Σταμάτης Κραουνάκης. Ο συνθέτης που διαμόρφωσε το ποιοτικό τραγούδι στην Ελλάδα φέρνοντας ένα δικό του ήχο. Η μουσική του σκαλίζει τα βάθη των συναισθημάτων μας και με μαγικό τρόπο μας ταξιδεύει όπου θέλει εκείνος στο πλοίο του σαν τρελός καπετάνιος. Με τις μελωδίες του άνοιξε έναν καινούριο δρόμο στους ερμηνευτές. Άλκηστις Πρωτοψάλτη, Βίκυ Μοσχολιού, Δημήτρης Μητροπάνος, Τάνια Τσανακλίδου, Κώστας Μακεδόνας, Χριστιάνα, και τώρα Ελεωνόρα Ζουγανέλη, στόλισαν με τις φωνές τους τις συνθέσεις του. Έχει πάντα άποψη για την πολιτική ζωή του τόπου και δε διστάζει να την εμφράζει με αιχμηρό και δεικτικό τρόπο. Τι κι αν πολλοί μπορεί να διαφωνούν μαζί του; Εκείνος είναι βέβαιος οτι κανείς τους δέν θα πάψει να ακούει τις μελωδίες του, αφού όπως λέει «Ότι και να γίνει, νικάει το τραγούδι». Κυκλοφορεί στην Αθήνα με τρίκυκλο, αδιαφορώντας επιδεικτικά για τα κομφορμιστικά στερεότυπα. Αντισυμβατικός εκ φύσεως, επαναστάτης και ρομαντικός, μας παρασέρνει στις διαδραστικές παραστάσεις του σε έναν ιδιότυπο διονυσιασμό των αισθήσεων. Τον συναντήσαμε στη Νάξο και μέσα απο αυτή τη συνέντευξη, μας εξιστορεί τη διαδρομή του στη ζωή, ξεκινώντας απο τα νεανικά του χρόνια, μέχρι και το σήμερα.
*φωτογραφίες: Αναστασία Απειρανθίτου
Πώς ήταν τα παιδικά σας χρόνια; Τι εικόνες είχατε;
Είχα δύο καταπληκτικούς γονείς. Μεσαία οικογένεια, αλλά διαβασμένοι και ταλαντούχοι με τη ζωή να το πω έτσι. Οι δύο άνθρωποι αυτοί, ο Τώνης και η Τούλα, μας μεγάλωσαν με ελευθερία και δημοκρατικότητα. Ο πατέρας μου ήταν αριστερής καταγωγής, ως πιο ενθουσιώδης έφυγε πιο νωρίς. Η μάνα μου πιο γενικευμένης δημοκρατικότητας και γι αυτό έζησε νομίζω. Τη μαμά την έχουμε και είναι μια χαρά. Και εγώ και οι αδελφές μου η Δέσποινα και η Ιωάννα είχαμε από νωρίς μια κοινωνικότητα. Ντισκοτέκ, πάρτυ, συναυλίες, θέατρο… Θέλω να πω ότι οι “σπουδές” μας ήταν από νωρίς η καλή τέχνη. Χατζιδάκις, Θεοδωράκης, Κουν, ζωγράφοι… Ήταν περιβάλλον. Και γι αυτό δε μου πήρε χρόνο μετά. Ήξερα το “χωριό”.
Σαν έφηβος ποια ήταν τα ακούσματά σας;
Τα πάντα. Ότι άκουγε η γενιά μου. Αγόραζα τα 45αρια. Εμείς τα χορεύαμε από έντεκα ετών. Rolling Stones, Beatles, αργότερα Santana. Από Ελληνικά όχι και τόσο. Ο Χατζιδάκις μπορώ να πω ότι με άγγιξε. Το reflections με πήγε στον Χατζιδάκι. Μετά πήγα στα Χαυτεία στην Ομόνοια σε μια αποθήκη δίσκων και ότι βρήκα εκεί σε Χατζιδάκι τα πήρα όλα. 30-40 LP. Και έχει σημασία να πω ότι αυτά ήταν κι ο πρώτος μου μεγάλος κόσμος που είχα να ζηλεύω κάτι και να θέλω να γίνω σαν κι αυτόν.
Γι’ αυτό εντάσσετε και στις συναυλίες πολλά τραγούδια του Χατζιδάκι;
Λειτουργώ συνειρμικά. Όπως είδες και στη χτεσινή συναυλία, θέλω να έχει μια αφήγηση η βραδιά. Εγώ λειτουργώ σαν πελάτης. Γι αυτό δε βαριέται ποτέ ο κόσμος. Την ώρα που στήνεται το πρόγραμμα και το κάνω πρόβα. Και όχι μόνο ποιο τραγούδι μπορώ να κολλήσω, αλλά κι από ποιο στίχο. Δηλαδή εκεί που λέω “έπεσε έρωτάς και ανοίξανε…” και λέω “…ότι μας βρήκε και ότι μας λύπησε” γιατί τότε χρειάζομαι εγώ ένα συναισθηματικό έναυσμα και ο κόσμος το παίρνει άμεσα και παρασύρεται και τραγουδάει. Δεν περιμένουν να τους έρθει έτοιμο το γνωστό σουξέ. Τα όποια σουξέ να σου πω την αλήθεια μου αρέσει να τα αποδομώ. Αυτό γίνεται στις παραστάσεις από παλιά. Από την Άλκηστη ακόμα. Είναι σαν κρυφή συμφωνία με το κοινό που περιμένει πια τι θα γίνει κι εγώ περιμένω το κοινό για να δοκιμάσω αν αυτό που σκέφτηκα είναι σωστό. Αλλά κι αν δεν είναι σωστό, πολλές φορές τολμώ και το αλλάζω πάνω στη σκηνή.
Ποιο είναι το πρώτο τραγούδι που δισκογραφήσατε και ποιά τα συναισθήματά σας όταν κυκλοφόρησε η πρώτη δημιουργία σας;
Το τραγούδι λεγόταν “Έγινε Επεισόδιο”. Το είπε η Τάνια στον πρώτο της προσωπικό δίσκο το 1978 και ήταν από τα εφηβικά μου τραγούδια και είχα απλά χαρά. Για μένα δεν είχε και τόσο μεγάλη σημασία γιατί ήταν απλά μια συμμετοχή σε ένα δίσκο.
Ο πρώτος ολοκληρωμένος δίσκος ποιος ήταν;
Ήταν ένα μεικτό περίεργο έργο που λεγόταν “Το σπίτι του Αγαμέμνονα”. Μετά ήρθε ένας παιδικός δίσκος “Το όνειρο του Βασίλη” με τον Μπουγουκλάκη και το επίσημο official ας πούμε μπάσιμο ήταν τα “Σκουριασμένα Χείλια” με τη Μοσχολιού. Η Μοσχολιού ήταν μια τραγουδίστρια που λάτρευα. Εντάξει. Δε μου είχε έρθει κάτι τρομερό μέχρι εκείνη την ώρα και περιέργως ήρθε η Μοσχολιού και με το που σκάνε τα “Σκουριασμένα Χείλια” παλαβώνουν όλοι. Παίζεται στα μπαρ… Δεν έκανε πωλήσεις, αλλά αλλάζει κάτι. Κυρίως η γλώσσα του ερωτικού.
Πώς και μια φτασμένη τραγουδίστρια εμπιστεύθηκε ένα πρωτοεμφανιζόμενο συνθέτη;
Είχα πάει τα τραγούδια στον Μακράκη που γνωριζόμασταν και αυτός με σύστησε. Η Μοσχολιού εμπιστευόταν πολύ τον Γιώργο Μακράκη (σ.σ. μουσικός παραγωγός της Βίκυς Μοσχολιού). Οι τραγουδιστές αυτοί ήταν εκπαιδευμένοι από τους συνθέτες. Από τον Ζαμπέτα, από τον Σπανό, τον Χατζιδάκι, τον Θεοδωράκη. Στο παίζω στο πιάνο, το μαθαίνεις, το λες. Δεν είχανε προλάβει να μπουν στη διαδικασία να επιλέγουν τι τους πάει. Εγω γίνομαι αυτό που τραγουδάω. Όπως και η Άλκηστη και η Γαλάνη. Ήταν μια γενιά που ήταν ανοιχτή στους συνθέτες. Το ζω και τώρα με την Ελεωνόρα που κάνουμε κάποια πολύ ωραία τραγούδια μαζί και που της δίνω κι εγώ ένα βήμα γιατί είναι μια πολύ καλή και κατά τη γνώμη μου λαϊκή τραγουδίστρια με την ευρεία έννοια. Και μάλλον είναι και πολύ σωστή η στιγμή που συναντιόμαστε γιατί κι εγώ θα κάνω πράγματα καινούρια. Έχουμε ψαχτεί πολύ με τον ήχο.
Ποτέ πιστεύετε ότι θα κυκλοφορήσουν;
Είμαστε στη γέννα. Το υλικό έχει τελειώσει. Έχουμε κάποιες δοκιμαστικές ηχογραφήσεις. Κοιτάμε πως θα τα ομορφύνουμε κι άλλο και εκείνη τα μελετάει καθώς κάνει την περιοδεία της. Έχουμε πολύ καλή επαφή. Να ένα ωραίο πράγμα. Είναι 38 χρόνων και είμαι 65 και έχουμε μια επαφή συνομήλικη
Έχετε αποδείξει ότι δεν έχετε κολλήματα με τους εμπορικούς καλλιτέχνες όπως άλλοι συνθέτες.
Σημασία έχει τι λέει. Είναι καλός; Τα λέει; Τι σημασία έχει από ποιο “χωριό” είναι; Είμαστε μαλακισμένοι. Γιατί είμαστε βλάχοι με την κακή έννοια. Και ποιος είσαι εσύ που δε δίνεις στον εμπορικό; Δε γλυτώνει κανείς για να το πάρουμε αλλιώς. Δε θα δώσω όμως οτιδήποτε σε οποιονδήποτε.
Όπως με την Κατερίνα Στανίση
Μα τη Στανίση την ήθελα για το συγκεκριμένο υλικό. Ήθελα να πει Σεβαστίκογλου και το υπηρέτησε τέλεια. Όπως με τον Μαζωνάκη. Μου τον έφερε η ταινία. Σύμφωνα με το σενάριο, θελαμε ένα πλάσμα της νύχτας που η πρωταγωνίστρια της ταινίας που ήταν η Παπθωμά, δούλευε δίπλα του σαν γλάστρα. Και μου λέει ο Παναγιωτόπουλος να πάρουμε τη Βανδή. Και του λέω “Γιατί να μην πάρουμε τον Μαζωνάκη που είναι ένα παιδί δικό μας και μπορώ να συνομιλήσω από το να γράψω για τη Βανδή;” Και γράφω το Ξημερώνει Πάλι και γίνεται χαμός. Του άλλαξε δρόμο και του Γιώργου. Του κάθεται το Ξημερώνει Πάλι και το Gucci ταυτόχρονα και αλλάζει κόλπο ο Γιώργος.
Πώς γράφετε ένα κομμάτι; Κάθεστε στο πιάνο ή έρχεται σε αναπάντεχη στιγμή;
Έρχεται στον αέρα. Όταν κάτσω στο πιάνο, το ξέρω πια. Έχει έρθει. Οπουδήποτε, σε οποιαδήποτε στιγμή, για οποιονδήποτε λόγο. Ακόμα και στη σκηνή. Το έκανα χτες το βράδυ. Αλλά μην κάνω τον έξυπνο. Η μηχανή μου πια είναι δουλεμένη. Αν είναι όμως για δουλειά, θα κάτσω να πάρω χαρτί και μολύβι. Δηλαδή για θέατρο που πρέπει να γράψω κάτι συγκεκριμένο που με οδηγεί το κείμενο. Αλλά για ένα τραγούδι, απλά έρχεται η ωρα.
Τα τραγούδια σας που έγιναν μεγάλες επιτυχίες, το είχατε διαβλέψει;
Ποτέ δεν το ξέρω. Και μη σου πω ότι όσες φορές έχω τολμήσει να το πω, μάλλον λάθος έχω κάνει. Το να μην το προβλέψω πάντως, μου έχει δώσει εκπλήξεις. Όπως το ντουέτο μου με τον Φοίβο Δεληβοριά. Το “Ξέρω που πάω”. Μπήκε στο CD, και άρχισε να κάνει ασταμάτητα views και γελαγαμε. Ένα τραγούδι που φτιάχτηκε πάνω στη σκηνή. Μου έφερε το στίχο και το έπαιξα εκείνη την ώρα! Νομίζω ότι κανείς πρέπει να είναι έτοιμος. τίποτε άλλο.
Πάνω στη σκηνή δίνετε όλο σας τον εαυτό και νιώθετε κάθε στίχο που τραγουδάτε. Ζείτε και στη ζωή σας με τέτοιο πάθος;
Όχι. Το φυλάω για τη σκηνή. Έναν έρωτα τον ζω με αφοσίωση. Δεν είμαι του παθέξ στη ζωή. Είμαι της αγάπης και της αφοσίωσης. Σύμπνοια, έγνοια και εκεί είναι και οι τσακωμοί και πλακώματά μου. Αφού σε έχω έγνοια εγώ, να με έχεις κι εσύ
Δε φοβάστε να μιλάτε ανοιχτά και να έχετε γνώμη. Πιστεύω είναι μεγάλο προσόν αυτό, άσχετα αν κάποιος θα συμφωνήσει με την άποψη σας.
Έχω και αντιπάθειες όμως από αυτό. Με το να μιλάω ανοιχτά πολιτικά, έχω κάνει εχθρούς. Κάποιοι μου λένε “Γιατί δε γράφεις μόνο τα τραγούδια σου και θέλεις και μιλάς κι από πάνω;” Θέλω να σου πω ότι είναι και θέμα χαρακτήρα.
Δηλαδή ο καλλιτέχνης πρέπει να κρύβει τον χαρακτήρα του και τα πιστεύω του για να μη δυσαρεστήσει μερίδα του κοινού;
Αυτά είναι κουτά. Εγώ δεν έχω χάσει από το κοινό μου. Με ακούν και οι δεξιοί. Ότι και να γίνει, νικάει το τραγούδι. Το έργο πρέπει να μας νοιάζει.
Τι νοιώθετε όταν ανεβαίνετε στη σκηνή;
Τίποτα βαρύ. Εκείνη τη στιγμή το μόνο που κάνω είναι να κατεβάσω το εγώ μου. Να μπορέσω να ενωθώ με τους ανθρώπους. Τους κοιτάω στα μάτια και τους λέω πάμε όπου θέλετε. Θα κάνουμε ότι θέλετε. Παλιά είχα μια αγωνία, ένα τρακ. Τώρα δεν έχω. Δεν είχα ούτε στην Επίδαυρο.
Πριν δυο χρόνια είχε ακουστεί ότι θα συνεργαζόσασταν με την Άννα Βίσση.
Ίσως ναι. Θέλω να έρθει, αλλά θέλω να μην είναι κάτι που θα το κυνηγήσουμε.Την αγαπώ την Αννούλα. Θαυμάζω τον τρόπο που επιβιώνει στο χώρο με γούστο. Είναι καλό παιδί η Άννα.
Πώς κρίνετε την παρούσα κυβέρνηση;
Τους σιχαίνομαι! Να φύγουν απ τον τόπο άμεσα. Η κυβέρνηση είναι πόρνη! Εκπορνεύουν τη χώρα. Μπήκαν εκεί για να την ξεπουλήσουν με 2-3 εξαιρέσεις. Να φύγουνε. Και νομίζω τώρα μετανοούν και οι ψηφοφόροι τούς. Να ξεκουμπιστούνε. Δεν είναι πολιτικοί. Όταν μια ολόκληρη χώρα λέει “γαμιέσαι Μητσοτάκη” που είναι πρωτοφανές στα χρονικά την πολιτικής ζωής της υφηλίου να λένε στον πρωθυπουργό “γαμιέσαι” τραγουδιστά. Να καταλάβουμε κάτι. Αυτή είναι μια κυβέρνηση κατ επιλογήν. Για να κάνουν δουλειές τα λεφτά. Κι αυτό φάνηκε αμέσως και δεν τους πέτυχε.
Πιστεύετε ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ήταν άψογη;
Όχι. Απλώς δεν κλέψανε. Ήταν επιτυχημένη κυβέρνηση. Ο Τσίπρας πριν λίγο καιρό βραβεύθηκε για τη συμφωνία των Πρεσπών. Έκανε κάποιες μεγάλες πολιτικές κινήσεις που βοήθησαν πολύ να τελειώνουμε με εθνικισμούς και αηδίες.
Εγώ δε θα τη χαρακτήριζα πετυχημένη τη συμφωνία των Πρεσπών. Ήταν άλλωστε η κύρια αιτία που έχασε ο ΣΥΡΙΖΑ τις εκλογές.
Δεν πειράζει. Ο Μητσοτάκης το χρησιμοποίησε (σ.σ. το Μακεδονικό) εναντίων του Τσίπρα και στην πορεία αναγκάστηκε να το δεχτεί. Κουτό και αγράμματο παιδί. Βαθειά αγράμματο. Ένα μεγάλο θέμα με τις κυβερνήσεις -εκτός από τον γέρο Καραμανλή και τον Αντρέα που έβαλε τη Μελίνα- είναι ότι δεν πόνταραν στο μεγάλο ατού της χώρας: Προϊόντα, θέατρα, πολιτισμός, διανοούμενοι. Και αυτή τη στιγμή έχουμε τους μεγάλους μας καλλιτέχνες Παπαϊωάννου και Λάνθιμο να διαπρέπουν στο εξωτερικό και όχι εδώ. Θυμηθήκανε τον Μπένο που εχει το Διάζωμα και παίρνει επιδοτήσεις τόσα χρόνια και κάνει έλεγχο σε όλα τα μικρά θέατρα που κανονικά το υπουργείο έπρεπε να τα έχει χρησιμοποιήσει για να πηγαίνουν οι επιδοτούμενοι θίασοι, τα σχολεία… τώρα 70-80 θέατρα δε λειτουργούν. Κάθε κυβέρνηση είναι ένα μικρο μαγαζί που θέλει να βγάλει λεφτά. Ο Σύριζα δεν το έκανε, αλλά είχε να λύσει παρά πολλά θέματα που είχανε να κάνουνε με το ζεί-δε ζει η χώρα. Εμένα να με ρωτήσεις, την Ε.Ε. ούτε να τη βλέπω. Είμαι βαθύτατα ΚΚΕ πάνω σε αυτό. Έξω απ το ΝΑΤΟ, έξω από την Ε.Ε.. Βρομομάγαζο είναι η Ε.Ε.. Δεν έπαθε τίποτα η Αγγλία. Μόλις τελειώσει ο Covid, θα δείτε τι κίνηση ήταν αυτή της Αγγλίας.
Ναι, αλλά άλλη η δύναμη και η οικονομία της Αγγλίας, και άλλη της Ελλάδας.
Όχι. Δεν τους Έχουμε ανάγκη. Είμαστε μικρονοοικοί. Αν γίνει πόλεμος, εδώ στη Νάξο, ο τόπος αυτός -μου τα έλεγε ένας παππάς προχτές- είναι αυτάρκης από μόνος του. Ζει κανονικά. Όλα τα μέρη στην Ελλάδα ζουν κανονικά. Όλα γίνονται για τα λεφτά και τους ψηφοφόρους. Η λογική της πολιτικής 50 χρόνια πίσω. Και τώρα θα ζήσουμε -και γράφετε το- το τέλος των κομμάτων. Τελειώνει ο τρόπος που λειτουργούν τα κόμματα. Και τι θα έρθει; Διαχειριστές. Τεχνοκράτες. Ας πούμε όταν φτιάξαμε τον οργανισμό διαχείρισης δικαιωμάτων και λέγανε ποιον θα πάρουμε για διευθυντή, πέταξα το όνομα της Λούκας Κατσέλη που είναι επιστήμων και συμπαθής που ξέρει το αντικείμενο. Νομίζω πάει εκεί η ανθρωπότητα. Βέβαια θα ζήσουμε τα τέρατα. Είναι και οι Ταλιμπάν. Αυτό είναι το θέμα που κάνουμε ότι δεν τους βλέπουμε.
Ας πούμε ότι ο πρωθυπουργός διαβάζει αυτή τη συνέντευξη. Τι μήνυμα θα του στέλνατε;
Να βρει έναν καλό γιατρό. Έναν γιατρό να τον σώσει γιατί οι φίλοι του οι φραγκάτοι θα τον εγκαταλείψουν σύντομα.
Πώς βιώνετε την εποχή του κορωνοϊού;
Εγώ τον πέρασα κλεισμένος μέσα. Έκανα το cd “Γιορτή στα Σπίτια”. Ανέβαζα κάθε δυο μέρες από το facebook από ένα καινούριο τραγούδι και όταν βγήκαμε είπα πάμε να τα γράψουμε. Περιέργως, από τη δημοσίευση από το facebook ερχόντουσαν και οι τραγουδιστές. Η Ελένη η Βιτάλη, ο Μητσιάς… Και τώρα έκανα στη δεύτερη καραντίνα την Ελεωνόρα. Έκατσα σπίτι, έγινα φίλος με τα delivery, ψεκάζαμε με απολυμαντικό, πλέναμε τα χέρια μας, προσέχαμε πάρα πολύ. Εγώ έχω και ζάχαρο και διάφορα άλλα. Όμως υπάρχουν φίλοι μου εμβολιασμένοι που ξανακολλήσανε γιατί δεν προσέχανε. Όταν συνωστίζεσαι, αρχίζεις το χα χα χα και το πιόμα, πάρτονα κατω τον μαλάκα που δεν έχει εμβολιαστεί. Έχει δημιουργηθεί ένας θυμός που είναι από την αγαμήλα. Βλέπω όλους στο facebook να λένε να φύγει ο Μητσοτάκης κτλ… Τι κάθεσαι μωρή και τα γράφεις; Πήγαινε σπάσε του το σπίτι! Εγώ όταν τα πήρα στο κρανίο με το φορτηγό (σ.σ. από το οποίο έκανε κινητή συναυλία στους δρόμους της Αθήνας η Άλκηστις Πρωτοψάλτη) πήγα και έκανα δύο εξώδικα. Ένα τοιχοκόλλησα στο Μαξίμου και ένα στην Τεχνόπολη. Και τι ζητούσα; Τα επιδόματα. Αφού έχετε το θράσος και παίζετε τα έργα μου πάνω στο κάρο του Δήμου χωρίς να με ρωτήσετε, τώρα που θα σας κάνω μήνυση, δώστε τα επιδόματα στους καλλιτέχνες. Αυτό δεν είχε να κάνει τίποτα με την Πρωτοψάλτη. Ήταν μια κουλαμάρα της. Νομίζω το κατάλαβε και η ίδια που έβαλε τον εαυτό της να είναι τόσο συμφιλιωμένη με την κυβέρνηση. Γενικά οι άνθρωποι που δείξανε συμφιλιωμένοι με αυτή την κυβέρνηση, δε θα την έχουν εύκολα από δω και πέρα.
Καλή τη πίστη νομίζω ο κάθε ένας συμπορεύτηκε.
Θέλω να πιστεύω, ναι. Να πω όμως κάτι άλλο. Ο Πορτοκάλογλου που είναι friendly με την κυβέρνηση, δεν εξετέθη. Έκανε μια καλή εκπομπή και μας μάζεψε όλους. Η εκπομπή μας με τον Νίκο έσπασε τζάμια. Βγήκαν κάτι σχολιαστές της ΝΔ και σχολίαζαν. Κατ αρχήν εγώ δεν είμαι επαγγελματίας Συριζαίος. Είμαι φίλος του Τσίπρα και έχω πολλούς φίλους μέσα στο κόμμα που αγαπώ από παλιά, πριν γίνει Σύριζα. Αλλά το κόμμα που ψήφιζα όλα μου τα χρόνια ήταν το ΚΚΕ. Μια φορά μόνο ψήφισα ΣΥΡΙΖΑ. Την πρώτη φορά που βγήκανε. Τη δεύτερη ούτε καν.
Τι σας απέτρεψε να το ξαναψηφίσετε;
Μερικά πρόσωπα που δεν αντέχει ο Τσίπρας να πετάξει από πάνω του. Δεν μπορώ να πω.
Σήμερα είναι πιο δύσκολο για έναν νέο να μπεί στο χώρο της δισκογραφιας απ’ ότι παλαιοτέρα;
Όχι. Σήμερα ο νέος έχει όλα αυτά τα οπλα που εμείς δεν είχαμε. Διαδίκτυο, YouTube, μπορεί να κάτσει με την κιθάρα του να φτιάξει ένα τραγούδι. Αυτή η ευκολία, αν δεν έχεις και ταλέντο που πραγματικά σπάει το γυαλί, μπορεί να είναι καταστροφή. Εγώ ανακάλυψα ένα τραγούδι που λέγεται “Έχει φύγει το παιδί” του Σκανδάμη. Είναι το μόνο που μου έκανε κλικ. Και βέβαια του Μυθριδάτη που τον ξέρω από παλιά. Ο αδελφός του είναι ο Πέτρος ο Παράσχης που μας κάνει τόσα χρόνια τα εξώφυλλα των δίσκων.
Τι θα συμβουλεύατε ένα νέο παιδί που θέλει να ασχοληθεί με τη μουσική;
Να διαβάζει και να ακούει από το πρωΐ μέχρι το βράδυ. Δεν επιτρέπεται να μην ακούνε καν μουσική.
Όταν ανεβαίνετε στη σκηνή και λέτε ένα τραγούδι, σκέφτεστε κάποιο πρόσωπο ή κάποια εμπειρία;
Όχι. Να σου πω τι κάνω. Επειδή ένα πράγμα που είναι ίσως το πιο κουραστικό είναι να επαναλαμβάνεσαι. Μηδενίζω. Πιάνω τα λόγια απ την αρχή σαν να τα λέω για πρώτη φορά. Αυτό είναι όλο. Και αυτό με συγκεντρώνει και με βοηθάει να ανακαλύψω συναισθήματα που δεν τα έχω σε χρήση. Να βρω μια λέξη αλλιώς. Εχτές π.χ. εξεπλάγην στη συναυλία με το καινούριο φεγγάρι, καινούριο και αναμμένο… Είναι μια διαδικασία που μου τη χάρισε το θέατρο.
Βγάζετε μια έντονη θεατρικότητα.
Σινεμά έχω κάνει μια συμμετοχή σε μια ταινία του Χριστοφή. Εκανα τον Αίσωπο. Θέατρο έχω κάνει πολύ. Έπαιξα Αχαρνής πρωταγωνιστής το 2010, έκανα την Απολογία του Σωκράτη που ήταν καταπληκτική δουλειά, έκανα τον Βικτώρ στο Θέατρο Τέχνης, έφτιαξα τις Εκκλησιάζουσες, αυτή την επιτυχιάρα, το αφιέρωμα στον Ντάριο Φω… Φέτος είχα αυτή την υπέροχη εμπειρία με τον Μιχαήλ Μαρμαρινό στους Ιχνευτές που ήμουν καθαρά ηθοποιός χωρίς καμία ανάμειξη με τη μουσική και ήμουν μαζί με τους δυο σπουδαίους ηθοποιούς, τον Χάρη Φραγκούλη και την Αμαλία Μουτούση. Δεν έχω κάτσει ήσυχος. Αυτά ως ηθοποιός.
Τι ετοιμάζετε από νέα τραγούδια;
Έκτος από τα τραγούδια με την Ελεωνόρα, είναι ένα ωραίο κομμάτι με τον Χρήστο Νικολόπουλο που βγήκε πρόσφατα. Και συζητάμε για ένα πολύ ωραίο θέαμα το Χειμώνα σε ένα χώρο στο λιμάνι που νομίζω θα συγκεντρώσει τον κόσμο που θέλει να περάσει ωραία.
Μια ανάμνηση που κρατάτε σαν θησαυρό και μια που θέλετε να ξεχάσετε.
Τα κρατάω όλα. Και οι πόνοι γεννάνε κάτι σπουδαίο καμιά φορά. Θα κρατούσα ένα απόγευμα στην Αίτνα με έναν αγαπημένο μου άνθρωπο δίπλα, με τα πόδια μας κρεμασμένα στο γκρεμό να κλαίμε συγκινημένοι γιατί ανακαλύψαμε ότι είχαμε μια κοινή ανάμνηση από κάτι
Ποιο είναι το σημαντικότερο πράγμα στη ζωή;
Η υγεία
Νόμιζα ότι θα μου πείτε ο έρωτας.
Αν δεν είσαι υγιής τι να το κανείς; Σου τρέχουν τα σάλια χωρίς λόγο!
Πείτε μου κάτι που σας έκανε να γελάσετε πρόσφατα.
Η μούρη του Μητσοτάκη! Αυτό που του λέει ο Τσίπρας “Αφήστε αυτό το αλαζονικό ύφος”, Εγώ το θεωρώ πολύ γελοίο ύφος. Δεν το βρίσκω αλαζονικό. Είναι ένας βλάκας φοβισμένος.
Ποιο είναι το μεγαλύτερο λάθος του ανθρώπου;
Η εμμονή. Άλλες εμμονές κληροδοτημένες και άλλες δικές μας. Πρέπει να είμαστε ανοιχτοί.
Πείτε μου μια περίεργη συνήθειά σας.
Να είμαι τσιτσίδι όλη μέρα στο σπίτι ή να τυλίγονται με ένα πανί!
Αν πηγαίνατε πίσω στο χρόνο και βρίσκατε τον δεκάχρονο Σταμάτη, τι θα του λεγατε;
Φίλε, κανε ότι γουστάρεις!
Ενθουσιώδης, αυθόρμητος και αιώνιος ιδεαλιστής. Του ευχόμαστε να συνεχίσει με το ίδιο πάθος να μας χαρίζει τραγούδια διαχρονικά και ονειροπόλα και με τις παραστάσεις του να μας συμπαρασύρει μαζί του στον μουσικό του κόσμο._
INFO: Ο Σταμάτης Κραουνάκης παρουσιάζει τη μουσική παράσταση «Ραντεβού στο Άλσος» στο χειμωνιάτικο Άλσος. Πρεμιέρα παραστάσεων: Σάββατο 30 Οκτωβρίου στις 21:00. Περισσότερα ΕΔΩ!
Σταμάτης Κραουνάκης. Ο συνθέτης που διαμόρφωσε το ποιοτικό τραγούδι στην Ελλάδα φέρνοντας ένα δικό του ήχο. Η μουσική του σκαλίζει τα βάθη των συναισθημάτων μας και με μαγικό τρόπο μας ταξιδεύει όπου θέλει εκείνος στο πλοίο του σαν τρελός καπετάνιος. Με τις μελωδίες του άνοιξε έναν καινούριο δρόμο στους ερμηνευτές. Άλκηστις Πρωτοψάλτη, Βίκυ Μοσχολιού, Δημήτρης Μητροπάνος, Τάνια Τσανακλίδου, Κώστας Μακεδόνας, Χριστιάνα, και τώρα Ελεωνόρα Ζουγανέλη, στόλισαν με τις φωνές τους τις συνθέσεις του. Έχει πάντα άποψη για την πολιτική ζωή του τόπου και δε διστάζει να την εμφράζει με αιχμηρό και δεικτικό τρόπο. Τι κι αν πολλοί μπορεί να διαφωνούν μαζί του; Εκείνος είναι βέβαιος οτι κανείς τους δέν θα πάψει να ακούει τις μελωδίες του, αφού όπως λέει «Ότι και να γίνει, νικάει το τραγούδι». Κυκλοφορεί στην Αθήνα με τρίκυκλο, αδιαφορώντας επιδεικτικά για τα κομφορμιστικά στερεότυπα. Αντισυμβατικός εκ φύσεως, επαναστάτης και ρομαντικός, μας παρασέρνει στις διαδραστικές παραστάσεις του σε έναν ιδιότυπο διονυσιασμό των αισθήσεων. Τον συναντήσαμε στη Νάξο και μέσα απο αυτή τη συνέντευξη, μας εξιστορεί τη διαδρομή του στη ζωή, ξεκινώντας απο τα νεανικά του χρόνια, μέχρι και το σήμερα.
*φωτογραφίες: Αναστασία Απειρανθίτου
Πώς ήταν τα παιδικά σας χρόνια; Τι εικόνες είχατε;
Είχα δύο καταπληκτικούς γονείς. Μεσαία οικογένεια, αλλά διαβασμένοι και ταλαντούχοι με τη ζωή να το πω έτσι. Οι δύο άνθρωποι αυτοί, ο Τώνης και η Τούλα, μας μεγάλωσαν με ελευθερία και δημοκρατικότητα. Ο πατέρας μου ήταν αριστερής καταγωγής, ως πιο ενθουσιώδης έφυγε πιο νωρίς. Η μάνα μου πιο γενικευμένης δημοκρατικότητας και γι αυτό έζησε νομίζω. Τη μαμά την έχουμε και είναι μια χαρά. Και εγώ και οι αδελφές μου η Δέσποινα και η Ιωάννα είχαμε από νωρίς μια κοινωνικότητα. Ντισκοτέκ, πάρτυ, συναυλίες, θέατρο… Θέλω να πω ότι οι “σπουδές” μας ήταν από νωρίς η καλή τέχνη. Χατζιδάκις, Θεοδωράκης, Κουν, ζωγράφοι… Ήταν περιβάλλον. Και γι αυτό δε μου πήρε χρόνο μετά. Ήξερα το “χωριό”.
Σαν έφηβος ποια ήταν τα ακούσματά σας;
Τα πάντα. Ότι άκουγε η γενιά μου. Αγόραζα τα 45αρια. Εμείς τα χορεύαμε από έντεκα ετών. Rolling Stones, Beatles, αργότερα Santana. Από Ελληνικά όχι και τόσο. Ο Χατζιδάκις μπορώ να πω ότι με άγγιξε. Το reflections με πήγε στον Χατζιδάκι. Μετά πήγα στα Χαυτεία στην Ομόνοια σε μια αποθήκη δίσκων και ότι βρήκα εκεί σε Χατζιδάκι τα πήρα όλα. 30-40 LP. Και έχει σημασία να πω ότι αυτά ήταν κι ο πρώτος μου μεγάλος κόσμος που είχα να ζηλεύω κάτι και να θέλω να γίνω σαν κι αυτόν.
Γι’ αυτό εντάσσετε και στις συναυλίες πολλά τραγούδια του Χατζιδάκι;
Λειτουργώ συνειρμικά. Όπως είδες και στη χτεσινή συναυλία, θέλω να έχει μια αφήγηση η βραδιά. Εγώ λειτουργώ σαν πελάτης. Γι αυτό δε βαριέται ποτέ ο κόσμος. Την ώρα που στήνεται το πρόγραμμα και το κάνω πρόβα. Και όχι μόνο ποιο τραγούδι μπορώ να κολλήσω, αλλά κι από ποιο στίχο. Δηλαδή εκεί που λέω “έπεσε έρωτάς και ανοίξανε…” και λέω “…ότι μας βρήκε και ότι μας λύπησε” γιατί τότε χρειάζομαι εγώ ένα συναισθηματικό έναυσμα και ο κόσμος το παίρνει άμεσα και παρασύρεται και τραγουδάει. Δεν περιμένουν να τους έρθει έτοιμο το γνωστό σουξέ. Τα όποια σουξέ να σου πω την αλήθεια μου αρέσει να τα αποδομώ. Αυτό γίνεται στις παραστάσεις από παλιά. Από την Άλκηστη ακόμα. Είναι σαν κρυφή συμφωνία με το κοινό που περιμένει πια τι θα γίνει κι εγώ περιμένω το κοινό για να δοκιμάσω αν αυτό που σκέφτηκα είναι σωστό. Αλλά κι αν δεν είναι σωστό, πολλές φορές τολμώ και το αλλάζω πάνω στη σκηνή.
Ποιο είναι το πρώτο τραγούδι που δισκογραφήσατε και ποιά τα συναισθήματά σας όταν κυκλοφόρησε η πρώτη δημιουργία σας;
Το τραγούδι λεγόταν “Έγινε Επεισόδιο”. Το είπε η Τάνια στον πρώτο της προσωπικό δίσκο το 1978 και ήταν από τα εφηβικά μου τραγούδια και είχα απλά χαρά. Για μένα δεν είχε και τόσο μεγάλη σημασία γιατί ήταν απλά μια συμμετοχή σε ένα δίσκο.
Ο πρώτος ολοκληρωμένος δίσκος ποιος ήταν;
Ήταν ένα μεικτό περίεργο έργο που λεγόταν “Το σπίτι του Αγαμέμνονα”. Μετά ήρθε ένας παιδικός δίσκος “Το όνειρο του Βασίλη” με τον Μπουγουκλάκη και το επίσημο official ας πούμε μπάσιμο ήταν τα “Σκουριασμένα Χείλια” με τη Μοσχολιού. Η Μοσχολιού ήταν μια τραγουδίστρια που λάτρευα. Εντάξει. Δε μου είχε έρθει κάτι τρομερό μέχρι εκείνη την ώρα και περιέργως ήρθε η Μοσχολιού και με το που σκάνε τα “Σκουριασμένα Χείλια” παλαβώνουν όλοι. Παίζεται στα μπαρ… Δεν έκανε πωλήσεις, αλλά αλλάζει κάτι. Κυρίως η γλώσσα του ερωτικού.
Πώς και μια φτασμένη τραγουδίστρια εμπιστεύθηκε ένα πρωτοεμφανιζόμενο συνθέτη;
Είχα πάει τα τραγούδια στον Μακράκη που γνωριζόμασταν και αυτός με σύστησε. Η Μοσχολιού εμπιστευόταν πολύ τον Γιώργο Μακράκη (σ.σ. μουσικός παραγωγός της Βίκυς Μοσχολιού). Οι τραγουδιστές αυτοί ήταν εκπαιδευμένοι από τους συνθέτες. Από τον Ζαμπέτα, από τον Σπανό, τον Χατζιδάκι, τον Θεοδωράκη. Στο παίζω στο πιάνο, το μαθαίνεις, το λες. Δεν είχανε προλάβει να μπουν στη διαδικασία να επιλέγουν τι τους πάει. Εγω γίνομαι αυτό που τραγουδάω. Όπως και η Άλκηστη και η Γαλάνη. Ήταν μια γενιά που ήταν ανοιχτή στους συνθέτες. Το ζω και τώρα με την Ελεωνόρα που κάνουμε κάποια πολύ ωραία τραγούδια μαζί και που της δίνω κι εγώ ένα βήμα γιατί είναι μια πολύ καλή και κατά τη γνώμη μου λαϊκή τραγουδίστρια με την ευρεία έννοια. Και μάλλον είναι και πολύ σωστή η στιγμή που συναντιόμαστε γιατί κι εγώ θα κάνω πράγματα καινούρια. Έχουμε ψαχτεί πολύ με τον ήχο.
Ποτέ πιστεύετε ότι θα κυκλοφορήσουν;
Είμαστε στη γέννα. Το υλικό έχει τελειώσει. Έχουμε κάποιες δοκιμαστικές ηχογραφήσεις. Κοιτάμε πως θα τα ομορφύνουμε κι άλλο και εκείνη τα μελετάει καθώς κάνει την περιοδεία της. Έχουμε πολύ καλή επαφή. Να ένα ωραίο πράγμα. Είναι 38 χρόνων και είμαι 65 και έχουμε μια επαφή συνομήλικη
Έχετε αποδείξει ότι δεν έχετε κολλήματα με τους εμπορικούς καλλιτέχνες όπως άλλοι συνθέτες.
Σημασία έχει τι λέει. Είναι καλός; Τα λέει; Τι σημασία έχει από ποιο “χωριό” είναι; Είμαστε μαλακισμένοι. Γιατί είμαστε βλάχοι με την κακή έννοια. Και ποιος είσαι εσύ που δε δίνεις στον εμπορικό; Δε γλυτώνει κανείς για να το πάρουμε αλλιώς. Δε θα δώσω όμως οτιδήποτε σε οποιονδήποτε.
Όπως με την Κατερίνα Στανίση
Μα τη Στανίση την ήθελα για το συγκεκριμένο υλικό. Ήθελα να πει Σεβαστίκογλου και το υπηρέτησε τέλεια. Όπως με τον Μαζωνάκη. Μου τον έφερε η ταινία. Σύμφωνα με το σενάριο, θελαμε ένα πλάσμα της νύχτας που η πρωταγωνίστρια της ταινίας που ήταν η Παπθωμά, δούλευε δίπλα του σαν γλάστρα. Και μου λέει ο Παναγιωτόπουλος να πάρουμε τη Βανδή. Και του λέω “Γιατί να μην πάρουμε τον Μαζωνάκη που είναι ένα παιδί δικό μας και μπορώ να συνομιλήσω από το να γράψω για τη Βανδή;” Και γράφω το Ξημερώνει Πάλι και γίνεται χαμός. Του άλλαξε δρόμο και του Γιώργου. Του κάθεται το Ξημερώνει Πάλι και το Gucci ταυτόχρονα και αλλάζει κόλπο ο Γιώργος.
Πώς γράφετε ένα κομμάτι; Κάθεστε στο πιάνο ή έρχεται σε αναπάντεχη στιγμή;
Έρχεται στον αέρα. Όταν κάτσω στο πιάνο, το ξέρω πια. Έχει έρθει. Οπουδήποτε, σε οποιαδήποτε στιγμή, για οποιονδήποτε λόγο. Ακόμα και στη σκηνή. Το έκανα χτες το βράδυ. Αλλά μην κάνω τον έξυπνο. Η μηχανή μου πια είναι δουλεμένη. Αν είναι όμως για δουλειά, θα κάτσω να πάρω χαρτί και μολύβι. Δηλαδή για θέατρο που πρέπει να γράψω κάτι συγκεκριμένο που με οδηγεί το κείμενο. Αλλά για ένα τραγούδι, απλά έρχεται η ωρα.
Τα τραγούδια σας που έγιναν μεγάλες επιτυχίες, το είχατε διαβλέψει;
Ποτέ δεν το ξέρω. Και μη σου πω ότι όσες φορές έχω τολμήσει να το πω, μάλλον λάθος έχω κάνει. Το να μην το προβλέψω πάντως, μου έχει δώσει εκπλήξεις. Όπως το ντουέτο μου με τον Φοίβο Δεληβοριά. Το “Ξέρω που πάω”. Μπήκε στο CD, και άρχισε να κάνει ασταμάτητα views και γελαγαμε. Ένα τραγούδι που φτιάχτηκε πάνω στη σκηνή. Μου έφερε το στίχο και το έπαιξα εκείνη την ώρα! Νομίζω ότι κανείς πρέπει να είναι έτοιμος. τίποτε άλλο.
Πάνω στη σκηνή δίνετε όλο σας τον εαυτό και νιώθετε κάθε στίχο που τραγουδάτε. Ζείτε και στη ζωή σας με τέτοιο πάθος;
Όχι. Το φυλάω για τη σκηνή. Έναν έρωτα τον ζω με αφοσίωση. Δεν είμαι του παθέξ στη ζωή. Είμαι της αγάπης και της αφοσίωσης. Σύμπνοια, έγνοια και εκεί είναι και οι τσακωμοί και πλακώματά μου. Αφού σε έχω έγνοια εγώ, να με έχεις κι εσύ
Δε φοβάστε να μιλάτε ανοιχτά και να έχετε γνώμη. Πιστεύω είναι μεγάλο προσόν αυτό, άσχετα αν κάποιος θα συμφωνήσει με την άποψη σας.
Έχω και αντιπάθειες όμως από αυτό. Με το να μιλάω ανοιχτά πολιτικά, έχω κάνει εχθρούς. Κάποιοι μου λένε “Γιατί δε γράφεις μόνο τα τραγούδια σου και θέλεις και μιλάς κι από πάνω;” Θέλω να σου πω ότι είναι και θέμα χαρακτήρα.
Δηλαδή ο καλλιτέχνης πρέπει να κρύβει τον χαρακτήρα του και τα πιστεύω του για να μη δυσαρεστήσει μερίδα του κοινού;
Αυτά είναι κουτά. Εγώ δεν έχω χάσει από το κοινό μου. Με ακούν και οι δεξιοί. Ότι και να γίνει, νικάει το τραγούδι. Το έργο πρέπει να μας νοιάζει.
Τι νοιώθετε όταν ανεβαίνετε στη σκηνή;
Τίποτα βαρύ. Εκείνη τη στιγμή το μόνο που κάνω είναι να κατεβάσω το εγώ μου. Να μπορέσω να ενωθώ με τους ανθρώπους. Τους κοιτάω στα μάτια και τους λέω πάμε όπου θέλετε. Θα κάνουμε ότι θέλετε. Παλιά είχα μια αγωνία, ένα τρακ. Τώρα δεν έχω. Δεν είχα ούτε στην Επίδαυρο.
Πριν δυο χρόνια είχε ακουστεί ότι θα συνεργαζόσασταν με την Άννα Βίσση.
Ίσως ναι. Θέλω να έρθει, αλλά θέλω να μην είναι κάτι που θα το κυνηγήσουμε.Την αγαπώ την Αννούλα. Θαυμάζω τον τρόπο που επιβιώνει στο χώρο με γούστο. Είναι καλό παιδί η Άννα.
Πώς κρίνετε την παρούσα κυβέρνηση;
Τους σιχαίνομαι! Να φύγουν απ τον τόπο άμεσα. Η κυβέρνηση είναι πόρνη! Εκπορνεύουν τη χώρα. Μπήκαν εκεί για να την ξεπουλήσουν με 2-3 εξαιρέσεις. Να φύγουνε. Και νομίζω τώρα μετανοούν και οι ψηφοφόροι τούς. Να ξεκουμπιστούνε. Δεν είναι πολιτικοί. Όταν μια ολόκληρη χώρα λέει “γαμιέσαι Μητσοτάκη” που είναι πρωτοφανές στα χρονικά την πολιτικής ζωής της υφηλίου να λένε στον πρωθυπουργό “γαμιέσαι” τραγουδιστά. Να καταλάβουμε κάτι. Αυτή είναι μια κυβέρνηση κατ επιλογήν. Για να κάνουν δουλειές τα λεφτά. Κι αυτό φάνηκε αμέσως και δεν τους πέτυχε.
Πιστεύετε ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ήταν άψογη;
Όχι. Απλώς δεν κλέψανε. Ήταν επιτυχημένη κυβέρνηση. Ο Τσίπρας πριν λίγο καιρό βραβεύθηκε για τη συμφωνία των Πρεσπών. Έκανε κάποιες μεγάλες πολιτικές κινήσεις που βοήθησαν πολύ να τελειώνουμε με εθνικισμούς και αηδίες.
Εγώ δε θα τη χαρακτήριζα πετυχημένη τη συμφωνία των Πρεσπών. Ήταν άλλωστε η κύρια αιτία που έχασε ο ΣΥΡΙΖΑ τις εκλογές.
Δεν πειράζει. Ο Μητσοτάκης το χρησιμοποίησε (σ.σ. το Μακεδονικό) εναντίων του Τσίπρα και στην πορεία αναγκάστηκε να το δεχτεί. Κουτό και αγράμματο παιδί. Βαθειά αγράμματο. Ένα μεγάλο θέμα με τις κυβερνήσεις -εκτός από τον γέρο Καραμανλή και τον Αντρέα που έβαλε τη Μελίνα- είναι ότι δεν πόνταραν στο μεγάλο ατού της χώρας: Προϊόντα, θέατρα, πολιτισμός, διανοούμενοι. Και αυτή τη στιγμή έχουμε τους μεγάλους μας καλλιτέχνες Παπαϊωάννου και Λάνθιμο να διαπρέπουν στο εξωτερικό και όχι εδώ. Θυμηθήκανε τον Μπένο που εχει το Διάζωμα και παίρνει επιδοτήσεις τόσα χρόνια και κάνει έλεγχο σε όλα τα μικρά θέατρα που κανονικά το υπουργείο έπρεπε να τα έχει χρησιμοποιήσει για να πηγαίνουν οι επιδοτούμενοι θίασοι, τα σχολεία… τώρα 70-80 θέατρα δε λειτουργούν. Κάθε κυβέρνηση είναι ένα μικρο μαγαζί που θέλει να βγάλει λεφτά. Ο Σύριζα δεν το έκανε, αλλά είχε να λύσει παρά πολλά θέματα που είχανε να κάνουνε με το ζεί-δε ζει η χώρα. Εμένα να με ρωτήσεις, την Ε.Ε. ούτε να τη βλέπω. Είμαι βαθύτατα ΚΚΕ πάνω σε αυτό. Έξω απ το ΝΑΤΟ, έξω από την Ε.Ε.. Βρομομάγαζο είναι η Ε.Ε.. Δεν έπαθε τίποτα η Αγγλία. Μόλις τελειώσει ο Covid, θα δείτε τι κίνηση ήταν αυτή της Αγγλίας.
Ναι, αλλά άλλη η δύναμη και η οικονομία της Αγγλίας, και άλλη της Ελλάδας.
Όχι. Δεν τους Έχουμε ανάγκη. Είμαστε μικρονοοικοί. Αν γίνει πόλεμος, εδώ στη Νάξο, ο τόπος αυτός -μου τα έλεγε ένας παππάς προχτές- είναι αυτάρκης από μόνος του. Ζει κανονικά. Όλα τα μέρη στην Ελλάδα ζουν κανονικά. Όλα γίνονται για τα λεφτά και τους ψηφοφόρους. Η λογική της πολιτικής 50 χρόνια πίσω. Και τώρα θα ζήσουμε -και γράφετε το- το τέλος των κομμάτων. Τελειώνει ο τρόπος που λειτουργούν τα κόμματα. Και τι θα έρθει; Διαχειριστές. Τεχνοκράτες. Ας πούμε όταν φτιάξαμε τον οργανισμό διαχείρισης δικαιωμάτων και λέγανε ποιον θα πάρουμε για διευθυντή, πέταξα το όνομα της Λούκας Κατσέλη που είναι επιστήμων και συμπαθής που ξέρει το αντικείμενο. Νομίζω πάει εκεί η ανθρωπότητα. Βέβαια θα ζήσουμε τα τέρατα. Είναι και οι Ταλιμπάν. Αυτό είναι το θέμα που κάνουμε ότι δεν τους βλέπουμε.
Ας πούμε ότι ο πρωθυπουργός διαβάζει αυτή τη συνέντευξη. Τι μήνυμα θα του στέλνατε;
Να βρει έναν καλό γιατρό. Έναν γιατρό να τον σώσει γιατί οι φίλοι του οι φραγκάτοι θα τον εγκαταλείψουν σύντομα.
Πώς βιώνετε την εποχή του κορωνοϊού;
Εγώ τον πέρασα κλεισμένος μέσα. Έκανα το cd “Γιορτή στα Σπίτια”. Ανέβαζα κάθε δυο μέρες από το facebook από ένα καινούριο τραγούδι και όταν βγήκαμε είπα πάμε να τα γράψουμε. Περιέργως, από τη δημοσίευση από το facebook ερχόντουσαν και οι τραγουδιστές. Η Ελένη η Βιτάλη, ο Μητσιάς… Και τώρα έκανα στη δεύτερη καραντίνα την Ελεωνόρα. Έκατσα σπίτι, έγινα φίλος με τα delivery, ψεκάζαμε με απολυμαντικό, πλέναμε τα χέρια μας, προσέχαμε πάρα πολύ. Εγώ έχω και ζάχαρο και διάφορα άλλα. Όμως υπάρχουν φίλοι μου εμβολιασμένοι που ξανακολλήσανε γιατί δεν προσέχανε. Όταν συνωστίζεσαι, αρχίζεις το χα χα χα και το πιόμα, πάρτονα κατω τον μαλάκα που δεν έχει εμβολιαστεί. Έχει δημιουργηθεί ένας θυμός που είναι από την αγαμήλα. Βλέπω όλους στο facebook να λένε να φύγει ο Μητσοτάκης κτλ… Τι κάθεσαι μωρή και τα γράφεις; Πήγαινε σπάσε του το σπίτι! Εγώ όταν τα πήρα στο κρανίο με το φορτηγό (σ.σ. από το οποίο έκανε κινητή συναυλία στους δρόμους της Αθήνας η Άλκηστις Πρωτοψάλτη) πήγα και έκανα δύο εξώδικα. Ένα τοιχοκόλλησα στο Μαξίμου και ένα στην Τεχνόπολη. Και τι ζητούσα; Τα επιδόματα. Αφού έχετε το θράσος και παίζετε τα έργα μου πάνω στο κάρο του Δήμου χωρίς να με ρωτήσετε, τώρα που θα σας κάνω μήνυση, δώστε τα επιδόματα στους καλλιτέχνες. Αυτό δεν είχε να κάνει τίποτα με την Πρωτοψάλτη. Ήταν μια κουλαμάρα της. Νομίζω το κατάλαβε και η ίδια που έβαλε τον εαυτό της να είναι τόσο συμφιλιωμένη με την κυβέρνηση. Γενικά οι άνθρωποι που δείξανε συμφιλιωμένοι με αυτή την κυβέρνηση, δε θα την έχουν εύκολα από δω και πέρα.
Καλή τη πίστη νομίζω ο κάθε ένας συμπορεύτηκε.
Θέλω να πιστεύω, ναι. Να πω όμως κάτι άλλο. Ο Πορτοκάλογλου που είναι friendly με την κυβέρνηση, δεν εξετέθη. Έκανε μια καλή εκπομπή και μας μάζεψε όλους. Η εκπομπή μας με τον Νίκο έσπασε τζάμια. Βγήκαν κάτι σχολιαστές της ΝΔ και σχολίαζαν. Κατ αρχήν εγώ δεν είμαι επαγγελματίας Συριζαίος. Είμαι φίλος του Τσίπρα και έχω πολλούς φίλους μέσα στο κόμμα που αγαπώ από παλιά, πριν γίνει Σύριζα. Αλλά το κόμμα που ψήφιζα όλα μου τα χρόνια ήταν το ΚΚΕ. Μια φορά μόνο ψήφισα ΣΥΡΙΖΑ. Την πρώτη φορά που βγήκανε. Τη δεύτερη ούτε καν.
Τι σας απέτρεψε να το ξαναψηφίσετε;
Μερικά πρόσωπα που δεν αντέχει ο Τσίπρας να πετάξει από πάνω του. Δεν μπορώ να πω.
Σήμερα είναι πιο δύσκολο για έναν νέο να μπεί στο χώρο της δισκογραφιας απ’ ότι παλαιοτέρα;
Όχι. Σήμερα ο νέος έχει όλα αυτά τα οπλα που εμείς δεν είχαμε. Διαδίκτυο, YouTube, μπορεί να κάτσει με την κιθάρα του να φτιάξει ένα τραγούδι. Αυτή η ευκολία, αν δεν έχεις και ταλέντο που πραγματικά σπάει το γυαλί, μπορεί να είναι καταστροφή. Εγώ ανακάλυψα ένα τραγούδι που λέγεται “Έχει φύγει το παιδί” του Σκανδάμη. Είναι το μόνο που μου έκανε κλικ. Και βέβαια του Μυθριδάτη που τον ξέρω από παλιά. Ο αδελφός του είναι ο Πέτρος ο Παράσχης που μας κάνει τόσα χρόνια τα εξώφυλλα των δίσκων.
Τι θα συμβουλεύατε ένα νέο παιδί που θέλει να ασχοληθεί με τη μουσική;
Να διαβάζει και να ακούει από το πρωΐ μέχρι το βράδυ. Δεν επιτρέπεται να μην ακούνε καν μουσική.
Όταν ανεβαίνετε στη σκηνή και λέτε ένα τραγούδι, σκέφτεστε κάποιο πρόσωπο ή κάποια εμπειρία;
Όχι. Να σου πω τι κάνω. Επειδή ένα πράγμα που είναι ίσως το πιο κουραστικό είναι να επαναλαμβάνεσαι. Μηδενίζω. Πιάνω τα λόγια απ την αρχή σαν να τα λέω για πρώτη φορά. Αυτό είναι όλο. Και αυτό με συγκεντρώνει και με βοηθάει να ανακαλύψω συναισθήματα που δεν τα έχω σε χρήση. Να βρω μια λέξη αλλιώς. Εχτές π.χ. εξεπλάγην στη συναυλία με το καινούριο φεγγάρι, καινούριο και αναμμένο… Είναι μια διαδικασία που μου τη χάρισε το θέατρο.
Βγάζετε μια έντονη θεατρικότητα.
Σινεμά έχω κάνει μια συμμετοχή σε μια ταινία του Χριστοφή. Εκανα τον Αίσωπο. Θέατρο έχω κάνει πολύ. Έπαιξα Αχαρνής πρωταγωνιστής το 2010, έκανα την Απολογία του Σωκράτη που ήταν καταπληκτική δουλειά, έκανα τον Βικτώρ στο Θέατρο Τέχνης, έφτιαξα τις Εκκλησιάζουσες, αυτή την επιτυχιάρα, το αφιέρωμα στον Ντάριο Φω… Φέτος είχα αυτή την υπέροχη εμπειρία με τον Μιχαήλ Μαρμαρινό στους Ιχνευτές που ήμουν καθαρά ηθοποιός χωρίς καμία ανάμειξη με τη μουσική και ήμουν μαζί με τους δυο σπουδαίους ηθοποιούς, τον Χάρη Φραγκούλη και την Αμαλία Μουτούση. Δεν έχω κάτσει ήσυχος. Αυτά ως ηθοποιός.
Τι ετοιμάζετε από νέα τραγούδια;
Έκτος από τα τραγούδια με την Ελεωνόρα, είναι ένα ωραίο κομμάτι με τον Χρήστο Νικολόπουλο που βγήκε πρόσφατα. Και συζητάμε για ένα πολύ ωραίο θέαμα το Χειμώνα σε ένα χώρο στο λιμάνι που νομίζω θα συγκεντρώσει τον κόσμο που θέλει να περάσει ωραία.
Μια ανάμνηση που κρατάτε σαν θησαυρό και μια που θέλετε να ξεχάσετε.
Τα κρατάω όλα. Και οι πόνοι γεννάνε κάτι σπουδαίο καμιά φορά. Θα κρατούσα ένα απόγευμα στην Αίτνα με έναν αγαπημένο μου άνθρωπο δίπλα, με τα πόδια μας κρεμασμένα στο γκρεμό να κλαίμε συγκινημένοι γιατί ανακαλύψαμε ότι είχαμε μια κοινή ανάμνηση από κάτι
Ποιο είναι το σημαντικότερο πράγμα στη ζωή;
Η υγεία
Νόμιζα ότι θα μου πείτε ο έρωτας.
Αν δεν είσαι υγιής τι να το κανείς; Σου τρέχουν τα σάλια χωρίς λόγο!
Πείτε μου κάτι που σας έκανε να γελάσετε πρόσφατα.
Η μούρη του Μητσοτάκη! Αυτό που του λέει ο Τσίπρας “Αφήστε αυτό το αλαζονικό ύφος”, Εγώ το θεωρώ πολύ γελοίο ύφος. Δεν το βρίσκω αλαζονικό. Είναι ένας βλάκας φοβισμένος.
Ποιο είναι το μεγαλύτερο λάθος του ανθρώπου;
Η εμμονή. Άλλες εμμονές κληροδοτημένες και άλλες δικές μας. Πρέπει να είμαστε ανοιχτοί.
Πείτε μου μια περίεργη συνήθειά σας.
Να είμαι τσιτσίδι όλη μέρα στο σπίτι ή να τυλίγονται με ένα πανί!
Αν πηγαίνατε πίσω στο χρόνο και βρίσκατε τον δεκάχρονο Σταμάτη, τι θα του λεγατε;
Φίλε, κανε ότι γουστάρεις!
Ενθουσιώδης, αυθόρμητος και αιώνιος ιδεαλιστής. Του ευχόμαστε να συνεχίσει με το ίδιο πάθος να μας χαρίζει τραγούδια διαχρονικά και ονειροπόλα και με τις παραστάσεις του να μας συμπαρασύρει μαζί του στον μουσικό του κόσμο._
