Μια καταγραφή όλων των μεταθανάτιων εκδόσεων του «πρίγκηπα».
Έγραφε μουσική και στίχους, τραγουδούσε, εμφανίστηκε ως ηθοποιός στον κινηματογράφο και την τηλεόραση, αποπειράθηκε να γράψει διηγήματα και θεατρικά και να μεταφράσει βιβλία: ο Παύλος Σιδηρόπουλος ήταν αναμφίβολα ένας άνθρωπος με πολλά ταλέντα και πολύπλευρη προσωπικότητα. Γεννήθηκε στις 27 Ιουλίου του 1948 και πέθανε το απόγευμα της 6ης Δεκεμβρίου του 1990, λόγω υπερβολικής δόσης ηρωίνης. Πολλοί τον τοποθέτησαν δίπλα στην Κατερίνα Γώγου και το Νικόλαο Άσιμο για να χαρακτηρίσουν και τους τρεις «μύθους των Εξαρχείων», κάποιοι τον παρομοίασαν με τον Jim Morrison, τον Kurt Cobain και τον James Dean, άλλοι προσπαθούν ακόμα ν’ ανακαλύψουν ποια είναι η «Κ.», και στα τετράδια κάποιων μαθητών του λυκείου ίσως να υπάρχουν ακόμα οι στίχοι του «Να μ’ αγαπάς» και του «Άντε…και καλή τύχη μάγκες!».
Ο αιφνίδιος θάνατός του ενίσχυσε το μύθο του και τον σύστησε σ’ ένα κοινό που όσο βρισκόταν εν ζωή τον αγνοούσε, ενώ αρκετοί σημερινοί ακροατές του ήταν ανήλικοι ή αγέννητοι κατά τη διάρκεια της μουσικής του σταδιοδρομίας. Ως εκ τούτου, πολλές καταθέσεις του δημοσιοποιήθηκαν μετά το θάνατό του. Και μπορεί κάποιες μεταθανάτιες εκδόσεις να φαντάζουν περιττές, αποσκοπώντας μόνο στην εκμετάλλευση του ονόματός του, αρκετά τραγούδια του, όμως, που κυκλοφόρησαν μετά το 1990 συγκαταλέγονται στα πιο χαρακτηριστικά του.
Ο δίσκος «Άντε και καλή τύχη μάγκες» εντάσσεται στην «επίσημη» εργογραφία του, παρότι κυκλοφόρησε ένα χρόνο μετά το θάνατό του, καθώς ο ίδιος είχε αρχίσει να δουλεύει το υλικό και να ηχογραφεί κάποια κομμάτια. Στα υπόλοιπα ακούμε τους Γιάννη Αγγελάκα, Γιάννη Γιοκαρίνη, Χάρη και Πάνο Κατσιμίχα, και την πιστή του μπάντα, τους Απροσάρμοστους. Έπειτα από πιέσεις απ’ τη δισκογραφική εταιρία, λόγω του αιφνίδιου θανάτου του, οι Απροσάρμοστοι πιέστηκαν να ενορχηστρώσουν και να επιμεληθούν το υλικό σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, γεγονός που δικαιολογεί εν μέρει την προχειρότητα του εγχειρήματος: στο «Αν ήσουν φίλος» η εισαγωγή με τα keyboards μοιάζει να έρχεται από τα έγκατα…βιντεοταινίας, ενώ στα τραγούδια που ερμηνεύει ο ίδιος ο Σιδηρόπουλος η ποιότητα του ήχου δεν είναι καθόλου καλή, όχι μόνο στο τελευταίο κομμάτι («Απροσάρμοστοι»), που, έτσι κι αλλιώς, προέρχεται από μια πρόβα, αλλά και στα υπόλοιπα τρία, που η φωνή του πέρασε με sampler. Κάπως αδύναμο, πάντως, είναι και το υλικό αυτό καθ’ αυτό, αν και παρουσιάζουν κάποιο ενδιαφέρον οι funk ρυθμοί στα «Ετούτη η πόλη» και «Πες μου αν θέλεις κάτι», και η σκοτεινή ατμόσφαιρα στο «Ερωτικό». Στις καλές στιγμές και το σατιρικό «Ασ’την καρδιά σου», εκτελεσμένο με περισσό κέφι απ’ όλη την μπάντα.
Ένα χρόνο μετά κυκλοφορούν τα «Μπλουζ του πρίγκηπα» με έντεκα κομμάτια, ως επί το πλείστον ανέκδοτα μέχρι τότε, ηχογραφημένα πρόχειρα στις αρχές της δεκαετίας του ’80 σ’ ένα κασετοφωνάκι, με τον ίδιο το Σιδηρόπουλο να παίζει κιθάρα, στα πλαίσια μιας σύνδεσης του ρεμπέτικου τραγουδιού με το μπλουζ, και μιας ενδεχόμενης συνεργασίας με την Οπισθοδρομική Κομπανία, που δεν πραγματοποιήθηκε. Η ποιότητα του ήχου είναι κακή, ο «πρίγκηπας» μιμείται με τη φωνή του τα υπόλοιπα όργανα και σε κάποιο σημείο κάνει λάθος τους στίχους, αλλά τα τραγούδια αυτά καθ’ αυτά είναι άρτια και ολοκληρωμένα. Μουσικά κινείται στους γνώριμους δρόμους του ρεμπέτικου, ενώ στιχουργικά αποδεικνύεται άκρως εμπνευσμένος: τα μπλουζ του «Αι-Ονούφρη» και του «Αποχωρισμού» εντάσσονται στις πιο τρυφερές στιγμές του, στα μπλουζ του «Παλιοκάραβου» και του «Εργατόπαιδου» περιγράφει για μία ακόμη φορά τις ανησυχίες και τα κοινωνικά προβλήματα των νέων της εποχής του και -όπως αποδείχτηκε- κάθε εποχής, και στο «Χαρμάνη» αποτυπώνει μ’ αφοπλιστική ειλικρίνεια τη μοναξιά και την απόγνωση όχι μόνο του χρήστη, αλλά και κάθε ανθρώπου. Ο δίσκος κλείνει προφητικά με την φράση «Και ίσως σας ξαναδώ»…
Το 1994 παρουσιάζεται η χορταστική έκδοση «Εν αρχή ην ο λόγος». Ο τίτλος κατατοπιστικός, αφού στην πρώτη πλευρά περιλαμβάνεται η «Συζήτηση εν λευκώ», ηχογραφημένη το 1984, όπου ο ίδιος διαβάζει δύο επιστολές που έστειλε σε εφημερίδες, χωρίς ποτέ να δημοσιευτούν, μαζί με ένα «γράμμα στον άγνωστο νεαρό του Υφυπουργείου Νέας Γενιάς», και στην τρίτη πλευρά περιλαμβάνεται μια μικρή συνέντευξή του στην ΕΤ-2. Την έκδοση συμπληρώνουν τρία ανέκδοτα κομμάτια: «Το τραγούδι του Παύλου» και το «Υποκριθείτε», πρόχειρα ηχογραφημένα με την κιθάρα του το 1984, κι «Ενα αναμνησιακό τραγουδάκι», «εμπνευσμένο από τον Eduardo Bianco» -όπως επισημαίνει κι ο ίδιος- από ένα live με τους Απροσάρμοστους στο «Ροντέο» το 1986. Ακούμε, ακόμη, δύο τραγούδια των Rolling Stones μαζί με τους Σπυριδούλα, από μια συναυλία του 1978, και κάποια κομμάτια του από συναυλίες με τους Απροσάρμοστους το 1986 και το 1989. Δεδομένου ότι τότε μόνο κάποιοι συλλέκτες και δημοσιογράφοι είχαν πρόσβαση σε τέτοιου είδους υλικό, το «Εν αρχή ην ο λόγος» αποτελούσε για πολλά χρόνια ένα πολύ σημαντικό ντοκουμέντο. Πλέον, πάντως, φαίνεται να ‘χει επισκιαστεί από τις μεταθανάτιες εκδόσεις που ακολούθησαν κι από διάφορες συνεντεύξεις του «πρίγκηπα», που υπάρχουν πια διαθέσιμες προς όλους στο διαδίκτυο.
Δύο ανέκδοτα κομμάτια, ηχογραφημένα το 1972, σε μουσική Μιχάλη Καρρά με τη φωνή του Σιδηρόπουλου και με αγγλικούς στίχους γραμμένους από τον ίδιο, θα κυκλοφορήσουν το 2001, μαζί με τις οργανικές εκδοχές τους. Ο λόγος για τα λαϊκότροπα «Day after day» και «Tell me», που στάλθηκαν τότε στο εξωτερικό, χωρίς να κυκλοφορήσουν ποτέ, με αποτέλεσμα να τα βρει ο συνθέτης στο αρχείο του και να τα δημοσιοποιήσει σχεδόν τριάντα χρόνια μετά. Μπουζούκι παίζει ο Θανάσης Πολυκανδριώτης και το αποτέλεσμα είναι άκρως ενδιαφέρον. Το 2003 κυκλοφόρησαν ως premium CD πέντε «Ανέκδοτες ηχογραφήσεις με την κιθάρα του» από το 1979 έως το 1982, στο στυλ των «Μπλουζ του πρίγκηπα». Με εξαίρεση το «Sally’s Dance», που αποτελεί απλώς «ένα παιχνίδι με το Lou Reed», όπως αναφέρει και το ένθετο, όλα τα κομμάτια είχαν κυκλοφορήσει ξανά, έστω και σε διαφορετικές εκτελέσεις, δικαιώνοντας όσους χαρακτηρίζουν «αρπαχτές» τέτοιες μεταθανάτιες εκδόσεις.
Αντίθετα, το «Welcome to the show» (2009) αποτελεί ένα από τα πιο ολοκληρωμένα ντοκουμέντα της σκηνικής παρουσίας του κι έναν από τους καλύτερους τρόπους να εισαχθεί κάποιος στο έργο του. Κι εδώ έχουμε ως bonus tracks δύο ανέκδοτα κομμάτια, τη «Γομολάστιχα» και το «Φυλής και Σπάρτης», ηχογραφημένα κι αυτά με την κιθάρα του. H πραγματική αξία της έκδοσης, όμως, δεν βρίσκεται σ’ αυτά -αντιθέτως, η δημοσιοποίηση όλων αυτών των demo έχει προ πολλού αρχίσει να κουράζει και δεν δείχνει να επιτελεί κάποιο σκοπό- αλλά στα δύο live: το CD περιλαμβάνει μια ανέκδοτη συναυλία του στο club Ροντέο στις 15/3/1986 και το DVD τη συναυλία στο Μετρό στις 19/2/1989, την ίδια συναυλία, δηλαδή, που είχε κυκλοφορήσει σε δίσκο είκοσι χρόνια πριν με τον τίτλο «Χωρίς μακιγιάζ». Μία ακόμη «Ζωντανή ηχογράφηση στο AN Club» το 1990 με τους Απροσάρμοστους κυκλοφορεί το 2017 σε συλλεκτική έκδοση με περιορισμένα αντίτυπα από ανεξάρτητη εταιρία. Το υλικό βρέθηκε κατά τύχη κι επεξεργάστηκε ηχητικά, αλλά η ποιότητα της ηχογράφησης παραμένει μετριότατη με τη συγκεκριμένη έκδοση ν’ απευθύνεται μόνο σε συλλέκτες και πιστούς θαυμαστές του.
Το 2018 εκδίδονται για πρώτη φορά τα ποιήματά του από τις εκδόσεις OPPORTUNA με τον τίτλο «Έχω μια θλίψη για τα μακρινά αριστουργήματα». Μόλις ένα χρόνο μετά κυκλοφορεί η «Εξακρίβωση», περιλαμβάνοντας ορισμένα από τα ποιήματα αυτά. Τα δεκατρία ακούγονται μελοποιημένα από το Δημήτρη Καρρά και τα υπόλοιπα έξι ως απαγγελίες. Για το φιλόδοξο αυτό εγχείρημα, στην παραγωγή του οποίου συμμετείχε και η αδερφή του Παύλου, Μελίνα Σιδηροπούλου, επιστρατεύτηκαν οι φωνές των Δήμητρας Γαλάνη, Χάρη και Πάνου Κατσιμίχα, Βασίλη Παπακωνσταντίνου, Ελένης Βιτάλη, Χρήστου Θηβαίου, Ορφέα Πέρίδη, Μίλτου Πασχαλίδη, Φοίβου Δεληβοριά, Λεωνίδα Μπαλάφα, Angelika Dusk, Δημήτρη Ζερβουδάκη και Βιολέτας Ίκαρη και του ίδιου του συνθέτη. Στις απαγγελίες ακούμε τους Γιώργο Κιμούλη, Λίλιαν Χαριτάκη Άσιμου, Σωτήρη Καλυβάτση, Αγγελική Σεΐδου, Δημήτρη Βραχνό και Στεφανία Φιλιπποπούλου. Το έργο χαρακτηρίζεται ως «έντεχνο» και όχι ροκ, γεγονός που δεν είναι σε καμία περίπτωση κακό από μόνο του, καθώς στόχος ήταν η ανάδειξη των ποιημάτων μέσα από την «ανάγνωση» του συνθέτη και όχι η μίμηση των τραγουδιών του Σιδηρόπουλου. Ωστόσο, οι μελωδίες ακούγονται στην πλειονότητά τους άνευρες κι ανέμπνευστες, με την «Εξακρίβωση» να περιλαμβάνει κυρίως κιθαριστικές μπαλάντες.
Από τις μεταθανάτιες εκδόσεις δεν θα μπορούσαμε να παραλείψουμε τη συμμετοχή του στους «Ρομαντικούς Παραβάτες» (1994), ως ερμηνευτή των ρεμπετοειδών «Η φαντασία στην Εξουσία» και «Αμετανόητος», των Στέλιου Βαμβακάρη-Πάνου Ηλιόπουλου, όπου ακόμα και οι τίτλοι μαρτυρούν πόσο κοντά στο δικό του ύφος είναι. Το 2004 από ανεξάρτητη εταιρία εκδίδεται το album «Ι5» του Αλέκου Αράπη, μπασίστα των Απροσάρμοστων, όπου περιλαμβάνεται το «Προς τη μεγάλη δύση» σε στίχους του Σιδηρόπουλου. Για λόγους ιστορικούς και μόνο, καταγράφεται και η συμμετοχή του στα φωνητικά στο οργανικό κομμάτι «Διψασμένοι γι’ αγάπη» στο album του Δημήτρη Πουλικάκου «Αδέσποτα σκυλιά» (2004), και το «Δημοτικό» μαζί με τα Μπουρμπούλια, από τη συλλεκτική έκδοση «Swirling Echoes Obscure Greek Bands from the 70s» (2005) με ανέκδοτες ηχογραφήσεις από το 1973 ως το 1978.
Οι αμέτρητες συλλογές με τραγούδια του παραλείπονται, καθώς και οι επανεκτελέσεις των κομματιών του από άλλες φωνές, μιας και ο στόχος του αφιερώματος είναι η καταγραφή των εκδόσεων με ανέκδοτες ηχογραφήσεις. Κάποιες από αυτές μπορεί να φαντάζουν αχρείαστες και περιττές, αν απουσίαζαν, όμως, τα «Μπλουζ του πρίγκηπα» ή το «Day after day» από τη δισκογραφία του, θα είχαμε μια ελλιπή εικόνα για το ταλέντο και τις δυνατότητες του. Σε κάθε περίπτωση, το αμείωτο ενδιαφέρον για το έργο του τριάντα και πλέον χρόνια μετά το θάνατό του, αποδεικνύει πως ο Σιδηρόπουλος υπήρξε για το ελληνικό τραγούδι πολλά περισσότερα από ένα σύμβολο των Εξαρχείων ή μια περιθωριακή φιγούρα της εγχώριας μουσικής.
