Μετά τη βροχή καταγγελιών στον χώρο της υποκριτικής για περιστατικά σωματικής, λεκτικής και σεξουαλικής κακοποίησης από σκηνοθέτες/εργοδότες με θύματα ηθοποιούς/εργαζόμενους, οι ασκοί του Αιόλου ανοίγουν σιγά-σιγά.
Τις τελευταίες μέρες διαβάσαμε δημοσιεύσεις ατόμων από διάφορους χώρους του καλλιτεχνικού στερεώματος, που υποστηρίζουν ανοιχτά το εν λόγω κίνημα, καταθέτοντας, με τη σειρά τους, τα δικά τους βιώματα. Έτσι κι ο χώρος του χορού, δεν είναι μόνο όμορφες φιγούρες και φανταχτερά κοστούμια, είναι επίσης και όλα όσα συμβαίνουν πίσω από τις σκηνές και, φυσικά, λίγοι γνωρίζουν.
Λίγοι γνωρίζουν για τις ώρες απλήρωτης εργασίας σε “σχολές”, με την ελπίδα ότι, ύστερα από τόση δουλειά και αφοσίωση, έπεται και μια καλύτερη καριέρα. Λίγοι γνωρίζουν για την εκμετάλλευση που υφίστανται δεκάδες ανερχόμενοι χορευτές και χοροδιδάσκαλοι, όταν, εκτός από την δουλειά τους, αναγκάζονται να εκτελέσουν χρέη καθαριστή, γραμματέως, νταντάς και πολλά άλλα, αμισθί, μόνο και μόνο γιατί τους είπαν πως “έτσι πρέπει να είναι όταν δουλεύεις σε μια σχολή”. Λίγοι γνωρίζουν για το body shaming που υφίστανται αυτοί που “έχουν χοντρά πόδια” ή “πόδια σαν ξύλα” και “δεν τους πάει αυτό το κοστούμι που έραψαν για τα κιλά που έχουν” οπότε “πρέπει να κόψουν το φαΐ”. Λίγοι γνωρίζουν ότι αν δεν ανήκεις σε κάποια “αγέλη” μένεις μόνος στο δάσος και, στην καλύτερη, χάνεσαι, ή, χειρότερα, σε “κατασπαράζουν”. Λίγοι γνωρίζουν για τους χαμένους κόπους δεκάδων αθλητών χορού, όταν αυτοί καλούνται να χορέψουν σε διαγωνισμούς χωρίς πρόγραμμα, διαφάνεια, κατάλληλες εγκαταστάσεις και στέλνουν περίπατο όλα τα χρήματα και όλες τις ώρες που χτυπιόντουσαν για να τα καταφέρουν.
Λίγοι γνωρίζουν, ακόμα, και για τις αντιπαιδαγωγικές μεθόδους δασκάλων, που, θέλοντας, δήθεν, να επιβάλλουν πειθαρχία, πληγώνουν και αποθαρρύνουν τους μαθητές τους, μειώνοντάς τους και προκαλώντας τους αποστροφή για το χορό, που τόσο πολύ αγαπούν. Λίγοι γνωρίζουν ότι η ανεπαρκής παίδευση και μόρφωση των φερόμενων ως δασκάλων των παιδιών τους, μπορεί να τους δημιουργήσει φόβους και ανασφάλειες μιας ζωής. Λίγοι γνωρίζουν πως νιώθει ένας έφηβος μαθητής ή μια έφηβη μαθήτρια όταν της λένε κατάμουτρα ότι “δεν καταλαβαίνει” και “δεν κάνει για χορό”. Λίγοι γνωρίζουν πως είναι να ιδρώνεις μια ζωή για αυτό που αγαπάς, ώστε να έρθει μια ωραία πρωία ένας άσχετος να σου πει εμμέσως πλην σαφώς “να πας σπίτι σου”. Λίγοι γνωρίζουν ότι εάν πας “κόντρα” στον σχολάρχη- “αρχιδάσκαλο” – προπονητή, και τολμήσεις να εκφράσεις μια άποψη διαφορετική, είσαι τουλάχιστον καταδικασμένος, γιατί, για να τύχεις της ευμένειάς τους, πρέπει να “πηγαίνεις με τα νερά τους” καθώς “αυτοί ξέρουν καλύτερα από σένα”.
Λίγοι γνωρίζουν και δυστυχώς σιωπούν. Σε καμία περίπτωση δεν εξισώνουμε τις προαναφερθείσες περιπτώσεις με τις υποθέσεις βιασμού ή σεξουαλικής παρενόχλησης που ήρθαν στο φως τον τελευταίο καιρό, αλλά ποιος δίνει το δικαίωμα σε συγκεκριμένους “κάποιους” να μεταχειρίζονται τους χορευτές με αυτόν τον τρόπο;
Αν τώρα είναι η ώρα να ανοίξουν τα στόματα, τότε απ’ την πλευρά μας δηλώνουμε αυτό: Κανείς μα κανείς δεν είναι υποχρεωμένος να υφίσταται οποιουδήποτε τύπου εκμετάλλευση και κακοποίηση οποιασδήποτε μορφής στο χώρο εργασίας του, όποιος και αν είναι αυτός, από ημιμαθείς και φαντασμένους, ανώτερους ιεραρχικά, ανθρώπους, που καταχράζονται την… όποια εξουσία τους.
Η αλήθεια είναι πως ο καλλιτεχνικός χώρος προσφέρεται για τέτοια περιστατικά, αφού για την ελληνική πολιτεία, οι καλλιτέχνες δεν είναι επαγγελματίες, αλλά χομπίστες και ψωνισμένοι. Επομένως, ιδίως στον κλάδο του χορού και καθώς δεν υπάρχουν σαφείς διατάξεις και νόμοι από πλευράς κράτους που να προστατεύουν τόσο τους επιχειρηματίες όσο και τους σπουδαστές, λίγο-πολύ, ο καθένας έχει το δικαίωμα να αναλάβει την εκπαίδευση των χορευτών (εδώ να σημειώσουμε ότι δεν μιλάμε για τις αναγνωρισμένες ανώτατες και ανώτερες σχολές, καθώς αυτές υπόκεινται σε συγκεκριμένες διατάξεις όπως όλοι γνωρίζουμε).
Οι μαθητές όμως δεν φταίνε σε τίποτα να “πληρώνουν” τις ανεπάρκειες της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα. Έχουν όνειρα, έχουν φιλοδοξίες και έχουν δικαίωμα να εργαστούν και αυτοί, όπως όλοι, και να ασχοληθούν με αυτό που αγαπούν, όπως όλοι. Η κρίση του κορωνοϊού, μπορεί να είναι ένα μεγάλο πλήγμα, ανέδειξε όμως τις παθογένειες ενός σαθρού συστήματος. Ίσως ήρθε η ώρα να ανοίξουν λοιπόν τα στόματα. Η αρχή, άλλωστε, είναι το ήμισυ του παντός.
