Μια παράσταση που αναδεικνύει τη μετωπική σύγκρουση δύο αντίθετων κόσμων.
Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου 2022, το Εθνικό Θέατρο παρουσιάζει στην Επίδαυρο στις 29 και 30 Ιουλίου τον εμβληματικό «Αίαντα» του Σοφοκλή, σε σκηνοθεσία Αργύρη Ξάφη, σε μια παράσταση που αναδεικνύει τη μετωπική σύγκρουση δύο αντίθετων κόσμων.
Ο Αίας, ένας από τους γοητευτικότερους τραγικούς ήρωες πεθαίνει και μαζί του πεθαίνει μια ολόκληρη εποχή για την ανθρωπότητα. Ο Σοφοκλής καταγράφει στον Αίαντα μια οριακή στιγμή στην ανθρώπινη ιστορία. Τη στιγμή κατά την οποία ένας νέος κόσμος αναδύεται κι ένας παλιός κατακρημνίζεται, συμπαρασύροντας με θόρυβο τους παλιούς ήρωες και τα ιδανικά τους στην άβυσσο.
Τροία. Οι Έλληνες στρατιώτες πίστευαν πως εκστρατεύουν για δεκαπέντε μέρες, έχουν περάσει όμως δέκα χρόνια, δέκα βαρείς χειμώνες του πολέμου και είναι ακόμη εκεί. «Ὣς πότε γι’ πάντα;», αναρωτιούνται οι ήρωες του Σοφοκλή, καθηλωμένοι σ’ αυτό το παγωμένο και αφιλόξενο περιβάλλον όπου ο χρόνος μοιάζει να μη κυλάει.
Κι ανάμεσά τους, ο ένδοξος ήρωας και θρυλικός βασιλιάς της Σαλαμίνας: ο Αίας, ο γενναίος πολεμιστής. Όταν οι συμπολεμιστές του τού στερούν με δόλο τα όπλα του Αχιλλέα, την πιο μεγάλη αναγνώριση της πολεμικής του αρετής, ο Αίας δε μπορεί να το δεχτεί, ούτε να το κατανοήσει. Ένας καινούριος κόσμος έχει αναδυθεί, στον οποίο εκείνος δε χωρά: ο νέος αυτός κόσμος τιμά τη διαλλακτικότητα και την ευστροφία του Οδυσσέα, αλλά αδιαφορεί για τις αξίες με τις οποίες γαλουχήθηκε ο Αίας.
«Αυτός ο πολύπλοκος ήρωας αντιπροσωπεύει ένα παλιό κόσμο που δε μπόρεσε να μετασχηματιστεί και άρα δεν κατάφερε να επιβιώσει. Ο κόσμος του Αίαντα είναι ένα ρέον σύμπαν, μοντέλο ίσως του Ηρακλείτου, χωρίς την ανακούφιση όμως του φιλόσοφου περί συνέχειας των πραγμάτων. Σε αυτό τον κόσμο ένα πράγμα είναι βέβαιο, η αβεβαιότητα. Καμία εξαίρεση από αυτό το νόμο. Ο Αίαντας βλέπει τον κόσμο όπως ακριβώς είναι και, αποφασίζοντας να πάει αντίθετα στη ροή του, γίνεται ο εαυτός του» σημειώνει ο σκηνοθέτης.
Αναγνωρίζοντας στον πυρήνα του αριστουργήματος του Σοφοκλή ένα βαθύ στοχασμό πάνω στην έννοια του χρόνου, τα αναποδογυρίσματα και τις αντιστροφές του, ο Ξάφης πειραματίζεται δραματουργικά και σκηνικά με τις ποιότητές του. Χωρίς εισόδους και εξόδους, με όλους τους ηθοποιούς επί σκηνής σε ένα παγωμένο σκηνικό τοπίο στη μέση του κατακαλόκαιρου, η σκηνοθεσία εμπνέεται από την ίδια την ψυχική κατάσταση του κεντρικού ήρωα για να μιλήσει για ένα τέλος εποχής αλλά και για την ίδια την αλλοπρόσαλλη και αδυσώπητη φύση του χρόνου.
Ιδωμένο μέσα από το προσωπικό πρίσμα ενός ήρωα που τον ξεπέρασε η ίδια του η εποχή, το αγεφύρωτο χάσμα που βλέπουμε να ανοίγει μπροστά στα μάτια μας, μοιάζει ακόμα πιο συνδεδεμένο με τη δική μας, σύγχρονη πραγματικότητα. Όσες χιλιετίες κι αν μας χωρίζουν από τον Αίαντα μπορούμε να αντιληφθούμε καλά την αδιαφορία του χρόνου μπροστά στις θνητές μας αγωνίες.
Κάτω από τον έναστρο ουρανό της Επιδαύρου, εκεί που έχουν ακουστεί αμέτρητες φορές οι εκκλήσεις και τα μοιρολόγια των θνητών, θα αναρωτηθούμε αναπόφευκτα: πλησιάζουμε, άραγε, κι εμείς σε μια εποχή της ανθρωπότητας που δε θα μας χωρά; Τα όσα παράλογα μας περιτριγυρίζουν μήπως σηματοδοτούν πως προσεγγίζουμε ταχύτατα μια εποχή κατά την οποία τα πράγματα δε θα βγάζουν πια νόημα για εμάς; Κι, αν ναι, πόσο κοντά βρισκόμαστε στη στιγμή της σύγκρουσης; Πόσο απέχουμε απ’ αυτό, το νέο, άγνωστο κόσμο;
* Cover photo: © Karol Jarek
Συντελεστές:
Μετάφραση: Νίκος Παναγιωτόπουλος
Σκηνοθεσία: Αργύρης Ξάφη
Δραματουργική επεξεργασία: Ασπασία–Μαρία Αλεξίου, Αργύρης Ξάφης
Σκηνικά: Μαρία Πανουργιά
Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη
Μουσική: Κορνήλιος Σελαμσής
Χορογραφία: Χαρά Κότσαλη
Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου
Βοηθός σκηνοθέτις: Μαρία Σαββίδου
Μουσική διδασκαλία: Μελίνα Παιονίδου
Φωνητική διδασκαλία: Απόστολος Κίτσος
Δραματολόγος παράστασης: Ασπασία–Μαρία Αλεξίου
Α’ βοηθός σκηνοθέτη: Μάγια Κυριαζή
Β’ βοηθός σκηνοθέτη: Βασιλική Αθανασοπούλου
Βοηθός σκηνογράφου: Σοφία Θεοδωράκη
Παίζουν (αλφαβητικά): Δημήτρης Ήμελλος (Οδυσσέας), Δέσποινα Κούρτη (Αθηνά), Τάσος Μικέλης (Ευρυσάκης), Γιάννης Νταλιάνης (Μενέλαος), Εύη Σαουλίδου (Τέκμησσα), Στάθης Σταμουλακάτος (Αίας), Χρίστος Στυλιανού (Τεύκρος), Νίκος Χατζόπουλος (Αγαμέμνων)
Χορός: Ασημίνα Αναστασοπούλου, Δημήτρης Γεωργιάδης, Αφροδίτη Κατσαρού, Ερατώ Καραθανάση, Φάνης Κοσμάς, Λάμπρος Κωνσταντέας, Ευσταθία Λαγιόκαπα, Αλκιβιάδης Μαγγόνας, Ειρήνη Μπούνταλη, Φώτης Στρατηγός
Μουσικοί επί σκηνής: Μάνος Βεντούρας κόρνο, Σπύρος Βέργης τρομπόνι, Μενέλαος Μωραΐτης τούμπα
Εισιτήρια:
Τιμές εισιτηρίων:
Διακεκριμένη ζώνη:50€
Α’ ζώνη: 45€
Β’ ζώνη: 25€/ Μαθητικό (Ως 18 ετών): 13€
ΑμεΑ: 5€
Άνω διάζωμα: 20€, 15€, 10€
Ανέργων: 5€
Εκπτωτικά πακέτα εισιτηρίων:
Α. Πακέτο 4 εισιτηρίων (ανά παράσταση): Με την αγορά 4 εισιτηρίων σας προσφέρουμε το 1 δωρεάν. Η προσφορά ισχύει για Β’ ζώνη και Άνω διάζωμα
Β. Πακέτο 2 παραστάσεων: Παρακολουθείστε και τις 2 καλοκαιρινές μας παραγωγές με έκπτωση έως 30%.
Εφόσον επιλέξετε να αγοράσετε εισιτήριο της ίδιας ζώνης και για τις 2 παραγωγές του Εθνικού Θεάτρου (Μήδεια/ Αίας) οι τιμές διαμορφώνονται ως εξής:
Διακεκριμένη ζώνη:: 40€ • Α’ ζώνη:35€ • Β’ ζώνη: 20€ • Άνω διάζωμα Γ’ ζώνη: 15€ • Άνω διάζωμα Δ’ ζώνη: 10€
Σημειώσεις: Προκειμένου να εξασφαλίσετε τις θέσεις σας από τα πακέτα προσφορών, ακολουθείτε μια από τις δύο διαδικασίες που περιγράφονται στη συνέχεια:
Α. Ηλεκτρονικά με αποστολή e-mail με το αίτημά σας στο ethniko2022@aefestival.gr με τα εξής στοιχεία: πακέτο που σας ενδιαφέρει-παράσταση-ζώνη τιμών-ημερομηνία-ονοματεπώνυμο-τηλέφωνο-email. Στη συνέχεια, λαμβάνετε link για την εξόφληση και προχωράτε τη διαδικασία αγοράς σύμφωνα με τις οδηγίες. Σημειώνεται ότι με την παραπάνω διαδικασία δεν υπάρχει δυνατότητα επιλογής θέσεων αλλά αποστέλλονται οι καλύτερες δυνατές θέσεις που είναι διαθέσιμες την ώρα της αγοράς.
Β. Αγορά στα εκδοτήρια του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου
Οι προσφορές δε λειτουργούν συνδυαστικά.
Όλες οι θέσεις, κάτω και άνω διαζώματος, είναι αριθμημένες. Τα εισιτήρια είναι απολύτως προσωπικά και μη μεταβιβάσιμα. Για λόγους αποφυγής ταλαιπωρίας και λόγω οδηγιών των υγειονομικών αρχών, παρακαλούμε να προσέλθετε 60′ πριν από την έναρξη της κάθε παράστασης.