Τα γνωρίσματα που ξεχωρίζουν την διδασκαλία χορού από τα άλλα αντικείμενα
Η διδασκαλία χορού είναι ένα πεδίο εξαιρετικά δύσκολο αλλά και ενδιαφέρον ταυτόχρονα. Σε σχέση με άλλα πεδία μάθησης, έχει αρκετές ιδιαιτερότητες λόγω της φύσης του χορού σαν αντικείμενο καθ’ αυτό. Πρόκειται για μία τέχνη που απαιτεί τόσο σωματικές όσο και πνευματικές ικανότητες για την κατάκτησή της, επομένως ο ρόλος του διδάσκοντα είναι, και πρέπει να είναι, πολυδιάστατος και σύνθετος. Ποιοι είναι όμως οι λόγοι που καθιστούν τόσο ιδιαίτερη την διδασκαλία χορού;
- Σύνδεση θεωρίας και πράξης
Ο χορός είναι κυριολεκτικά ένα σύνολο συντονισμένων κινήσεων στο χώρο. Οπότε εκ των πραγμάτων απαιτεί πέρα από την θεωρητική κατανόηση των λεκτικών εντολών που λαμβάνουμε από τον δάσκαλο, να επιτύχουμε και την εφαρμογή τους στο δικό μας σώμα, και αυτό αποτελεί μια ιδιαίτερα σύνθετη διαδικασία για τον εγκέφαλό μας, όσο και αν αυτό ακούγεται υπερβολικό. Ο δάσκαλος σε αυτό το σημείο δίνει άλλη μια εντολή: την οπτική.
Ο μαθητής λοιπόν καλείται να αποκωδικοποιήσει αυτές τις εντολές και να τις «μεταφράσει» σε κάτι απτό. Η δυσκολία εδώ έγκειται σε αυτό που λέμε γενικά «μεταδοτικότητα». Ο διδάσκων οφείλει να προσαρμοστεί στον τρόπο με τον οποίο μαθαίνει το κάθε άτομο ΞΕΧΩΡΙΣΤΑ. Επομένως, πρέπει να βρει τις λεκτικές και οπτικές εντολές που θα λειτουργήσουν επικοδομητικά για τον μαθητή καθώς ο κάθε άνθρωπος μαθαίνει με τελείως διαφορετικό τρόπο. Φυσικά αυτό δε γίνεται από τη μία μέρα στην άλλη, αλλά απαιτεί αρκετή δουλειά πρώτα από τον εκπαιδευτικό και, μετά από ένα σημείο, από τον μαθητή.
- Σύγχυση των ρόλων
Ο χορός, εκτός των άλλων, αποτελεί και μέσο ψυχαγωγίας. Ένας χορευτής, είτε είναι ερασιτέχνης, είτε είναι επαγγελματίας συνήθως βρίσκει διασκεδαστικό τον χορό και γι’ αυτό ασχολείται με αυτόν. Πολλές φορές, και ιδίως στις μικρές ηλικίες, ο δάσκαλος καλείται να διαχωρίσει τη θέση του από «διασκεδαστής» ή «φίλος» σε «εκπαιδευτικό», και έτσι έρχεται σε αρκετά δύσκολη θέση. Στην προσπάθεια τους να κάνουν την μάθηση το ίδιο ευχάριστη με την εκτέλεση του χορού, πολλοί δάσκαλοι πέφτουν στην παγίδα της σύγχυσης των ρόλων. Το αποτέλεσμα είναι να επικρατεί αναταραχή στην τάξη, ή αποδοκιμασία όταν τα πράγματα «σοβαρεύουν». Αυτό οφείλεται βέβαια και στο γεγονός ότι οι λεγόμενες «καλές τέχνες» (θέατρο, εικαστικά, μουσική, χορός) τείνουν να θεωρούνται χόμπι ή εξωσχολικές δραστηριότητες για παιδιά και όχι γνωστικά αντικείμενα όπως η γλώσσα και η άλγεβρα· για το λόγο αυτό ο κόσμος εκ των πραγμάτων «δεν τις παίρνει σοβαρά». Επομένως, η διατήρηση της ισορροπίας μεταξύ διασκέδασης και εποικοδομητικής μάθησης στο αντικείμενο του χορού αποτελεί διαρκώς μια πρόκληση για τον δάσκαλο.
- Ανταγωνισμός
Ένα γνώρισμα του χώρου είναι και η ανταγωνιστικότητα, που οφείλεται στους παράγοντες της προβολής και της έκθεσης. Ο ανταγωνισμός μεταξύ των μαθητών σε τέχνες όπως ο χορός είναι ένα φαινόμενο σχεδόν αναπόφευκτο. Άλλες φορές είναι ακραίος, άλλες φορές ήπιος, σε κάθε περίπτωση όμως, για άλλη μια φορά αυτός που καλείται να λύσει το πρόβλημα είναι ο δάσκαλος. Ένας επιμελής δάσκαλος πρέπει να είναι εκεί για να απορροφήσει τις εντάσεις σε πρώτο στάδιο, και, μετέπειτα, με υπομονή και δουλειά να αμβλύνει τις αντιθέσεις. Επιπλέον, να φροντίζει διαρκώς να διατηρήσει αυτό το καλό αποτέλεσμα, καθώς είναι πολύ εύκολο η κατάσταση να μεταβληθεί με την παραμικρή «παραφωνία».
- Συνδυασμός πολλών διαφορετικών γνώσεων
Καθώς ο χορός «εκτελείται» πάντοτε με τη συνοδεία μουσικής, ο δάσκαλος χορού οφείλει να γνωρίζει και στοιχεία μουσικής θεωρίας, γιατί χορός χωρίς μουσική δεν υφίσταται. Παράλληλα, ο χορός αποτελεί σωματική άσκηση η οποία μπορεί να επιφέρει πολλά οφέλη (απώλεια βάρους, ενίσχυση υγείας καρδιάς και πνευμόνων, βελτίωση ισορροπίας κ.α.) αλλά και να προξενήσει προβλήματα εάν δεν υπάρχουν οι κατάλληλες γνώσεις ως προς την σωστή εκτέλεση των εκάστοτε κινήσεων. Ακόμα, ο δάσκαλος χορού, δεν παύει να είναι εκπαιδευτικός όπως όλοι οι υπόλοιποι. Πρέπει να γνωρίζει από παιδαγωγική, ψυχολογία, συμβουλευτική και φυσικα να έχει την διδακτική ικανότητα (teachingability), που σημαίνει ότι θα χρησιμοποιεί και τις κατάλληλες διδακτικές μεθόδους που θα επιφέρουν θετικά αποτελέσματα χωρίς να τραυματίσουν τον ψυχισμό του, όποιας ηλικίας, μαθητή.
Αυτά είναι μόνο λίγα από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της διδασκαλίας χορού, που την καθιστούν αξιοθαύμαστη και εξαιρετικά ενδιαφέρουσα. Γενικά η πολυδιάστατη φύση του (τέχνη, άθλημα, μέσο έκφρασης, μέσο ψυχαγωγίας) είναι αυτή που καθορίζει τα παραπάνω γνωρίσματα και σίγουρα με καλό ψάξιμο μπορούμε συνεχώς να βρίσκουμε κι άλλα! Ελπίζουμε αυτό το άρθρο να σας έκανε να δείξετε λίγη παραπάνω εκτίμηση στο πρόσωπο του δασκάλου χορού αλλά και στον χορό γενικότερα, είτε ασχολείστε με το αντικείμενο, είτε όχι.