Από την Πέμπτη 24 έως τη Δευτέρα 28 Μαρτίου το επετειακό αφιέρωμα για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση, δια χειρός Κώστα Χαλκιά βασίζεται σε κείμενα του Κ. Πορφύρη για τον Ανδρέα Κάλβο.
«Δε με θαμβώνει πάθος κανένα,
εγώ την λύραν κτυπάω,
κι ολόρθος στέκομαι σιμά
εις του μνήματός μου
τ’ ανοικτόν στόμα»
Το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος γιορτάζει την 25η Μαρτίου με την προβολή της διαδικτυακής παράστασης «Ανδρέας Κάλβος – Αγέλαστο Τέκνο Πολυτέκνου Θεάς», δωρεάν στην επίσημη ιστοσελίδα του ntng.gr και στο vimeo.com/showcase/free, από την Πέμπτη 24 έως τη Δευτέρα 28 Μαρτίου.
Το επετειακό αφιέρωμα για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση, δια χειρός Κώστα Χαλκιά, που υπογράφει τη σκηνοθεσία, βασίζεται σε κείμενα του Κ. Πορφύρη για τον Ανδρέα Κάλβο. Πρόκειται για μια παρουσίαση των Ωδών που έγραψε για την Ελευθερία.
Σκηνοθετικό σημείωμα Κώστα Χαλκιά
«Ερευνώντας στοιχεία εικαστικής και μουσικής επιμέλειας και συνθέτοντάς τα, με τη συνολική σκηνική σύνθεση του όντος ηθοποιού – υποκριτή, Σώμα-Κίνηση, Συνθήκη – Κατάσταση, Λόγος, οδηγηθήκαμε όλοι οι συντελεστές σ’ ένα τελετουργικό σκηνικό κώδικα, καταθέτοντας στο «…Βωμό της Πατρίδας…» τη διαχρονική Καλβική Ιεροτελεστία της Επανάστασης.
Ο τίτλος του σκηνικού μας δρώμενου-χορικού, κατά τα πρότυπα του Αρχαίου Δράματος, «Ανδρέας Κάλβος – Αγέλαστο Τέκνο Πολυτέκνου Θεάς», συνθέτει κωδικά, την τραγικότητα της μυθιστορηματικής βιογραφίας του και την ιδεολογική αφετηρία του, που αντλείται από τον επαναστατικό απόηχο του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού που κι αυτός, μετά από αιώνες σκοταδιού, γεννήθηκε ιδεολογικά με βάση τη διαλεκτική του Αρχαίου Ελληνικού Πολιτισμού.
Ελπίζουμε στο τελικό σκηνικό αποτέλεσμα της δουλειάς μας, να καταφανεί η διαφωνία μας με όποια νεοκαντιανή σκόπιμη αντιεπιστημονική ιδεοληψία – άποψη για τον Έλληνα Επαναστάτη Καρμπονάρο Ποιητή Ανδρέα Κάλβο. Ο Πινδαρικός Ποιητικός Νεορομαντισμός του δεν διακατέχεται σε καμιά περίπτωση από μια μονοδιάστατη ηθοπλαστική φιλοσοφία. Οι Ωδές του είναι το ποιητικό αντίστοιχο της Ελληνικής Νομαρχίας και ένα από τα σημαντικότερα κείμενα του νεοελληνικού Διαφωτισμού.
Ο κύριος λόγος, βέβαια, για τον οποίο ο Κάλβος μας ενδιαφέρει σήμερα, είναι η πολιτική του διάσταση και η ποιητική του εμβέλεια, η ζωντάνια των στίχων του, που εμποτίζει τις πολιτικές του τοποθετήσεις με μια διαχρονική επικαιρότητα.
Κι επιπλέον όπως λέει ο Κ. Θ. Δημαράς η γλώσσα του Α.Κ. είναι μια σφύζουσα δημοτική ενδεδυμένη με αρχαίους κανόνες. Ένα υποτιθέμενο «εμπόδιο» ανάγνωσης και θεώρησης της ποίησής του, αλλά συμφωνώντας και με τη γνώμη πολλών μελετητών, είναι και η πύλη προς τη Νεοελληνική Γλώσσα.
Με δέος και τιμή ελπίζουμε να υπερασπίσαμε με την απαιτούμενη σκηνική συνέπεια αυτή την πρώτη συμμετοχή του ΚΘΒΕ στον εορτασμό των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση 1821-2021, μη ξεχνώντας τη ρήση του Δασκάλου Κάρολου Κουν: «Η αφετηρία και η βάση του θεάτρου, όπως και κάθε μορφής τέχνης, είναι η ποίηση και η μαγεία»».
Βιογραφικό Ανδρέα Κάλβου
Σύγχρονος του Σολωμού, γεννιέται το 1792 στη Ζάκυνθο. Το 1802 μετακινείται με τον πατέρα και τον αδερφό του στο Λιβόρνο της Ιταλίας, όπου και γράφει το πρώτο του αντιπολεμικό έργο, τον Ύμνο στο Ναπολέοντα, ενώ εργάζεται στην Πίζα ως γραμματέας.
Το 1812 η γνωριμία με τον Ugo Foscolo, μέγα Ιταλό λόγιο ποιητή της εποχής είναι καθοριστική, αφού το μυεί στο νεοκλασικισμό, τα αρχαϊκά πρότυπα και τον πολιτικό φιλελευθερισμό και γράφει τις τραγωδίες Θηραμένης, Δαναΐδες και Ιππίας ολοκληρώνοντας και τέσσερις δραματικούς μονολόγους.
1816 ολοκληρώνει την Ωδή εις Ιονίους και ως το 1817 ζει στην Αγγλία με το Foscolo που όμως χωρίζουν οι δρόμοι τους όταν ο Κάλβος λόγω του οξύθυμου χαρακτήρα του διαλύει τη φιλία τους. Βιοπορίζεται παραδίδοντας ιδιαίτερα μαθήματα ελληνικών και ιταλικών. Μεταφράζει το Book of common prayer της Αγγλικανικής Εκκλησίας, δίνει εντυπωσιακές διαλέξεις για την ορθή προφορά των αρχαίων, συντάσσει κι εκδίδει Νεοελληνική Γραμματική, μια Μέθοδο Εκμάθησης Ιταλικών και συντάσσει αγγλοελληνικό λεξικό.
Το 1819 προσχωρεί στο Αγγλικανικό Δόγμα, παντρεύεται την Τερέζα Τόμας ενώ συνάπτει σχέση με τη μαθήτριά του Σούζαν Ριντού. Η πρώτη ελληνόφωνη Ωδή του «Ελπίς Πατρίδος» τυπώνεται την ίδια χρονιά. Αφήνει το Λονδίνο και μετακινείται πρώτα στο Παρίσι και ακολούθως στη Φλωρεντία για να εμπλακεί στο Κίνημα των Καρμπονάρων.
23 Απριλίου του 1821 συλλαμβάνεται και απελαύνεται. Απ’ τη Γενεύη πια, επιχειρεί την έκδοση χειρόγραφου της Ιλιάδας και συγκλονισμένος απ’ το ξέσπασμα της Ελληνικής Επανάστασης, το 1824 εκδίδει το πρώτο μέρος της Λύρας, μιας συλλογής δέκα Ωδών, που μεταφράζονται και στα Γαλλικά.
Αρχές του 1825 μετακινείται στο Παρίσι, για να δημοσιεύσει δέκα ακόμη Ωδές με τίτλο «Τα Λυρικά». Ακολουθεί το Ναύπλιο και μετά η Κέρκυρα όπου διδάσκει στην Ιόνιο Ακαδημία, ασχολείται με ιδιαίτερα μαθήματα, και το 1841 αναλαμβάνει τη διεύθυνση του Κερκυραϊκού Γυμνασίου και συνεργάζεται με τοπικές εφημερίδες. 1852 αναχωρεί για την Αγγλία όπου νυμφεύεται την Charlotte Wadams, στο Παρθεναγωγείο της οποίας διδάσκει ως το τέλος της ζωής του (3 Νοεμβρίου 1869).
Συντελεστές:
Σύνθεση κειμένων: Ακταίων Χαλκιάς
Σκηνοθεσία, Εικαστική – Μουσική επιμέλεια: Κώστας Χαλκιάς
Κινησιολογική επιμέλεια: Εύα Σωφρονίδου
Φωτισμοί: Στέλιος Τζολόπουλος
Μουσική διδασκαλία/ Ενορχήστρωση: Παναγιώτης Μπάρλας
Βοηθός σκηνοθέτη: Γιάννης Γκρέζιος
Οργάνωση παραγωγής: Μαρλέν Βερσιούρεν (Marleen Verschuuren)
Διανομή
Νεφέλη Ανθοπούλου
Ελένη Γιαννούση
Ηλέκτρα Γωνιάδου
Νατάσσα Δαλιάκα
Χριστίνα Ζαχάρωφ
Γιώργος Κολοβός
Αναστασία-Ραφαέλα Κονίδη
Νίκος Μήλιας
Δημήτρης Μορφακίδης
Μαριάννα Πουρέγκα
Θανάσης Ραφτόπουλος
Κατερίνα Σισίννι
Βασίλης Σπυρόπουλος
Θάνος Φερετζέλης
Κωνσταντίνος Χατζησάββας
* Στις δια ζώσης παραστάσεις του έργου συμμετείχαν επίσης οι ηθοποιοί: Κώστας Χαλκιάς και Γιάννης Γκρέζιος
