Ο Scorsese – και πρέπει να του το αναγνωρίσουμε αυτό – έχει πειραματιστεί με διάφορα είδη στην καριέρα του. Παρόλα αυτά, το ξέρουμε και το ξέρει,πως οι μαφιόζικες ταινίες είναι το φυσικό του περιβάλλον. Γιατί η μαφία είναι το πρόσχημα, ο καμβάς για να μιλήσει για όσα τον απασχολούν, η ανδρική ταυτότητα, η αφοσίωση, η πίστη, η μεταμέλεια και η λύτρωση.
Αν ο Νονός, το Mean Streets και το Once Upon A Time In America είναι η εφηβεία και η ενηλικίωση του μαφιόζικου έπους, τα Goodfellas και Casino η μέση ηλικία ,τότε ο Ιρλανδός είναι τα γηρατειά και ο αποχαιρετισμός. Ένιωσα χαρμολύπη βλέποντας την ταινία. Ανατρίχιασα, παρακολουθώντας όλη την παλιοπαρέα μαζί. Που είδα Pacino για πρώτη φορά σε φιλμ του Scorsese. Όλους αυτούς που έχτισαν το είδος,με ιστορικές ταινίες. Που είδα φάτσες που μόνο σε τέτοιου είδους ιστορίες μπορείς να δεις.
Ο De Niro είναι καλός μετά από χρόνια. Χωρίς υπερβολές και μανιέρες. Η σεκάνς στην οποία ταξιδεύει για να σκοτώσει το φίλο του, είναι από τα highlight της δεκαετίας. Ο Pacino το ίδιο. Πρώτος μεταξύ ίσων ο Pesci. Σε έναν ρόλο εντελώς διαφορετικό από εκείνον στο Goodfellas.
Ένα ρεσιτάλ χαμηλών τόνων, όπου οι ρυτίδες στο πρόσωπο του τα λένε όλα. Που πάνε οι μαφιόζοι όταν γεράσουν ;Οι μαφιόζοι δεν γερνάνε. Ο κεντρικός χαρακτήρας επιβιώνει γιατί είναι κάπου στη μέση της διατροφικής αλυσίδας. Γερνάει μόνος, χωρίς κανέναν. Αποξενωμένος από τις κόρες του, έχει μόνο αναμνήσεις και ενοχές.
Πηγή: http://portfolios.aiga.org/
Ο Ιρλανδός είναι όλες αυτές οι μικρές πινελιές που ξεχωρίζουν τα αριστουργήματα από τις απλά καλές ταινίες. Είναι οι σιωπές και οι παύσεις των πρωταγωνιστών, που ζουν και πεθαίνουν με τα μυστικά τους. Είναι η μουσική από το Νονό που παίζει, ενώ Pesci και De Niro μιλάνε στα ιταλικά. Είναι η σκηνή με το τηλεφώνημα.
Πάνω από όλα, το φιλμ είναι ένας αποχαιρετισμός. Των ηθοποιών που έπαιξαν εμβληματικούς ρόλους σε εμβληματικές ταινίες, έχτισαν τη μυθολογία του είδους και έγιναν έμπνευση για χιλιάδες άλλους. Κινηματογραφικό αντίο, πρόλογος του βιολογικού που πλησιάζει. Μακάρι να συνεργαστούν ξανά De Niro, Pacino και Scorsese, αν και δε ξέρω αν μπορούν να γυρίσουν κάτι καλύτερο από τον Ιρλανδό.
Δεν θα σταματήσουν να βγαίνουν καλοί ηθοποιοί, ούτε ταινίες για το οργανωμένο έγκλημα. Όμως μπορεί κανείς να φανταστεί τον Pattison ή τον Chalamet να υποδύονται μαφιόζους; Όλα αλλάζουν και ταυτόχρονα μένουν ίδια, οι σημερινές μαφίες δεν έχουν μεγάλη σχέση με την κινηματογραφική τους ενσάρκωση.
Το φιλμ και ο ίδιος ο Σκορτσέζε δεν έχουν ανάγκη κανένα βραβείο. Πέρα από της καρδιάς μας, ο Ιταλοαμερικανός σκηνοθέτης έχει κερδίσει το μεγαλύτερο, τον χρόνο. Έτσι κι αλλιώς, οι εκάστοτε “ακαδημίες” του στερούσαν βραβεία με αξιολύπητες δικαιολογίες, και κάποια στιγμή τον βράβευσαν γιατί δεν μπορούσαν να κάνουν αλλιώς. Ο Ιρλανός πνίγηκε στον κατακλυσμό της πολιτικής ορθότητας του αμερικάνικου star system, κάτω από τα νέα κλισέ του mainstream – επιτρέψτε μου τον αδόκιμο όρο – “τοξική αρρενωπότητα””ξεπερασμένο είδος και θεματολογία””μια από τα ίδια” κλπ. κι από το αν η Paquin είχε ατάκες και κατά πόσο αυτό ήταν σεξιστικό.
Το Irishman είναι το ιδανικό ρέκβιεμ μιας γενιάς και μιας εποχής.