Με αφορμή το Self Confidence Bootcamp, ένα εντατικό online πρόγραμμα βασισμένο στην αυτοπεποίθηση που φέρει την υπογραφή της Δρ Νάνσυς Μαλλέρου, το Mikrofwno.gr συνομίλησε μαζί της για τη σημασία της αυτοπεποίθησης σε ποικίλους τομείς της ανθρώπινης ζωής καθώς και για το πόσο εφικτό είναι να διατηρεί κάποιος μόνιμα την καλή του διάθεση. Το μόνο σίγουρο είναι ότι «η δική μας coach» αποδεικνύει για άλλη μια φορά ότι όλοι μπορούμε να διεκδικήσουμε μια υψηλή αυτοπεποίθηση και ότι πάντοτε «Καλύτερα Γίνεται!».
Πρώτα απ’όλα, θα θέλαμε να μας δώσετε κάποια στοιχεία για το Self Confidence Bootcamp, όπως το σε ποιους απευθύνεται, τι μπορεί να περιμένει κάποιος που επιθυμεί να συμμετάσχει ή ό,τι άλλο κρίνετε χρήσιμο:
Το Self Confidence Bootcamp είναι ένα πρόγραμμα το οποίο έχει φτιαχτεί πάνω στις ανάγκες ανθρώπων που ζητούσαν βοήθεια. Παρόλο που ξεκίνησε πριν από το lock down, ειδικά μέσα στο lock down απογειώθηκε. Το σκεπτικό είναι να βοηθήσουμε ανθρώπους να χτίσουν αυτοπεποίθηση για να αντιμετωπίσουν οτιδήποτε τους συμβαίνει, είτε είναι επαγγελματικής φύσης είτε προσωπικής. Να μπορέσουν να διεκδικήσουν πράγματα, να κάνουν μία καινούργια αρχή, ακόμη και να μπορέσουν να διαχειριστούν την αβεβαιότητα που αποτελεί αυτή τη στιγμή τρομερό πρόβλημα.
Το μόνο που μας κρατάει είναι η πίστη στον εαυτό μας, πώς ό,τι κι αν συμβεί εμείς θα βρούμε την άκρη να τα καταφέρουμε. Θεωρώ ότι όλοι οι άνθρωποι το έχουν έμφυτο και ότι το χάσαμε στην πορεία. Από την εμπειρία μου και τους εκατοντάδες που έχουν παρακολουθήσει το πρόγραμμα, έχω διαπιστώσει ότι η αυτοπεποίθηση είναι κάτι που χτίζεται και χτίζεται σε πολλά επίπεδα: υπάρχει η συναισθηματική, η γνωστική, η πνευματική, η σωματική αυτοπεποίθηση. Μέσα στο πρόγραμμα χτίζουμε την αυτοπεποίθηση σε όλα αυτά τα επίπεδα ώστε ο καθένας να μπορεί να τη χρησιμοποιήσει με όποιον τρόπο θέλει, να την έχει σύμμαχό του και να νιώθει ότι είναι δυνατός, ότι έχει τον έλεγχο της ζωής του. Το feedback που έχουμε λάβει μέχρι τώρα μας δείχνει ότι άνθρωποι πέτυχαν προσωπικούς στόχους όπως το να πάρουν μία δουλειά που πίστευαν ότι δεν θα καταφέρουν να αποκτήσουν,να θέτουν όρια χωρίς να χαλάνε τις διαπροσωπικές τους σχέσεις, να διεκδικήσουν κάτι που ήθελαν, να ξεκινήσουν κάτι καινούργιο.
To πρόγραμμα λοιπόν απευθύνεται σε οποιονδήποτε θέλει να εξασκήσει αυτή τη δεξιότητα, για όποιο λόγο κι αν τη θέλει. Το ζήτημα είναι εάν θέλει να την εξασκήσει, γιατί μόνο τότε θα υπάρξει αποτέλεσμα. Μπορεί να είναι άνδρας, γυναίκα, μικρός, μεγάλος: το μικρότερο άτομο που παρακολούθησε το πρόγραμμα ήταν 16 ετών και το μεγαλύτερο 63, και το θαυμάζω αυτό.
Όπως καταλαβαίνω, δεν πρόκειται για ένα σεμινάριο όπου οι συμμετέχοντες δέχονται απλώς συμβουλές αλλά πρόκειται για μια διάδραση μεταξύ των ίδιων μεταξύ τους και μαζί σας, καθώςείναι επίσης καιμια ευκαιρία κοινωνικοποίησης.
Έτσι ακριβώς. Δεν είναι ένα group therapy. Μιλάει κάθε φορά όποιος θέλει και μοιράζεται πράγματα που είναι σχετικά με όσα έχουμε να κάνουμε μέσα στην εβδομάδα προκειμένου να φτάσουμε στην επόμενη πίστα του στόχου μας. Το σεμινάριο είναι σίγουρα μία ευκαιρία κοινωνικοποίησης. Αυτοί οι άνθρωποι βρίσκονται μεταξύ τους, συνομιλούν, ακόμη και με άτομα που ζουν εκτός Ελλάδος, μέσω του Face time. Έχει πολύ μεγάλη σημασία η σύνταξη της ομάδας γιατί υπάρχει μια συλλογική ενέργεια που σε παρασέρνει. Από τη μία υπάρχει η συλλογική ενέργεια της μιζέριας, του «δεν μπορώ» και ξαφνικά βλέπεις έναν πυρήνα που βρίσκεται σε τρομερό ενθουσιασμό, κινητικότητα και παραγωγικότητα.
Διοργανώνατε το Self Confidence Bootcamp και πριν την εποχή του κορoνοϊού. Εκτός από την εξ αποστάσεως διεξαγωγή του, έχετε προσαρμόσει κάποιο άλλο κομμάτι του έτσι ώστε να είναι πιο επίκαιρο εν μέσω της πανδημίας;
Το σεμινάριο φτιάχτηκε για να αντιμετωπίσουν οι άνθρωποι τις προσωπικές προκλήσεις στις οποίες τους εμπόδιζε να ανταπεξέλθουν η χαμηλή αυτοπεποίθηση. Οι εξωτερικές συνθήκες ήταν πάντα μία από αυτές. Αν έχεις μάθει να διαχειρίζεσαι την ανασφάλεια, έχεις μάθει να την διαχειρίζεσαι είτε για τον covid-19, είτε για το lock down, είτε για την οικονομική κρίση. Δεν είναι η πρώτη φορά που περνάμε μια κρίση σε αυτή τη χώρα δυστυχώς. Θυμάμαι παλιότερα με τα capital controls, άλλη μία μεγάλη κρίση κατά την οποία χρειαζόταν να σταθούμε στα πόδια μας και να πούμε «εγώ θα τα καταφέρω, θα βρω τον τρόπο». Η κάθε κρίση μας φαίνεται ότι είναι ιδιαίτερη περίσταση αλλά στην πραγματικότητα υπάρχουν άνθρωποι που βιώνουν μία μεγάλη κρίση στη ζωή τους καθημερινά. Υπήρχε κάποτε μία κοπέλα στο Bootcamp η οποία πέρασε μία τρομερή προσωπική κρίση, σχετικά με ζήτημα υγείας, και την πέρασε μαζί μας, έπαιρνε κουράγιο και υποστήριξη από τα υπόλοιπα μέλη. Η προσαρμογή του σεμιναρίου γίνεται περισσότερο στα Live όπου συζητάμε και θέτουμε συγκεκριμένα θέματα που αφορούν το σήμερα του καθενός, όμως το υλικό είναι φτιαγμένο έτσι ώστε να είναι διαχρονικό, γιατί δεν υπάρχει εποχικότητα στην αυτοπεποίθηση. Η αυτοπεποίθηση είναι κάτι που χρησιμεύει παντού, από το να βρεις τον έρωτα της ζωής σου μέχρι το να βρεις τη δουλειά που σου ταιριάζει.
Παρόλο που η αυτοπεποίθηση παίζει σημαντικότατο ρόλο στη ζωή μας, συχνά μεγάλη μερίδα του κόσμου την παραμελεί. Αν συμφωνείτε με αυτή την άποψη, γιατί θεωρείτε ότι συμβαίνει αυτό, από άγνοια, δεν γνωρίζουμε ότι η χαμηλή αυτοπεποίθηση είναι το πρόβλημα, ή ίσως θεωρούμε πολυτέλεια τη φροντίδα της;
Συμφωνώ απολύτως ότι πολύς κόσμος πάσχει από μέτρια ή χαμηλή αυτοπεποίθηση. Υπάρχει μάλιστα ένα σχετικό quiz στο site μας που μπορεί ο κόσμος να κάνει. Το πρόβλημα νομίζω πως είναι ότι δεν γνωρίζουν ότι η αυτοπεποίθηση είναι κάτι που μαθαίνεται. Επικρατεί η αντίληψη ότι κάποιος γεννιέται με αυτοπεποίθηση, ότι είναι φυσική δεξιότητα. Κι εγώ η ίδια δεν έχω φυσική αυτοπεποίθηση στη δημόσια ομιλία, έχω κάνει χιλιόμετρα, έχω εξασκηθεί. Δεν υπάρχει η έννοια της φυσικής αυτοπεποίθησης, είναι κάτι που χτίζεται, από κάποιους πιο εύκολα, από άλλους πιο δύσκολα. Υπάρχει πάντα η πιθανότητα κάποιος να έχει αυτοπεποίθηση σε έναν τομέα, π.χ. στον προσωπικό, και σε έναν άλλο όπως η δουλειά του όχι, ή το αντίστροφο. Είναι μια δεξιότητα η αυτοπεποίθηση και όχι κάποιο χαρακτηριστικό. Όλοι έχουμε την ικανότητα να την αναπτύξουμε, είναι κάτι που μαθαίνεται, και όλοι έχουμε την ικανότητα να τη μάθουμε.
Πιστεύετε ότι την αυτοπεποίθηση μπορούν να την αναπτύξουν άτομα κάθε ηλικίας;
Πιστεύω ότι η κάθε ηλικία θα διαχειριστεί τις ασκήσεις και την εξάσκηση που πρέπει να κάνει με διαφορετικό τρόπο και θα τα προσαρμόσει στη δική του ηλικία, στα δικά του ερεθίσματα, στο δικό του παρελθόν. Δεν θεωρώ όμως ότι ανάλογα την ηλικία είναι πιο εύκολο ή πιο δύσκολο διότι για παράδειγμα ένας έφηβος με πολύ χαμηλή αυτοπεποίθηση ακόμη και με την εξάσκηση μπορεί αρχικά να δυσκολευτεί, να αισθανθεί ενοχικά πώς θα έπρεπε ήδη την αυτοπεποίθηση να τη διαθέτει, ενώ ένας πιο ώριμος άνθρωπος να μπει πιο δυναμικά σε αυτό, παρόλο που πιστεύουμε ότι οι μεγάλοι άνθρωποι αλλάζουν πιο δύσκολα.
Υπάρχουν φάσεις στη ζωή μας που είναι από μόνες τους μια δυσκολία, υπό την έννοια ότι αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε διαφορετικά τον κόσμο. Όταν λόγου χάρη κάποιος περνάει δύσκολα στην πρώτη του δουλειά και μπορεί να είναι 30 χρονών, ή 28, ή 25. Βγαίνουμε από ένα αγαπησιάρικο και οικείο περιβάλλον, αυτό της οικογένειας ή τις σπουδές και πάμε κάπου όπου περνάμε δύσκολα. Όταν βιώνεις κάτι τέτοιο, ένα είδος bullying στη δουλειά, και δεν έχεις συνειδητά αναπτύξει τις δεξιότητες (σσ. της αυτοπεποίθησης), κλονίζεσαι, αναρωτιέσαι «μα εγώ είχα αυτοπεποίθηση». Υπάρχουν τεχνικές που τις βάζουμε σε εφαρμογή, γιατί η γνώση από μόνη της δεν σε κάνει καλύτερο, η εφαρμογή της γνώσης είναι αυτή που σου δίνει τη δύναμη κάθε φορά. Οπότε, είναι πολύ σημαντικό να ξέρει ο κόσμος ότι θα εφαρμόσει πράγματα, γιατί μόνο έτσι θα πάρει αποτελέσματα.
Ποιο θεωρείτε ότι είναι το πιο δύσκολο στάδιο για κάποιον που επιθυμεί να φτιάξει την αυτοπεποίθησή του, να το αποφασίσει και να κάνει την αρχή, το κτίσιμο της αυτοπεποίθησης ή η θωράκισή της;
Για εμένα είναι η εξάσκηση. Η πρώτη φορά που θα πεις «αυτό το φοβάμαι» αλλά θα πας να το κάνεις. Είναι εκείνο το πρώτο βήμα που φοβάσαι να μπεις στο νερό και βάζεις το πόδι μέχρι τον αστράγαλο, αυτή η πρώτη «κρυάδα». Είναι η στιγμή που έχεις όλες τις αντιστάσεις, αλλά μόλις κάνεις το βήμα αρχίζεις να αντιλαμβάνεσαι ότι ο κόσμος δεν τελείωσε, ότι δεν ασχολείται μόνο με σένα και ότι πάντα θα έχει μια γνώμη, αλλά εσύ θα τραβήξεις το δρόμο σου χωρίς να σταματάς σε κάθε κριτική για να ασχοληθείς μαζί της. Για μένα λοιπόν δεν έγκειται τόσο η δυσκολία στο να κάνεις την αρχή, γιατί υπάρχουν άνθρωποι που γράφονται στο Bootcamp και δεν εμφανίζονται ποτέ: ενώ είναι σημαντική η πρώτη κίνηση του να αποφασίσεις να ασχοληθείς και να αναγνωρίσεις ότι χρειάζεσαι βοήθεια, είναι μόνο το πρώτο βήμα. Το δεύτερο βήμα είναι όταν αρχίζεις να κάνεις κάτι για αυτό, το να βάλεις σε εφαρμογή τη γνώση.
Ίσως κιόλας αυτό να είναι το πρόβλημα των ανθρώπων με ζητήματα αυτοπεποίθησης, ότι φοβούνται να κάνουν κάτι.
Ναι, πράγματι. Όπως επίσης οι άνθρωποι φοβούνται να κάνουν κάτι που δοκίμασαν παλιά και απέτυχε. Αυτό που κάνουμε στο bootcamp είναι ότι τραβάμε τους ανθρώπους από το comfort zone, από εκεί δηλαδή που αισθάνονται ασφαλείς αλλά όχι ικανοποιημένοι με τον εαυτό τους, και τους ενθαρρύνουμε να πάρουν το ελεγχόμενο ρίσκο να κάνουν κάτι που φοβούνται, εν προκειμένω τις ασκήσεις του σεμιναρίου, με τη δική μας φυσικά υποστήριξη.
Θα μοιραστείτε μαζί μας ένα απλό καθημερινό tip αυτοπεποίθησης που θα μπορούσαμε να ακολουθούμε όλοι;
Ένα απλό καθημερινό tip είναι το power pose. Επειδή η φυσιολογία μας και το πώς στεκόμαστε επηρεάζει πάρα πολύ τη βιοχημεία του εγκεφάλου, θα πρότεινα κάθε φορά που ερχόμαστε αντιμέτωποι με κάτι που δεν μας αρέσει, αντί να καθόμαστε μαζεμένοι με τους ώμους σκυφτούς, σε αυτή την εμβρυακή στάση που παίρνουμε όταν αμυνόμαστε, να το αντιμετωπίζουμε με μια στάση τύπου Superwoman: τα πόδια ανοιχτά, το στήθος έξω και το κεφάλι ψηλά και να λέμε από μέσα μας «Το ‘χω, θα το αντιμετωπίσω κι αυτό». Όχι να λέμε «Όλα θα πάνε καλά», αλλά «μπορεί να με δυσκολέψει, αλλά θα το αντιμετωπίσω». Υπάρχει μάλιστα μία ομιλία στο TEDx σχετικά με το power pose και μεγάλη έρευνα γύρω από αυτό. Πρόκειται για αυτό το απλό πράγμα να αντιμετωπίσεις αυτό που σε φοβίζει σαν πολεμιστής, όρθιος.
Είναι εντάξει κάποιες φορές, σε κάποιες δύσκολες μέρες να χάνουμε την αυτοπεποίθησή μας ή πρέπει να τη διατηρούμε πάντα, ό,τι κι αν συμβαίνει γύρω μας;
Καταρχάς δεν «πρέπει» τίποτα σε αυτή τη ζωή. Το μόνο «πρέπει», η μόνη νομοτέλεια της ζωής μας είναι ο θάνατος. Πιστεύω πως είναι ανθρώπινο κάποιες στιγμές να νιώθουμε πιο δυνατοί και άλλες πιο αδύναμοι. Και επίσης χρειάζεται η αποδοχή των συναισθημάτων μας. Όταν έχεις περάσει μια απώλεια είναι λογικό να αισθάνεσαι ευάλωτος και δεν είναι κακό. Δεν μπορείς να μαστιγώνεις συνέχεια τον εαυτό σου, να είσαι μόνιμα σε αυτή τη στάση δύναμης που ανέφερα πιο πριν. Υπάρχει η στιγμή που θα χαλαρώσουμε, η στιγμή που θα ξεχαστούμε, η στιγμή που θα μας πάρει από κάτω. Είναι λογικό να πέσεις κάποια στιγμή σε ένα πηγάδι, το θέμα είναι πόσο βαθύ θα είναι το πηγάδι αυτό και πόσο χρόνο θα σου πάρει να βγεις από εκεί. Το ότι θα πέσουμε όλοι κάποια στιγμή στο πηγάδι είναι σίγουρο, και δεν πειράζει. Όμως στο σεμινάριο μαθαίνουμε πρώτα από όλα, ότι θα υπάρξουν άνθρωποι που θα σου ρίξουν σκοινί να ανέβεις, και δεύτερον θα μάθεις σιγά σιγά ότι όταν πέφτεις στα πατώματα, δε χρειάζεται να κάθεσαι πολλή ώρα (γελώντας), να πεις «έπεσα, δεν πειράζει, πάμε να σηκωθούμε». Δεν πρέπει να είμαστε συνέχεια τέλειοι, δεν είμαστε υπέρ της τελειότητας, αλλά υπέρ της προόδου και πρόοδος – εξέλιξη αυτό σημαίνει: το να σηκώνεσαι γρήγορα και να προχωράς. Ποτέ δεν θα είναι όλα ρόδινα, αλλά τουλάχιστον όταν συμβαίνει κάτι, αντί να ψαλιδίζουμε τα δικά μας φτερά, η δυσκολία να γίνει πηγή για να μάθουμε κάτι.
Πολύ σημαντικά όλα αυτά που αναφέρατε γιατί συχνά έχουμε τη στρεβλή άποψη ότι πρέπει πάντα να είμαστε δυνατοί, πάντα να διατηρούμε τη δύναμή μας και να είμαστε ανεβασμένοι.
Μόνο με τα ναρκωτικά θα μπορούσε να συμβεί αυτό (γελώντας), για τα οποία βέβαια είμαι εντελώς κατά. Ακόμη κι αυτά φαντάζομαι, έχουν πολύ περιορισμένη διάρκεια. Είμαστε ανθρώπινα όντα. Αν κοιτάξουμε τη φύση, τον βιολογικό μας κύκλο, θα δούμε ότι υπάρχουν διαφορετικές στιγμές, η στιγμή που νυστάζουμε και θέλουμε να κοιμηθούμε, η στιγμή που η ενέργειά μας βρίσκεται σε πολύ υψηλά επίπεδα, υπάρχουν όλα. Αν δεν ήμαστε φτιαγμένοι να τα διαθέτουμε όλα αυτά, δε νομίζω ότι θα μας τα είχε δώσει η φύση. Μας έχει δώσει την αντοχή να ξεπερνάμε συγκεκριμένα συναισθήματα, κάπως έτσι θέλω να το σκέφτομαι και αυτή είναι η φιλοσοφία του «Καλύτερα Γίνεται!» για εμένα.
Νομίζω ότι με αυτό θα συμφωνούσε και ο Αριστοτέλης που είχε υποστηρίξει ότι ούτε η υπερβολή ούτε η έλλειψη είναι το τέλειο, αλλά πως η μέση είναι το ιδανικό.
Και η μέση δεν σημαίνει ότι πάντα βρισκόμαστε στο κέντρο, αλλά ότι τη μία έχουμε τα πάνω μας, την άλλη τα κάτω μας. Όμως συνολικά, έχει σημασία να βρούμε αυτό που είναι λειτουργικό και παραγωγικό για εμάς. Γιατί δεν έχει νόημα τη μία να είμαστε τρομερά χαρούμενοι και την άλλη τρομερά άσχημα. Αν μπορείς να μετριάσεις αυτή την ανικανότητα και ανεπάρκεια που μπορεί να νιώθεις, ή κι αν τη νιώθεις να πας να κάνεις αυτά που πρέπει -γιατί μετά θα αισθανθείς καλύτερα-, νομίζω πώς είναι εντάξει. Πιστεύω ότι σχεδόν όλα τα πράγματα ξεκινούν από την πίστη που έχει ο καθένας στον εαυτό του, γιατί αυτό σημαίνει ότι θα σηκωθείς και θα δράσεις. Αισθάνομαι ότι αυτό μας λείπει σε αυτή τη χώρα, ότι ίσως περιμένουμε κάποιος άλλος να δράσει για εμάς, να μας πει μπράβο.
Η αξία του καθενός να προέρχεται από τον εαυτό του. Φυσικά να απολαμβάνουμε την επιβράβευση και την επιβεβαίωση των άλλων αλλά όχι να ξεχνάμε την αξία μας ή αυτή να εξαρτάται από εξωτερικούς παράγοντες. Ακόμη και μόνο καλά να είναι τα σχόλια που ακούς, μαθαίνεις σε αυτά και η αξία σου γίνεται τα καλά σχόλια των άλλων και με το που ακούς ένα αρνητικό να καταρρακώνεσαι.
Τι γίνεται με την άποψη του να φιλτράρουμε τα σχόλια που ακούμε και να κρατάμε μόνο τα καλά; Δηλαδή ακόμη και πίσω από τα θετικά σχόλια υπάρχει παγίδα;
Μπορούμε να βλέπουμε τα θετικά σχόλια, να παίρνουμε χαρά, και να παίρνουμε πληροφορία από τα κακά και κατόπιν να βλέπουμε τι θέλω εγώ να κάνω, κάτι που να είναι εναρμονισμένο με τις αξίες μου και να με οδηγεί στον στόχο μου. Είναι λογικό να παίρνουμε χαρά από κάτι καλό, αλλά μία χαρά στιγμιαία, όχι να βασίζουμε το ποιοι είμαστε πάνω σε αυτό. Αλίμονο αν στεκόμασταν σε κάθε σχόλιο που ακούμε, από το πιο ίσως υπερβολικά θετικό μέχρι το πιο αρνητικό. Έχω αποφασίσει να μην καθορίσω και να κρίνω το ποια είμαι και το τι ήρθα να κάνω σε αυτόν τον κόσμο και πώς το κάνω από το ένα πολύ όμορφο σχόλιο που θα πάρω ή από το ένα πολύ κακό. Έχω αποφασίσει να κρίνω εγώ τον εαυτό μου. Αυτό θεωρώ ότι θα μπορούσαμε να ακολουθούμε για να διατηρούμε την αυτοπεποίθηση μας.
INFO: Περισσότερες πληροφορίες για το Self Confidence Bootcamp που ξεκινά στις 26 Οκτωβρίου μπορείτε να βρείτε εδώ.
Με αφορμή το Self Confidence Bootcamp, ένα εντατικό online πρόγραμμα βασισμένο στην αυτοπεποίθηση που φέρει την υπογραφή της Δρ Νάνσυς Μαλλέρου, το Mikrofwno.gr συνομίλησε μαζί της για τη σημασία της αυτοπεποίθησης σε ποικίλους τομείς της ανθρώπινης ζωής καθώς και για το πόσο εφικτό είναι να διατηρεί κάποιος μόνιμα την καλή του διάθεση. Το μόνο σίγουρο είναι ότι «η δική μας coach» αποδεικνύει για άλλη μια φορά ότι όλοι μπορούμε να διεκδικήσουμε μια υψηλή αυτοπεποίθηση και ότι πάντοτε «Καλύτερα Γίνεται!».
Πρώτα απ’όλα, θα θέλαμε να μας δώσετε κάποια στοιχεία για το Self Confidence Bootcamp, όπως το σε ποιους απευθύνεται, τι μπορεί να περιμένει κάποιος που επιθυμεί να συμμετάσχει ή ό,τι άλλο κρίνετε χρήσιμο:
Το Self Confidence Bootcamp είναι ένα πρόγραμμα το οποίο έχει φτιαχτεί πάνω στις ανάγκες ανθρώπων που ζητούσαν βοήθεια. Παρόλο που ξεκίνησε πριν από το lock down, ειδικά μέσα στο lock down απογειώθηκε. Το σκεπτικό είναι να βοηθήσουμε ανθρώπους να χτίσουν αυτοπεποίθηση για να αντιμετωπίσουν οτιδήποτε τους συμβαίνει, είτε είναι επαγγελματικής φύσης είτε προσωπικής. Να μπορέσουν να διεκδικήσουν πράγματα, να κάνουν μία καινούργια αρχή, ακόμη και να μπορέσουν να διαχειριστούν την αβεβαιότητα που αποτελεί αυτή τη στιγμή τρομερό πρόβλημα.
Το μόνο που μας κρατάει είναι η πίστη στον εαυτό μας, πώς ό,τι κι αν συμβεί εμείς θα βρούμε την άκρη να τα καταφέρουμε. Θεωρώ ότι όλοι οι άνθρωποι το έχουν έμφυτο και ότι το χάσαμε στην πορεία. Από την εμπειρία μου και τους εκατοντάδες που έχουν παρακολουθήσει το πρόγραμμα, έχω διαπιστώσει ότι η αυτοπεποίθηση είναι κάτι που χτίζεται και χτίζεται σε πολλά επίπεδα: υπάρχει η συναισθηματική, η γνωστική, η πνευματική, η σωματική αυτοπεποίθηση. Μέσα στο πρόγραμμα χτίζουμε την αυτοπεποίθηση σε όλα αυτά τα επίπεδα ώστε ο καθένας να μπορεί να τη χρησιμοποιήσει με όποιον τρόπο θέλει, να την έχει σύμμαχό του και να νιώθει ότι είναι δυνατός, ότι έχει τον έλεγχο της ζωής του. Το feedback που έχουμε λάβει μέχρι τώρα μας δείχνει ότι άνθρωποι πέτυχαν προσωπικούς στόχους όπως το να πάρουν μία δουλειά που πίστευαν ότι δεν θα καταφέρουν να αποκτήσουν,να θέτουν όρια χωρίς να χαλάνε τις διαπροσωπικές τους σχέσεις, να διεκδικήσουν κάτι που ήθελαν, να ξεκινήσουν κάτι καινούργιο.
To πρόγραμμα λοιπόν απευθύνεται σε οποιονδήποτε θέλει να εξασκήσει αυτή τη δεξιότητα, για όποιο λόγο κι αν τη θέλει. Το ζήτημα είναι εάν θέλει να την εξασκήσει, γιατί μόνο τότε θα υπάρξει αποτέλεσμα. Μπορεί να είναι άνδρας, γυναίκα, μικρός, μεγάλος: το μικρότερο άτομο που παρακολούθησε το πρόγραμμα ήταν 16 ετών και το μεγαλύτερο 63, και το θαυμάζω αυτό.
Όπως καταλαβαίνω, δεν πρόκειται για ένα σεμινάριο όπου οι συμμετέχοντες δέχονται απλώς συμβουλές αλλά πρόκειται για μια διάδραση μεταξύ των ίδιων μεταξύ τους και μαζί σας, καθώςείναι επίσης καιμια ευκαιρία κοινωνικοποίησης.
Έτσι ακριβώς. Δεν είναι ένα group therapy. Μιλάει κάθε φορά όποιος θέλει και μοιράζεται πράγματα που είναι σχετικά με όσα έχουμε να κάνουμε μέσα στην εβδομάδα προκειμένου να φτάσουμε στην επόμενη πίστα του στόχου μας. Το σεμινάριο είναι σίγουρα μία ευκαιρία κοινωνικοποίησης. Αυτοί οι άνθρωποι βρίσκονται μεταξύ τους, συνομιλούν, ακόμη και με άτομα που ζουν εκτός Ελλάδος, μέσω του Face time. Έχει πολύ μεγάλη σημασία η σύνταξη της ομάδας γιατί υπάρχει μια συλλογική ενέργεια που σε παρασέρνει. Από τη μία υπάρχει η συλλογική ενέργεια της μιζέριας, του «δεν μπορώ» και ξαφνικά βλέπεις έναν πυρήνα που βρίσκεται σε τρομερό ενθουσιασμό, κινητικότητα και παραγωγικότητα.
Διοργανώνατε το Self Confidence Bootcamp και πριν την εποχή του κορoνοϊού. Εκτός από την εξ αποστάσεως διεξαγωγή του, έχετε προσαρμόσει κάποιο άλλο κομμάτι του έτσι ώστε να είναι πιο επίκαιρο εν μέσω της πανδημίας;
Το σεμινάριο φτιάχτηκε για να αντιμετωπίσουν οι άνθρωποι τις προσωπικές προκλήσεις στις οποίες τους εμπόδιζε να ανταπεξέλθουν η χαμηλή αυτοπεποίθηση. Οι εξωτερικές συνθήκες ήταν πάντα μία από αυτές. Αν έχεις μάθει να διαχειρίζεσαι την ανασφάλεια, έχεις μάθει να την διαχειρίζεσαι είτε για τον covid-19, είτε για το lock down, είτε για την οικονομική κρίση. Δεν είναι η πρώτη φορά που περνάμε μια κρίση σε αυτή τη χώρα δυστυχώς. Θυμάμαι παλιότερα με τα capital controls, άλλη μία μεγάλη κρίση κατά την οποία χρειαζόταν να σταθούμε στα πόδια μας και να πούμε «εγώ θα τα καταφέρω, θα βρω τον τρόπο». Η κάθε κρίση μας φαίνεται ότι είναι ιδιαίτερη περίσταση αλλά στην πραγματικότητα υπάρχουν άνθρωποι που βιώνουν μία μεγάλη κρίση στη ζωή τους καθημερινά. Υπήρχε κάποτε μία κοπέλα στο Bootcamp η οποία πέρασε μία τρομερή προσωπική κρίση, σχετικά με ζήτημα υγείας, και την πέρασε μαζί μας, έπαιρνε κουράγιο και υποστήριξη από τα υπόλοιπα μέλη. Η προσαρμογή του σεμιναρίου γίνεται περισσότερο στα Live όπου συζητάμε και θέτουμε συγκεκριμένα θέματα που αφορούν το σήμερα του καθενός, όμως το υλικό είναι φτιαγμένο έτσι ώστε να είναι διαχρονικό, γιατί δεν υπάρχει εποχικότητα στην αυτοπεποίθηση. Η αυτοπεποίθηση είναι κάτι που χρησιμεύει παντού, από το να βρεις τον έρωτα της ζωής σου μέχρι το να βρεις τη δουλειά που σου ταιριάζει.
Παρόλο που η αυτοπεποίθηση παίζει σημαντικότατο ρόλο στη ζωή μας, συχνά μεγάλη μερίδα του κόσμου την παραμελεί. Αν συμφωνείτε με αυτή την άποψη, γιατί θεωρείτε ότι συμβαίνει αυτό, από άγνοια, δεν γνωρίζουμε ότι η χαμηλή αυτοπεποίθηση είναι το πρόβλημα, ή ίσως θεωρούμε πολυτέλεια τη φροντίδα της;
Συμφωνώ απολύτως ότι πολύς κόσμος πάσχει από μέτρια ή χαμηλή αυτοπεποίθηση. Υπάρχει μάλιστα ένα σχετικό quiz στο site μας που μπορεί ο κόσμος να κάνει. Το πρόβλημα νομίζω πως είναι ότι δεν γνωρίζουν ότι η αυτοπεποίθηση είναι κάτι που μαθαίνεται. Επικρατεί η αντίληψη ότι κάποιος γεννιέται με αυτοπεποίθηση, ότι είναι φυσική δεξιότητα. Κι εγώ η ίδια δεν έχω φυσική αυτοπεποίθηση στη δημόσια ομιλία, έχω κάνει χιλιόμετρα, έχω εξασκηθεί. Δεν υπάρχει η έννοια της φυσικής αυτοπεποίθησης, είναι κάτι που χτίζεται, από κάποιους πιο εύκολα, από άλλους πιο δύσκολα. Υπάρχει πάντα η πιθανότητα κάποιος να έχει αυτοπεποίθηση σε έναν τομέα, π.χ. στον προσωπικό, και σε έναν άλλο όπως η δουλειά του όχι, ή το αντίστροφο. Είναι μια δεξιότητα η αυτοπεποίθηση και όχι κάποιο χαρακτηριστικό. Όλοι έχουμε την ικανότητα να την αναπτύξουμε, είναι κάτι που μαθαίνεται, και όλοι έχουμε την ικανότητα να τη μάθουμε.
Πιστεύετε ότι την αυτοπεποίθηση μπορούν να την αναπτύξουν άτομα κάθε ηλικίας;
Πιστεύω ότι η κάθε ηλικία θα διαχειριστεί τις ασκήσεις και την εξάσκηση που πρέπει να κάνει με διαφορετικό τρόπο και θα τα προσαρμόσει στη δική του ηλικία, στα δικά του ερεθίσματα, στο δικό του παρελθόν. Δεν θεωρώ όμως ότι ανάλογα την ηλικία είναι πιο εύκολο ή πιο δύσκολο διότι για παράδειγμα ένας έφηβος με πολύ χαμηλή αυτοπεποίθηση ακόμη και με την εξάσκηση μπορεί αρχικά να δυσκολευτεί, να αισθανθεί ενοχικά πώς θα έπρεπε ήδη την αυτοπεποίθηση να τη διαθέτει, ενώ ένας πιο ώριμος άνθρωπος να μπει πιο δυναμικά σε αυτό, παρόλο που πιστεύουμε ότι οι μεγάλοι άνθρωποι αλλάζουν πιο δύσκολα.
Υπάρχουν φάσεις στη ζωή μας που είναι από μόνες τους μια δυσκολία, υπό την έννοια ότι αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε διαφορετικά τον κόσμο. Όταν λόγου χάρη κάποιος περνάει δύσκολα στην πρώτη του δουλειά και μπορεί να είναι 30 χρονών, ή 28, ή 25. Βγαίνουμε από ένα αγαπησιάρικο και οικείο περιβάλλον, αυτό της οικογένειας ή τις σπουδές και πάμε κάπου όπου περνάμε δύσκολα. Όταν βιώνεις κάτι τέτοιο, ένα είδος bullying στη δουλειά, και δεν έχεις συνειδητά αναπτύξει τις δεξιότητες (σσ. της αυτοπεποίθησης), κλονίζεσαι, αναρωτιέσαι «μα εγώ είχα αυτοπεποίθηση». Υπάρχουν τεχνικές που τις βάζουμε σε εφαρμογή, γιατί η γνώση από μόνη της δεν σε κάνει καλύτερο, η εφαρμογή της γνώσης είναι αυτή που σου δίνει τη δύναμη κάθε φορά. Οπότε, είναι πολύ σημαντικό να ξέρει ο κόσμος ότι θα εφαρμόσει πράγματα, γιατί μόνο έτσι θα πάρει αποτελέσματα.
Ποιο θεωρείτε ότι είναι το πιο δύσκολο στάδιο για κάποιον που επιθυμεί να φτιάξει την αυτοπεποίθησή του, να το αποφασίσει και να κάνει την αρχή, το κτίσιμο της αυτοπεποίθησης ή η θωράκισή της;
Για εμένα είναι η εξάσκηση. Η πρώτη φορά που θα πεις «αυτό το φοβάμαι» αλλά θα πας να το κάνεις. Είναι εκείνο το πρώτο βήμα που φοβάσαι να μπεις στο νερό και βάζεις το πόδι μέχρι τον αστράγαλο, αυτή η πρώτη «κρυάδα». Είναι η στιγμή που έχεις όλες τις αντιστάσεις, αλλά μόλις κάνεις το βήμα αρχίζεις να αντιλαμβάνεσαι ότι ο κόσμος δεν τελείωσε, ότι δεν ασχολείται μόνο με σένα και ότι πάντα θα έχει μια γνώμη, αλλά εσύ θα τραβήξεις το δρόμο σου χωρίς να σταματάς σε κάθε κριτική για να ασχοληθείς μαζί της. Για μένα λοιπόν δεν έγκειται τόσο η δυσκολία στο να κάνεις την αρχή, γιατί υπάρχουν άνθρωποι που γράφονται στο Bootcamp και δεν εμφανίζονται ποτέ: ενώ είναι σημαντική η πρώτη κίνηση του να αποφασίσεις να ασχοληθείς και να αναγνωρίσεις ότι χρειάζεσαι βοήθεια, είναι μόνο το πρώτο βήμα. Το δεύτερο βήμα είναι όταν αρχίζεις να κάνεις κάτι για αυτό, το να βάλεις σε εφαρμογή τη γνώση.
Ίσως κιόλας αυτό να είναι το πρόβλημα των ανθρώπων με ζητήματα αυτοπεποίθησης, ότι φοβούνται να κάνουν κάτι.
Ναι, πράγματι. Όπως επίσης οι άνθρωποι φοβούνται να κάνουν κάτι που δοκίμασαν παλιά και απέτυχε. Αυτό που κάνουμε στο bootcamp είναι ότι τραβάμε τους ανθρώπους από το comfort zone, από εκεί δηλαδή που αισθάνονται ασφαλείς αλλά όχι ικανοποιημένοι με τον εαυτό τους, και τους ενθαρρύνουμε να πάρουν το ελεγχόμενο ρίσκο να κάνουν κάτι που φοβούνται, εν προκειμένω τις ασκήσεις του σεμιναρίου, με τη δική μας φυσικά υποστήριξη.
Θα μοιραστείτε μαζί μας ένα απλό καθημερινό tip αυτοπεποίθησης που θα μπορούσαμε να ακολουθούμε όλοι;
Ένα απλό καθημερινό tip είναι το power pose. Επειδή η φυσιολογία μας και το πώς στεκόμαστε επηρεάζει πάρα πολύ τη βιοχημεία του εγκεφάλου, θα πρότεινα κάθε φορά που ερχόμαστε αντιμέτωποι με κάτι που δεν μας αρέσει, αντί να καθόμαστε μαζεμένοι με τους ώμους σκυφτούς, σε αυτή την εμβρυακή στάση που παίρνουμε όταν αμυνόμαστε, να το αντιμετωπίζουμε με μια στάση τύπου Superwoman: τα πόδια ανοιχτά, το στήθος έξω και το κεφάλι ψηλά και να λέμε από μέσα μας «Το ‘χω, θα το αντιμετωπίσω κι αυτό». Όχι να λέμε «Όλα θα πάνε καλά», αλλά «μπορεί να με δυσκολέψει, αλλά θα το αντιμετωπίσω». Υπάρχει μάλιστα μία ομιλία στο TEDx σχετικά με το power pose και μεγάλη έρευνα γύρω από αυτό. Πρόκειται για αυτό το απλό πράγμα να αντιμετωπίσεις αυτό που σε φοβίζει σαν πολεμιστής, όρθιος.
Είναι εντάξει κάποιες φορές, σε κάποιες δύσκολες μέρες να χάνουμε την αυτοπεποίθησή μας ή πρέπει να τη διατηρούμε πάντα, ό,τι κι αν συμβαίνει γύρω μας;
Καταρχάς δεν «πρέπει» τίποτα σε αυτή τη ζωή. Το μόνο «πρέπει», η μόνη νομοτέλεια της ζωής μας είναι ο θάνατος. Πιστεύω πως είναι ανθρώπινο κάποιες στιγμές να νιώθουμε πιο δυνατοί και άλλες πιο αδύναμοι. Και επίσης χρειάζεται η αποδοχή των συναισθημάτων μας. Όταν έχεις περάσει μια απώλεια είναι λογικό να αισθάνεσαι ευάλωτος και δεν είναι κακό. Δεν μπορείς να μαστιγώνεις συνέχεια τον εαυτό σου, να είσαι μόνιμα σε αυτή τη στάση δύναμης που ανέφερα πιο πριν. Υπάρχει η στιγμή που θα χαλαρώσουμε, η στιγμή που θα ξεχαστούμε, η στιγμή που θα μας πάρει από κάτω. Είναι λογικό να πέσεις κάποια στιγμή σε ένα πηγάδι, το θέμα είναι πόσο βαθύ θα είναι το πηγάδι αυτό και πόσο χρόνο θα σου πάρει να βγεις από εκεί. Το ότι θα πέσουμε όλοι κάποια στιγμή στο πηγάδι είναι σίγουρο, και δεν πειράζει. Όμως στο σεμινάριο μαθαίνουμε πρώτα από όλα, ότι θα υπάρξουν άνθρωποι που θα σου ρίξουν σκοινί να ανέβεις, και δεύτερον θα μάθεις σιγά σιγά ότι όταν πέφτεις στα πατώματα, δε χρειάζεται να κάθεσαι πολλή ώρα (γελώντας), να πεις «έπεσα, δεν πειράζει, πάμε να σηκωθούμε». Δεν πρέπει να είμαστε συνέχεια τέλειοι, δεν είμαστε υπέρ της τελειότητας, αλλά υπέρ της προόδου και πρόοδος – εξέλιξη αυτό σημαίνει: το να σηκώνεσαι γρήγορα και να προχωράς. Ποτέ δεν θα είναι όλα ρόδινα, αλλά τουλάχιστον όταν συμβαίνει κάτι, αντί να ψαλιδίζουμε τα δικά μας φτερά, η δυσκολία να γίνει πηγή για να μάθουμε κάτι.
Πολύ σημαντικά όλα αυτά που αναφέρατε γιατί συχνά έχουμε τη στρεβλή άποψη ότι πρέπει πάντα να είμαστε δυνατοί, πάντα να διατηρούμε τη δύναμή μας και να είμαστε ανεβασμένοι.
Μόνο με τα ναρκωτικά θα μπορούσε να συμβεί αυτό (γελώντας), για τα οποία βέβαια είμαι εντελώς κατά. Ακόμη κι αυτά φαντάζομαι, έχουν πολύ περιορισμένη διάρκεια. Είμαστε ανθρώπινα όντα. Αν κοιτάξουμε τη φύση, τον βιολογικό μας κύκλο, θα δούμε ότι υπάρχουν διαφορετικές στιγμές, η στιγμή που νυστάζουμε και θέλουμε να κοιμηθούμε, η στιγμή που η ενέργειά μας βρίσκεται σε πολύ υψηλά επίπεδα, υπάρχουν όλα. Αν δεν ήμαστε φτιαγμένοι να τα διαθέτουμε όλα αυτά, δε νομίζω ότι θα μας τα είχε δώσει η φύση. Μας έχει δώσει την αντοχή να ξεπερνάμε συγκεκριμένα συναισθήματα, κάπως έτσι θέλω να το σκέφτομαι και αυτή είναι η φιλοσοφία του «Καλύτερα Γίνεται!» για εμένα.
Νομίζω ότι με αυτό θα συμφωνούσε και ο Αριστοτέλης που είχε υποστηρίξει ότι ούτε η υπερβολή ούτε η έλλειψη είναι το τέλειο, αλλά πως η μέση είναι το ιδανικό.
Και η μέση δεν σημαίνει ότι πάντα βρισκόμαστε στο κέντρο, αλλά ότι τη μία έχουμε τα πάνω μας, την άλλη τα κάτω μας. Όμως συνολικά, έχει σημασία να βρούμε αυτό που είναι λειτουργικό και παραγωγικό για εμάς. Γιατί δεν έχει νόημα τη μία να είμαστε τρομερά χαρούμενοι και την άλλη τρομερά άσχημα. Αν μπορείς να μετριάσεις αυτή την ανικανότητα και ανεπάρκεια που μπορεί να νιώθεις, ή κι αν τη νιώθεις να πας να κάνεις αυτά που πρέπει -γιατί μετά θα αισθανθείς καλύτερα-, νομίζω πώς είναι εντάξει. Πιστεύω ότι σχεδόν όλα τα πράγματα ξεκινούν από την πίστη που έχει ο καθένας στον εαυτό του, γιατί αυτό σημαίνει ότι θα σηκωθείς και θα δράσεις. Αισθάνομαι ότι αυτό μας λείπει σε αυτή τη χώρα, ότι ίσως περιμένουμε κάποιος άλλος να δράσει για εμάς, να μας πει μπράβο.
Η αξία του καθενός να προέρχεται από τον εαυτό του. Φυσικά να απολαμβάνουμε την επιβράβευση και την επιβεβαίωση των άλλων αλλά όχι να ξεχνάμε την αξία μας ή αυτή να εξαρτάται από εξωτερικούς παράγοντες. Ακόμη και μόνο καλά να είναι τα σχόλια που ακούς, μαθαίνεις σε αυτά και η αξία σου γίνεται τα καλά σχόλια των άλλων και με το που ακούς ένα αρνητικό να καταρρακώνεσαι.
Τι γίνεται με την άποψη του να φιλτράρουμε τα σχόλια που ακούμε και να κρατάμε μόνο τα καλά; Δηλαδή ακόμη και πίσω από τα θετικά σχόλια υπάρχει παγίδα;
Μπορούμε να βλέπουμε τα θετικά σχόλια, να παίρνουμε χαρά, και να παίρνουμε πληροφορία από τα κακά και κατόπιν να βλέπουμε τι θέλω εγώ να κάνω, κάτι που να είναι εναρμονισμένο με τις αξίες μου και να με οδηγεί στον στόχο μου. Είναι λογικό να παίρνουμε χαρά από κάτι καλό, αλλά μία χαρά στιγμιαία, όχι να βασίζουμε το ποιοι είμαστε πάνω σε αυτό. Αλίμονο αν στεκόμασταν σε κάθε σχόλιο που ακούμε, από το πιο ίσως υπερβολικά θετικό μέχρι το πιο αρνητικό. Έχω αποφασίσει να μην καθορίσω και να κρίνω το ποια είμαι και το τι ήρθα να κάνω σε αυτόν τον κόσμο και πώς το κάνω από το ένα πολύ όμορφο σχόλιο που θα πάρω ή από το ένα πολύ κακό. Έχω αποφασίσει να κρίνω εγώ τον εαυτό μου. Αυτό θεωρώ ότι θα μπορούσαμε να ακολουθούμε για να διατηρούμε την αυτοπεποίθηση μας.
INFO: Περισσότερες πληροφορίες για το Self Confidence Bootcamp που ξεκινά στις 26 Οκτωβρίου μπορείτε να βρείτε εδώ.
