και ένας από τους μεγαλύτερους παγκοσμίως. Είναι διεθνώς γνωστός ως Vangelis.
Ο αγαπημένος συνθέτης της NASA θα μείνει για πάντα γνωστός για τη μουσική του δεξιοτεχνία, τον πρωτοποριακό του ήχο αλλά και τη βαθιά αισθαντικότητα των έργων του. Η μουσική του είναι παγκόσμια, αφού έχει την ικανότητα να απεικονίζει ηχητικά διαφορετικές χώρες και διαφορετικά τοπία. Έχει γράψει ψυχεδελική, ηλεκτρονική, progressive, ambient, jazz και ορχηστρική μουσική. Δεν του αρέσει να δίνει πολλές συνεντεύξεις, προτιμά να μιλάει μέσα από τη μουσική του. «Θα σας το πω απλά. Δεν ξέρω να κάνω κάτι άλλο. Και δεν μπορώ να ζήσω αλλιώς».
Ο Ευάγγελος Οδυσσέας Παπαθανασίου γεννήθηκε στις 29 Μαρτίου του 1943 στην Αγριά Βόλου.
Στην ηλικία των τεσσάρων ετών άρχισε να συνθέτει μουσική, και στα έξι του έδωσε την πρώτη του παράσταση σε κοινό παίζοντας δικές του συνθέσεις στο πιάνο. Η οικογένειά του τον παρότρυνε να κάνει μαθήματα μουσικής, αλλά εκείνος για αρκετό καιρό αρνούνταν. Ήταν αυτοδίδακτος και ήθελε να δημιουργεί τη δική του μουσική. Αργότερα όμως, άλλαξε γνώμη και σπούδασε κλασική μουσική, ζωγραφική και σκηνοθεσία στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Αθήνας. Μπορεί να παίζει όλα τα μουσικά όργανα. Πιάνο, κιθάρα, συνθεσάιζερ, φλάουτο, ντραμς κ.ά.
Στις αρχές της δεκαετίας του ‘60 συμμετέχει στο συγκρότημα Forminx, που έκανε δημοφιλή την ηλεκτρονική μουσική στη χώρα. Έγιναν γνωστοί με το τραγούδι «Jeronimo Yanka» που έκανε τεράστια επιτυχία και έγινε χρυσό την πρώτη εβδομάδα κυκλοφορίας του.
Γράφει μουσική για την ταινία Vortex – Το Πρόσωπο της Μέδουσας (1967) του Νίκου Κούνδουρου.
Το 1968 μετακομίζει στο Παρίσι μαζί με τον Ντέμη Ρούσσο και δημιουργούν με τον Λουκά Σιδερά και Αργύρη «Silver»Κουλούρη τους Aphrodite’s Child, που κατάφεραν να γίνουν το πιο δημοφιλές μουσικό σχήμα στην Ευρώπη εκείνης της εποχής. Το 1970 έγραψε την μουσική για μία ταινία του Χένρι Χάπιερ. Ακολουθεί ένα ακουστικό ντοκιμαντέρ επηρεασμένο από της φοιτητικές εξεγέρσεις στο Παρίσι του 1968. Μεγαλύτερη επιτυχία του συγκροτήματος ήταν το «Rain and Tears», που ανέβηκε στο Νο 1 στη Γαλλία, ενώ λίγες εβδομάδες αργότερα ακολούθησαν Αγγλία, Αμερική, Γερμανία, Ολλανδία, Ιταλία κ.ά. Το επιτυχημένο διπλό τους άλμπουμ με τίτλο «666, το 1972, που ήταν δικής του σύλληψης, ήταν αυτό που τον έκανε γνωστό και στην Ευρώπη. Το 1973 θα ξεκινήσει μία επιτυχημένη συνεργασία με τον σκηνοθέτη Φρέντερικ Ροσίφ για μία σειρά ντοκιμαντέρ για την άγρια φύση, ενώ λίγο προτού μεταβεί στο Λονδίνο θα κυκλοφορήσει έναν προσωπικό δίσκο με τίτλο Earth.
https://www.youtube.com/watch?v=YQyxCL1uMlU
Μετά τη διάλυση των Aphrodite’s Child, συνεχίζει με σόλο καριέρα διαλέγοντας το όνομα Vangelis, καθώς ήταν ευκολότερο να το προφέρουν οι ξένοι και πάει στο Λονδίνο. Εκεί πραγματοποιεί το όνειρο του δημιουργώντας υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις μουσικών ηχογραφήσεων, τα Nemo studios. Μερικά από τα πιο σημαντικά του έργα γράφτηκαν εκεί, όπως τα «Albedo 0.39», «Spiral», «Heaven & Hell», «China», «Beaubourg» και «See you later». Η δεκαετία του 1980 ήταν μια δεκαετία σταθμός για την καριέρα του.
Συνεργάστηκε με την Ειρήνη Παππά το 1978 στον δίσκο «Ωδές». Το άλμπουμ είναι μια συλλογή παραδοσιακών ελληνικών τραγουδιών. Το κυρίως μέρος του έργου ενέπνευσε νέα ζωή στα ξεχασμένα παραδοσιακά τραγούδια, επανασυνδέοντάς τα με το κοινό της σύγχρονης εποχής. Το άλμπουμ έγινε αμέσως επιτυχία στην Ελλάδα, και κυκλοφόρησε παγκοσμίως το επόμενο έτος.
Ο Βαγγέλης κυκλοφόρησε επίσης το «Opéra Sauvage» το 1978. Αυτό ήταν το πλήρες άλμπουμ που αναπτύχθηκε από τη μουσική του για την τηλεοπτική σειρά ντοκιμαντέρ του Frédéric Rossif. Θεωρείται ως η πιο ξεκάθαρα συμφωνική μουσική του Βαγγέλη μέχρι σήμερα.
Την άνοιξη το 1979, ο Βαγγέλης έκανε ένα στούντιο άλμπουμ με τον τίτλο «China». Το άλμπουμ παρουσιάστηκε ζωντανά σε μια πρώτη συναυλία στις Βρυξέλλες, όπου ο Βαγγέλης συνοδευόταν από μια ορχήστρα 150 μουσικών.
Επίσης το 1979, ο Βαγγέλης άρχισε συνεργασία με τον τραγουδιστή Jon Anderson των «Υes». Τα τραγούδια δημοσιεύτηκαν τον Ιανουάριο 1980, με τον τίτλο «Jon and Vangelis», και το άλμπουμ ονομάστηκε «Short Stories». Ήταν μια δημοφιλής συνεργασία, φέρνοντας και στους δύο καλλιτέχνες επιτυχία στα τσαρτς.
Το Σεπτέμβριο του 1980 ένα αμερικάνικο επιστημονικό ντοκιμαντέρ που προξένησε μια παγκόσμια εντύπωση. Ήταν η τηλεοπτική σειρά «Cosmos» του Carl Sagan.
Ο Βαγγέλης Παπαθανασίου δημιούργησε μουσική για τον κινηματογράφο και την τηλεόραση. Κορυφαίο του σάουντρακ θεωρείται το «Οι Δρόμοι της Φωτιάς» (Chariots of Fire). Συνέθεσε τη μουσική για μία χαμηλού κόστους βρετανική ταινία με σκηνοθέτη τον Hugh Hudson, η οποία απέσπασε το Όσκαρ Καλύτερης Πρωτότυπης Μουσικής το 1982 και είναι το μοναδικό τραγούδι που ανέβηκε στην κορυφή των αμερικανικών charts από Έλληνα καλλιτέχνη. Ήταν ο πρώτος καλλιτέχνης που δημιούργησε μια πλήρη ορχηστρική σύνθεση για μια μεγάλου μήκους ταινία με τη χρήση ηλεκτρονικών οργάνων. Μάλιστα κάνει κάτι τολμηρό. Χρησιμοποιεί μουσική από συνθεσάιζερς για μια ταινία που εξελίσσεται τη δεκαετία του 1920. Από τότε ακούγεται σε κάθε Ολυμπιάδα. Η μουσική του «Chariots of fire» θεωρείται η πιο αναγνωρίσιμη κινηματογραφική μουσική στην ιστορία.
Τον Ιούλιο του 1981, ο Βαγγέλης και ο Jon Anderson, κυκλοφόρησαν το δεύτερο άλμπουμ τους με τον τίτλο «The Friends of Mr. Cairo». Το τρίτο άλμπουμ με τραγούδια των Jon και Βαγγέλη, «Private Collection», κυκλοφόρησε το Μάιο του 1983
Τον Οκτώβριο του 1981, ο Βαγγέλης έγραψε τη μουσική για το ντοκιμαντέρ του Frédéric Rossif σχετικά με τη ζωή του μεγάλου ζωγράφου Πάμπλο Πικάσο, το οποίο είχε τον τίτλο «Ο ζωγράφος Πάμπλο Πικάσο».
Το Φεβρουάριο του 1982, ο Βαγγέλης έγραψε τη μουσική για την ταινία του Έλληνα σκηνοθέτη Κώστα Γαβρά «Missing». Επίσης, το 1982, συνέθεσε τη μουσική για την ταινία επιστημονικής φαντασίας του Ridley Scott «Blade Runner». Επίσης εκείνο το έτος, ο Βαγγέλης έγραψε το σάουντρακ για την ιαπωνική ταινία «South Pole Story», σε σκηνοθεσία Koreyoshi Kurahara. Άλλες μουσικές του επενδύσεις είναι οι: Η ανταρσία του Μπάουντυ (1984), Francesco (1989)
1982 Δημιουργεί το ηχητικό σήμα των ειδήσεων της ΕΡΤ, το οποίο συνέχιζε να ακούγεται στα τηλεοπτικά δελτία ειδήσεων μέχρι σήμερα, με εξαίρεση την περίοδο 2013-2015 όπου ακουγόταν στο δελτίο ειδήσεων της ERTOpen.
Το 1986, ο Βαγγέλης συνεργάζεται για δεύτερη φορά με την Ειρήνη Παππά, στην απόδοση των ύμνων της Ορθοδοξίας με τον δίσκο «Ραψωδίες».
Στις 25 Μαΐου του 1986, έλαβε χώρα ο μαραθώνιος αγώνας δρόμου της Sport Aid. Αυτό ήταν ένα φιλανθρωπικό γεγονός που οργανώθηκε από τον Bob Geldof, με στόχο τη θεραπεία του λιμού στην Αφρική. Το γεγονός προβάλλονταν στην τηλεόραση ζωντανά σε όλες τις γωνιές του κόσμου. Η μουσική της αναμετάδοσης ήταν ειδικά δημιουργημένη από τον Βαγγέλη.
Το 1987 ο Βαγγέλης τελείωσε τη μουσική του για το ντοκιμαντέρ του Frédéric Rossif με τίτλο «De Nuremburg à Nuremburg», για την άνοδο και την πτώση του ναζιστικού καθεστώτος.
Το 1987 τα στούντιο Nemos κλείνουν οριστικά, αλλά αυτό δεν πτοεί τον συνθέτη αφού μπορούσε να γράφει μουσική κάθε μέρα από οποιαδήποτε τοποθεσία.
Κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψης στην Ρώμη για να γράψει τη μουσική για την ταινία «Francesco», ο Βαγγέλης έγραψε αυθόρμητα μια σειρά από συνθέσεις στη σουίτα του ξενοδοχείου του. Το άλμπουμ κυκλοφόρησε τον επόμενο χρόνο, το 1990, με τον απλό τίτλο «The City».
Το Μάιο του 1991, ο Βαγγέλης ήταν ένας από τους επίσημους επίτροπους στο φεστιβάλ των Καννών. Λίγους μήνες αργότερα, το Σεπτέμβριο, ο Jon και ο Βαγγέλης κυκλοφόρησαν την τέταρτη κοινή τους προσπάθεια, με τίτλο «Page of Life».
Το καλοκαίρι του ίδιου έτους, έδωσε μια συναυλία στο αμφιθέατρο του Ωδείου Ηρώδου του Αττικού. Ως ένα αφιέρωμα στις τέχνες, στην ποίηση και στη λογοτεχνία, η συναυλία είχε καλεσμένους ερμηνευτές τους Alan Bates, Fanny Ardant και τη σοπράνο Markella Hatziano.
Ήταν επίσης το 1991 όταν συνέθεσε τη μουσική για τα ντοκιμαντέρ του παγκοσμίου φήμης ωκεανογράφου Ζακ-Υβ Κουστώ. Ο Κουστώ είχε ετοιμάσει ένα φιλμ με τη μουσική του Βαγγέλη για τη Διάσκεψη Κορυφής για τη Γη, η οποία θα γινόταν στο Ρίο ντε Τζανέιρο το 1992. Εκεί παρευρέθηκαν 172 έθνη και 108 αρχηγοί κρατών. Το ντοκιμαντέρ επισήμανε τον ανησυχητικό ρυθμό της κλιματικής αλλαγής, και κυρίως, τη θλιβερή φτώχεια που επικρατεί στον κόσμο. Το 1998 γράφει το άλμπουμ Φόρος Τιμής Στον Γκρέκο, τα έσοδα του οποίου διατέθηκαν για την ενίσχυση της εκστρατείας της εθνικής πινακοθήκης για την απόκτηση του πίνακα του Ελ Γκρέκο «Άγιος Πέτρος».
Το 1992, ο Βαγγέλης συνέθεσε μουσική για την παράσταση της «Μήδειας» της θεατρικής σκηνοθέτιδας Nuria Espert, στην οποία συμμετείχε και η Ειρήνη Παπά. Επίσης συνέθεσε τη μουσική για πολλές κινηματογραφικές ταινίες εκείνη τη χρονιά. Αυτές περιλαμβάνουν τη σκοτεινή ερωτική ταινία του Roman Polanski «Τα μαύρα φεγγάρια του έρωτα» (Bitter Moon), με πρωταγωνιστές τους Kristin Scott Thomas και Hugh Grant, και το «La Peste», του σκηνοθέτη Luis Puenzos.
Επίσης το 1992, ακριβώς μια δεκαετία αφότου ο Βαγγέλης έγραψε τη μουσική για την ταινία «Blade Runner», ο σκηνοθέτης Ridley Scott του ζήτησε να γράψει για την επομένη επική ταινία του, «1492: Conquest of Paradise». Η υπόθεση της ταινίας αφορούσε τον Χριστόφορο Κολόμβο. Η ταινία συνέπεσε με την 500η επέτειο του πρώτου ταξιδιού του Κολόμβου στο Νέο Κόσμο. Ο Βαγγέλης δημιούργησε ατμοσφαιρική μουσική η οποία πρόσθεσε στη συνολική ατμόσφαιρα της ταινίας.
Τον Ιούλιο του 1994, το πολυαναμενόμενο σάουντρακ για την ταινία «Blade Runner» έγινε διαθέσιμο στο ευρύ κοινό για πρώτη φορά. Συνέπεσε με την επανέκδοση της ταινίας.
Μερικούς μήνες αργότερα, το 1996, ο Βαγγέλης κλήθηκε να γράψει για τον Γιάννη Σμαραγδή για την ταινία του «Kavafis». Αυτό ήταν ένα πορτρέτο της ζωής του ποιητή Κωνσταντίνου Π. Καβάφη.
Το 1999, ανατέθηκε στο Βαγγέλη να δημιουργήσει τη μουσική που θα συνοδεύσει την παρουσίαση του επίσημου εμβλήματος των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004. Ένα έτος αργότερα, το 2000, επιλέχτηκε ως καλλιτεχνικός διευθυντής της μεταφοράς της ολυμπιακής σημαίας στο Σύδνεϋ. Δημιουργεί και τη μουσική για την τελετή παράδοσης την ολυμπιακής φλόγας, τόσο στο Σύδνεϋ όσο και από το Σύδνεϋ στην Αθήνα.
«Music is science more than art, and it is the main code of the universe»
Η εξερεύνηση του διαστήματος τον γοητεύει από τα παιδικά του χρόνια, όπως έχει δηλώσει και ο ίδιος. Ένα μεγάλο μέρος από τα έργα του είναι αφιερωμένο σε αυτό, ενώ οι κορυφαίοι διαστημικοί οργανισμοί τον εμπιστεύτηκαν για να μελοποιήσει τις επιτυχίες τους. Στις 28 Ιουνίου του 2001, ο κόκκινος πλανήτης, ο Άρης ήταν κοντά στη Γη περισσότερο από κάθε άλλη φορά μέσα στη δεκαετία. Εκείνη τη μέρα ο Βαγγέλης παρουσίασε τη διαστημική χορωδιακή συμφωνία «Μυθωδία» στον ναό του Ολυμπίου Διός, στην Αθήνα. Ήταν η πρώτη συναυλία τέτοιου είδους που έγινε σε έναν ιερό χώρο της αρχαιότητας. Ήταν μεγάλη τιμή για τον Βαγγέλη, καθώς η NASA επέλεξε την μουσική του για να συνοδέψει την αποστολή τους στον Άρη. Μετά τη συναυλία ο Βαγγέλης έλαβε τον τιμητικό τίτλο του «Ιππότη της Λεγεώνας της Τιμής» από τη Γαλλική δημοκρατία, για την εξαιρετική κοινωνική του προσφορά. Η συναυλία ηχογραφήθηκε και στη συνέχεια κυκλοφόρησε σε βίντεο και σε άλμπουμ, με τίτλο «Μυθωδία: Μουσική για την αποστολή της NASA: 2001 Οδύσσεια του Άρη».
Το 2002 δημιουργεί τη μουσική για το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου 2002 που πραγματοποιήθηκε στην Ιαπωνία και Κορέα.
Τον Οκτώβριο του 2002, ο Βαγγέλης εξέδωσε το «Odyssey – The Definitive Collection». Το άλμπουμ ήταν ένας εορτασμός της επιφανούς μουσικής σταδιοδρομίας του, η οποία εκτεινόταν σε μια περίοδο περισσότερων των 30 χρόνων. Περιείχε μια συλλογή των πιο διάσημων κομματιών του Βαγγέλη.
Το 2004, ο Βαγγέλης συμφώνησε να αναλάβει τη μουσική σύνθεση για την επική ταινία του Όλιβερ Στόουν «Αλέξανδρος».
Το 2007, o Γιάννης Σμαραγδής ζήτησε από τον Βαγγέλη να γράψει τη μουσική για την ταινία «El Greco». Η ταινία ήταν για τη ζωή του αναγεννησιακού ζωγράφου Ελ Γκρέκο.
Το 2013 η ΝΑΣΑ υιοθετεί για δεύτερη φορά τη μουσική του Βαγγέλη Παπαθανασίου, με ένα πρωτότυπο μουσικό έργο που δημιουργήθηκε για να πλαισιώσει το βίντεο από την αποστολή Ήρα (Juno), που απεικονίζει συγχρόνως την κίνηση της Γης και της Σελήνης μαζί για πρώτη φορά.
Το 2014 ο Ευρωπ. Οργανισμός Διαστήματος (ESA) του πρότεινε να συνθέσει τη μουσική για την πρώτη ιστορική προσεδάφιση σε κομήτη. Εκείνος συνέθεσε μια μουσική τριλογία (Άφιξη, Το ταξίδι του Philae και Το βαλς του Ροζέτα) η οποία παρουσιάστηκε από τον ESA μετά την επιτυχημένη προσεδάφιση του σκάφους Ροζέτα στον κομήτη 67P.
Ως φόρο τιμής στη μουσική του προσφορά αλλά και στην αγάπη του για το διάστημα, το Minor Planet Center της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης το 1995 έδωσε το όνομα του Βαγγέλη Παπαθανασίου στον Αστεροειδή της Κύριας Ζώνης 6354. Πλέον ονομάζεται 6354 Vangelis.
Το 2016 ηχογράφησαν με τον Sean Connery την «Ιθάκη» του Κωνσταντίνου Καβάφη. Ο Βαγγέλης έγραψε τη μουσική και ο Connery απαγγέλλει μοναδικά το εξαιρετικό αυτό ποίημα του μεγάλου Αλεξανδρινού.
Συνεργάστηκε με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος και τη NASA στo «Rosetta», το album του 2016 που εμπνεύστηκε από την ομώνυμη αποστολή, η οποία προσπάθησε για πρώτη φορά να προσγειωθεί σε έναν κομήτη.
Τον Ιούνιο του 2018, έγραψε μουσική για την εναπόθεση της τέφρας του διάσημου κοσμολόγου Στίβεν Χόκινγκ. Το τραγούδι μεταδόθηκε μέσω της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας στο διάστημα προς την κατεύθυνση της πλησιέστερης μαύρης τρύπας, 1Α 0620-00 ως φόρος τιμής στο έργο και την προσφορά του θανόντα επιστήμονα στις επιστήμες. Η σύνθεση ήταν μια αυθόρμητη πρωτοβουλία του Έλληνα δημιουργού, με την οποία θέλησε να τιμήσει την προσωπικότητα και το έργο του Βρετανού επιστήμονα
To «Nocturne» είναι το νέο album του Βαγγέλη και περιλαμβάνει συνθέσεις εμπνευσμένες από τη νύχτα και το πάθος του για το διάστημα. Κυκλοφόρησε στις 25 Ιανουαρίου 2019.
Θέατρο
Το ενδιαφέρον του για τις τέχνες δεν περιοριζόταν μόνο στη σύνθεση μουσικής. Το 1997 έκανε την πρώτη του σκηνοθετική απόπειρα, καθώς σχεδίασε και διηύθυνε εξ ολοκλήρου την τελετή έναρξης του 6ου Παγκόσμιου Πρωταθλήματος Ανοιχτού Στίβου της IAAF που πραγματοποιήθηκε στο «Παναθηναϊκό» της Αθήνας. Αξιοσημείωτη είναι η προσφορά του Βαγγέλη Παπαθανασίου και στο θέατρο. Το 1983 δημιούργησε τη μουσική για τη παράσταση του Μιχάλη Κακογιάννη, Ηλέκτρα στο Αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου, με πρωταγωνίστρια την Ειρήνη Παππά. Επίσης, έχει συνεργαστεί με τα Βασιλικά μπαλέτα, καθώς δημιούργησε την μουσική για τρία έργα, Το R B Sque (1980) που παρουσιάστηκε στο Βασιλικό Θέατρο Drury Lane, Το Φρανκενστάιν (1985) και το Η Πεντάμορφη και το Τέρας (1986).
Βραβεία – Διακρίσεις
Όσκαρ Καλύτερου Πρωτότυπου Τραγουδιού 1982 για τη μουσική στην ταινία Δρόμοι της φωτιάς.
Βραβείο Χρυσού Λέοντος στο Cannes Lions International Advertising Festival, για τη μουσική Ask the Mountains σε τηλεοπτική διαφήμιση.
Βραβείο Max Steiner Award το 1989, για σύνθεση και παρουσίαση διακεκριμένης κινηματογραφικής μουσικής.
Βραβείο Echo (Γερμανία) για τον διεθνή καλλιτέχνη της χρονιάς 1992.
Βραβείο του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Φλάνδρας (Βέλγιο), για καλύτερη μουσική επένδυση κινηματογραφικής ταινίας.
Βραβείο του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βαλένθια, για καλύτερη μουσική επένδυση κινηματογραφικής ταινίας.
Βραβείο Απόλλων το 1993 για τη συνεισφορά του στη μουσική από την Εταιρεία των Φίλων της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Του δόθηκε ο τίτλος του Ιππότη του Τάγματος των Τεχνών και των Γραμμάτων της Γαλλικής Δημοκρατίας το 1992. Η απονομή έγινε από τον Γάλλο υπουργό παιδείας.
Δύο φορές το Παγκόσμιο Μουσικό Βραβείο του Μόντε Κάρλο, για τον Έλληνα καλλιτέχνη με τις μεγαλύτερες πωλήσεις.
Ο τίτλος του Ιππότη της Λεγεώνας της Τιμής της Γαλλικής Δημοκρατίας το 2001.
Βραβείο RIAJ (Δισκογραφική Βιομηχανία της Ιαπωνίας) για διεθνές τραγούδι της χρονιάς 2002.
Μετάλλιο Δημόσιας Συνεισφοράς της ΝΑΣΑ σε αναγνώριση εξαιρετικής συνεισφοράς στο όραμα της ΝΑΣΑ το 2003.
Το 2013 τα Ελληνικά Ταχυδρομεία εξέδωσαν γραμματόσημα τα οποία τον απεικόνιζαν.
Τιμητικό διδακτορικό δίπλωμα από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών το 2008, παραχωρώντας του τον διακεκριμένο τίτλο του Ομότιμου Καθηγητή. Το διδακτορικό του δόθηκε για την εξαιρετική συμβολή του στη μουσική παιδεία του ελληνικού λαού, καθώς και για τη διάδοση του μηνύματος του Ελληνισμού σε όλο τον κόσμο.
Άλλα ταλέντα
Το 2003 αποκάλυψε την ικανότητά του στη ζωγραφική παρουσιάζοντας 70 δικά του έργα ζωγραφικής στα πλαίσια της Βαλένσια Μπιενάλ στην Ισπανία. Μετά την επιτυχία της έκθεσης Vangelis Pintura, τα έργα του εκθέτονται σε σημαντικές γκαλερί σε όλο τον κόσμο. Την ίδια χρονιά ο Παπαθανασίου παρουσίασε επίσης ένα βιβλίο που περιέχει μερικά από τα ωραιότερα έργα του, με τίτλο Vangelis.
«Θα μπορούσα ν’ αγαπήσω τη μουσική και τη ζωγραφική αν τις ανακάλυπτα σαν τέχνες αργότερα – κατά τη διάρκεια δηλαδή της ζωής μου. Τη στιγμή όμως που γεννήθηκα με αυτές, δεν ετέθη θέμα αγάπης, αλλά απλώς φυσικής λειτουργίας. Ζωγραφίζω και παίζω μουσική όπως αναπνέω».
Ο Βαγγέλης τα μεγάλα έργα του, τα λάδια, τα έδωσε να εκτεθούν σε διάφορες χώρες. Η πρώτη έκθεση ξεκίνησε από την Βαλένθια και κατόπιν έκανε περιοδεία στη Νότια και στην Κεντρική Αμερική, όπου την απόλαυσε πλήθος επισκεπτών και απέσπασε εντυπωσιακές κριτικές.
Δισκογραφία
(1970) Sex Power, (1972) Fais Que Ton Rêve Soit Plus Long Que la Nuit, (1973) Earth, (1973) L’Apocalypse des Animaux, (1975) Heaven and Hell, (1976) Albedo 0.39], (1976) La Fête Sauvage, (1977) Ignacio, (1977) Spiral, (1978) Beaubourg, (1978) Ωδές (Βαγγέλης Παπαθανασίου & Ειρήνη Παππά), (1979) China, (1979) Opera Sauvage
(1980) Short Stories (Γιον Άντερσον & Βαγγέλης Παπαθανασίου), (1980) See You Later, (1980) Ωδές
(1981) Chariots of fire, (1981) The Friends of Mr Cairo (Γιον Άντερσον & Βαγγέλης Παπαθανασίου)
(1983) Antarctica, (1983) Private Collection (Γιον Άντερσον & Βαγγέλης Παπαθανασίου)
(1984) Soil Festivities, (1985) Mask, (1985) Invisible Connections
(1986) Ραψωδίες (Βαγγέλης Παπαθανασίου & Ειρήνη Παππά)
(1988) Direct, (1989) Themes, (1990) The City, (1991) Page of Life (Γιον Άντερσον & Βαγγέλης Παπαθανασίου), (1992) 1492: Conquest of Paradise, (1995) Voices
(1995) Ask the Mountains (Βαγγέλης Παπαθανασίου & Στίνα Νόρντενσταν), (1995) Φόρος τιμής στον Γκρέκο, (1996) Portraits, (1996) Oceanic, (1998) El Greco, (1999) Reprise 1990–1999
(2001) Mythodea — Μουσική για την αποστολή της ΝΑΣΑ: 2001 Οδύσσεια στον Άρη
(2003) Odyssey, (2004) Alexander, (2007) El Greco, (2007) Blade Runner Trilogy: 25th Anniversary
(2012) The Collection, (2012) “Chariots of Fire – The Play” (Music From The Stage Show)
(2012) “Trashed” (Soundtrack)
Soundtracks: Sex Power (1970), L’Apocalypse des Animaux (1973), Ignacio (aka Do You hear the Dogs Barking?) (1975), La Fête Sauvage (1976), Opera Sauvage (1979), Chariots of Fire (1981), Blade Runner (1982), Antarctica (1983), 1492: Conquest of Paradise (1992), Alexander (2004), Blade Runner Trilogy: 25th Anniversary (2007), El Greco: Original Motion Picture Soundtrack (2007), Chariots of Fire – The Play: Music from the Stage Show (2012)
Studio albums: Fais Que Ton Rêve Soit Plus Long Que la Nuit (1972), Earth (1973)
Heaven and Hell (1975), Albedo 0.39 (1976), Spiral (1977), Beaubourg (1978)
Hypothesis (1978: unofficial), The Dragon (1978: unofficial), China (1979)
See You Later (1980), Soil Festivities (1984), Mask (1985)
ΙΔΡΥΜΑ «ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ»
Tο νεόκοπο Ίδρυμα Ερευνών, Μουσικής, Τεχνών και Επιστημών, το ήθελε από πάντα, και είναι πολύ χαρούμενος που έγινε πραγματικότητα. O Βαγγέλης προτίθεται να αφήσει τα πάντα στην Ελλάδα. Όλη του την πνευματική και υλική περιουσία.
Όταν ο Βαγγέλης συνθέτει μουσική χάνει τον εαυτό του ολοκληρωτικά στη στιγμή, χρησιμοποιώντας το μυαλό και τα χέρια του για να δημιουργήσει τις συνθέσεις του. Όταν ήρθε η ώρα να εξηγήσει για το πώς αντλεί μια απεριόριστη πηγή μελωδιών, ο Βαγγέλης είπε: «Λοιπόν, νομίζω ότι οι μελωδίες είναι παντού γύρω μας στο χώρο. Είναι στη φύση. Περιλουόμαστε από ήχους και είτε τους ακούμε είτε όχι. Αν θέσουμε τους εαυτούς μας διαθέσιμους έρχονται σε μας. Δεν είμαι περισσότερο από ένα ραντάρ που λαμβάνει ένα μήνυμα από τις σφαίρες».
Ο Βαγγέλης Παπαθανασίου ίσως είναι ο εθνικός μας καλλιτέχνης. Η μουσική του εμπνέει, εξυψώνει και θεραπεύει το ανθρώπινο γένος, και έχει ξεπεράσει τα όρια της συμβατικής μουσικής. Έχει αναγνωριστεί ως ένας από τους μεγαλύτερους συνθέτες του 20ού και του 21ου αιώνα.
