Το Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου, παρά την πρωτόγνωρη πανδημία που δοκιμάζει την παγκόσμια κοινότητα και παρά το δραστικό περιορισμό του καλλιτεχνικού προγράμματος που είχε ανακοινωθεί τον περασμένο Μάρτιο, υποστηρίζει με συνέπεια τη ζωτική σχέση κοινού και καλλιτεχνών με τον Πολιτισμό. Και αυτό το ιδιόμορφο καλοκαίρι, έδωσε το «παρών» με το «Υποσύνολο – Fragment», μια ξεχωριστή σειρά καλλιτεχνικών γεγονότων, που πραγματοποιήθηκαν στους υπαίθριους χώρους του Φεστιβάλ – το Ηρώδειο, το Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου και το Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου. Οι ιδιαίτερες συνθήκες που επικράτησαν, δεν επέτρεψαν το άνοιγμα των χώρων της Πειραιώς 260.
Με απώτατο όριο χωρητικότητας κάθε θεάτρου το 45%, την αυστηρή τήρηση των κανονισμών και τις αναγκαίες προσαρμογές ώστε κοινό και καλλιτέχνες να αισθάνονται ασφαλείς, το Φεστιβάλ υποδέχτηκε στους χώρους του πάνω από 50.000 θεατές. Όπως αναγνωρίστηκε ομόφωνα από το κοινό και τους ειδικούς, «ήταν φανερό πως η προετοιμασία ήταν άψογη και ο κόσμος ευαισθητοποιημένος και συνεπής» (Εφημερίδα των Συντακτών). Η αρχική αγωνία «για το πώς θα εφαρμοστούν τα μέτρα υγειονομικής προστασίας υποχώρησε μπροστά στην άρτια οργάνωση του Φεστιβάλ» (Τα Νέα). «Όλα λειτούργησαν άψογα σα να ήταν αυτή η κανονικότητά μας για χρόνια. Ο μηχανισμός του Φεστιβάλ Αθηνών, οι άνθρωποί του, ήταν μια ιδιαίτερα καλά συντονισμένη ομάδα που κατάφερε – δίχως ανάλογη προηγούμενη εμπειρία από τέτοιες συνθήκες – να κάνει την έναρξη του φετινού Φεστιβάλ μια πραγματική γιορτή» (Το Βήμα της Κυριακής). «Σε ό,τι αφορά στα μέτρα, όλα τηρήθηκαν ευλαβικά, με τους θεατές να φορούν τη μάσκα τους και το Φεστιβάλ Αθηνών να προσφέρει ένα μπουκαλάκι νερό κατά την είσοδό τους. Μάλιστα, όσοι βρέθηκαν εκεί, εντυπωσιάστηκαν με την πειθαρχία που επέδειξαν όλοι στο σεβασμό των μέτρων» (iefimerida).
Ένα αντισυμβατικό βίωμα των φεστιβαλικών χώρων, μια διαφορετική, μη αναμενόμενη κατοίκησή τους δίνει το νέο στίγμα του Φεστιβάλ. Μια insitu εγκατάσταση του Διονύση Καβαλλιεράτου στην ορχήστρα του Ηρωδείου, σε σύμπραξη με τον οργανισμό ΝΕΟΝ – «Αποπροσανατολισμένος χορός / Παραπλανημένος πλανήτης» – άνοιξε την αυλαία αναδεικνύοντας με τρόπο απρόσμενο το εμβληματικό ρωμαϊκό ωδείο. Το φετινό πρόγραμμα του Ηρωδείου περιλάμβανε μια βεντάλια από συνεργασίες με κορυφαίες Ελληνικές ορχήστρες, κρατικούς φορείς και αγαπημένους Έλληνες καλλιτέχνες που γέμισαν μουσική και συγκίνηση τις καλοκαιρινές νύχτες μας.
Ανατρεπτικό ήταν και το πρόγραμμα της Μικρής Επιδαύρου, που αποκτά από φέτος πειραματικό χαρακτήρα, εξερευνώντας τα όρια μεταξύ των τεχνών, με μουσικοθεατρικές παραστάσεις και performances από όλο το φάσμα της μουσικής, από τη μπαρόκ όπερα και τη τζαζ έως την ambient και την παραδοσιακή.
Στο ίδιο πνεύμα, μια έκπληξη σηματοδότησε τη συμπλήρωση 65 χρόνων αδιάλειπτης ιστορίας του Φεστιβάλ, ανοίγοντας τα Επιδαύρια μ’ ένα γεγονός διεθνούς ακτινοβολίας: Ο διεθνής βιολονίστας Λεωνίδας Καβάκος στάθηκε μόνος του στην ορχήστρα της Επιδαύρου, για να ερμηνεύσει έργα του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ, προσκαλώντας μας να μοιραστούμε μια μουσική προσευχή στην εποχή της πανδημίας – μια προσευχή που αφουγκραστήκαμε όλοι σε μια σπάνια, ιαματική στιγμή: «Μια τέτοια συνάντηση, στις συνθήκες της εποχής μας, μόνο δέος μπορεί να προκαλέσει (…) Το κοινό σχεδόν κρατούσε την αναπνοή του όσο ο Λεωνίδας Καβάκος στο κέντρο της ορχήστρας αναμετριόταν με τις παρτίτες και τις σονάτες του Μπαχ» (Καθημερινή). Ακολούθησαν παραστάσεις μεγάλης κλίμακας από το Εθνικό Θέατρο και το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, που μας πρόσφεραν και πάλι τη χαρά της θεατρικής εμπειρίας στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου.
Ευχαριστούμε από καρδιάς όλους τους καλλιτέχνες και τους ανθρώπους του Φεστιβάλ που εργάστηκαν κάτω από πρωτόγνωρες συνθήκες, ώστε να φέρουμε εις πέρας τη φετινή διοργάνωση. Ευχαριστούμε όλους εσάς, το κοινό, για την εμπιστοσύνη που δείξατε στο θεσμό και την πίστη στην προσπάθειά μας. Θα συνεχίσουμε να είμαστε κοντά σας, υποστηρίζοντας την αναντικατάστατη συνθήκη της ζωντανής καλλιτεχνικής εμπειρίας, με όποιον τρόπο αυτό είναι εφικτό.
Φέτος, το Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου, για πρώτη φορά στην ιστορία του επεκτείνει τη δραστηριότητά του κατά τη διάρκεια της χειμερινής σαιζόν, απαντώντας και στην ανάγκη των καλλιτεχνών να καλλιεργήσουν τα εργαλεία τους και να επανενεργοποιηθούν σ’ αυτή τη δύσκολη συγκυρία. Τις επόμενες ημέρες θα ανακοινωθεί μια σειρά από ερευνητικές δράσεις και συνεργασίες, που απευθύνονται σε καλλιτέχνες αλλά και το ευρύτερο κοινό όλων των ηλικιών. Η συνθήκη εξακολουθεί να είναι αβέβαιη, αλλά αποστολή μας είναι να κρατήσουμε ενεργό το σύγχρονο πολιτιστικό τοπίο. Άλλωστε, μια κοινωνία χωρίς Τέχνη και στοχασμό, είναι απάνθρωπη.
Τέχνη – Σκέψη – Αισθήσεις: Ανοιχτά
Δείτε εδώ μια αναδρομή στις φετινές φεστιβαλικές στιγμές:
Υποσύνολο – Fragment 2020
Έργο στην πόλη | City Project 2020
Σύμπραξη με το Neon – Διονύσης Καβαλλιεράτος
«Αποπροσανατολισμένος χορός / Παραπλανημένος πλανήτης»
Αφιέρωμα στο Θάνο Μικρούτσικο
«Τους προβολείς στήσε»
Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα ΕΡΤ – Γιώργος Πέτρου
Γκαλά Μπετόβεν
Μόνικα
«Κάτι ανθίζει στο Ηρώδειο»
Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης – Ζωή Τσόκανου – Σίμος Παπάνας
Έργα Μπάρτοκ και Βιβάλντι, με τα φημισμένα έγχορδα της ΚΟΘ
Εθνική Λυρική Σκηνή – Pie rGiorgio Morandi
Δύο γκαλά όπερας
Γιάννης Αγγελάκας – Νίκος Βελιώτης
«Λύκοι στη χώρα των θαυμάτων»
Καμεράτα – Ορχήστρα των Φἰλων της Μουσικής
Γιώργος Πέτρου
Μαριάννα Κάλμπαρη
«Η επιστροφή του Οδυσσέα στην πατρίδα»
του Κλάουντιο Μοντεβέρντι
Κρατική Ορχήστρα Αθηνών – Στέφανος Τσιαλής
Μπετόβεν 250 χρόνια
Ο Λεωνίδας Καβάκος ερμηνεύει Μπαχ στην Επίδαυρο
Εθνικό Θέατρο – Δημήτρης Λιγνάδης
«Πέρσες»
του Αισχύλου
Εθνικό Θέατρο – Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος
«Λυσιστράτη»
του Αριστοφάνη
Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος – Γιάννης Ρήγας
«Όρνιθες»
του Αριστοφάνη
Αλκίνοος Ιωαννίδης
«Live Looping»
Mihalis Kalkanis Group
με τους Xαϊκ Γιαζιτζιάν & Γιάννη Αναστασάκη
Ομάδα Ραφή – Nova Melancholia – Μιχάλης Σιγανίδης
«Η Κιβωτός του Νώε»
του Μικελάντζελο Φαλβέττι
Μυρσίνη Μαργαρίτη – Μαρία Παπαπετροπούλου – Μαρία Πανουργιά
«Έχω μάτια στ’ αυτιά»
Η ανθρώπινη φωνή
του Φρανσίς Πουλένκ
Σαβίνα Γιαννάτου
Primavera εn Salonico
με τη συμμετοχή της Λάμιας Μπεντίουι
Το Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου επιχορηγείται από το Υπουργείο Πολιτισμού & Αθλητισμού.
