Οδοιπορικό σε τρείς χειμερινούς κινηματογράφους της Αττικής

Η εμπειρία της σκοτεινής αίθουσας εμπεριέχει μια μυσταγωγία που δεν αρχίζει τη στιγμή που πέφτουν οι τίτλοι αρχής, αλλά πολύ νωρίτερα. Τη στιγμή που κόβεις το εισιτήριο για το μαγικό κόσμο της μεγάλης οθόνης. Μπαίνοντας στο φουαγιέ νιώθεις τη φιλόξενη αύρα του οικείου και του γνώριμου. Μυρωδιές από βούτυρο και ποπ κορν, συζητήσεις και εικόνες πλημυρίζουν τις αισθήσεις σου. Ο αιθουσάρχης είναι πάντα εκεί. Τον ξέρεις και σε ξέρει. Έχει τόση αγάπη για αυτό που κάνει που πάει κόντρα σε όλες τις δυσκολίες και επιμένει να κρατά ανοιχτό τον κινηματογράφο. Στο βάθος βλέπεις τη βαριά διπλή πόρτα που σε χωρίζει απο μια άλλη διάσταση και σε προσκαλεί να την ανοίξεις. Το άνοιγμά της, επιφυλάσσει την πιο ωραία ανατριχίλα δέους που την προκαλεί η τεράστια αίθουσα που απλώνεται μπροστά σου. Ένας ένας οι θεατές κάθονται στα καθίσματά τους σαν επιβάτες ενός τραίνου και περιμένεις μαζί τους να σβήσουν τα φώτα για να ξεκινήσετε το ταξίδι στους κόσμους της 7ης τέχνης. Η αίθουσα σου μαγνητίζει την προσοχή και η οθόνη σε απορροφάει μέσα στην πλοκή της ταινίας. Για όσο διαρκεί η προβολή ξεχνάς που βρίσκεσαι. Σχεδόν φεύγεις απο το σώμα σου και επιστρέφεις όταν πια ανάψουν ξανά τα φώτα και το “τραίνο” έχει φτάσει στον προορισμό του. Κατα την “αποβίβαση” είναι δεδομένο οτι θα συζητήσεις με τους άλλους για το ταξίδι που έζησες και θα ανταλλάξετε απόψεις. Ο αιθουσάρχης ως άλλος σταθμάρχης θα σε ευχαριστήσει με το πιο εγκάρδιό του χαμόγελο ως που να σε ξαναδεί στο επόμενό σου ταξίδι. Αυτό είναι κινηματογράφος. Δεν είναι τα multiplex, δεν είναι οι πλατφόρμες streaming που βλέπεις απο τον καναπέ σου και φυσικά δεν είναι μέσα απο την οθόνη ενός κινητού. Όμως οι εποχές αλλάζουν. Αφαιρέσαμε απο τη ζωή μας τη μαγεία και τον ρομαντισμό που είναι το οξυγόνο των κινηματογράφων και τώρα ένας-ένας πεθαίνουν. Μόνο τους τελευταίους μήνες μας αποχαιρέτησαν το Όσκαρ, το Έμπασσυ, ο Χολαργός, το Ααβόρα και κινδυνεύουν να σβήσουν για πάντα τα φώτα τους και οι ελάχιστοι εναπομείναντες χειμερινοί. Εμείς επιλέξαμε τρείς κινηματογράφους με μεγάλη ιστορία που σε πείσμα των καιρών συνεχίζουν να προσφέρουν πολιτισμό. Οι αιθουσάρχες μας διηγήθηκαν με υπερηφάνεια τα παλιά κατορθώματα των κινηματογράφων τους και πολλές φορές συγκινήθηκαν σαν να μιλούν για τα παιδιά τους.

CINERAMA

Κάθε κινηματογράφος έχει τις ιδιαιτερότητές του. Έχει χαρακτηριστικά που κάνουν την κάθε αίθουσα μοναδική. Έτσι και το Cinerama στο Φάληρο, είναι σίγουρα ένας κινηματογράφος που δε μοιάζει με κανέναν. Βρίσκεται σε αυτόνομο κτίριο κάτω από τη Λεωφόρο Αμφιθέας και προσφέρει την απόλυτη κινηματογραφική εμπειρία. Είναι ο μοναδικός κινηματογράφος που έχει μείνει σε μια περιοχή όπου κάποτε υπήρχαν αναρίθμητα σινεμά. Η πρόσοψη είναι εντυπωσιακή και πλαισιώνεται από δύο πελώριους φοίνικες. Ο κινηματογράφος είναι ντυμένος με πράσινες αποχρώσεις και το περιβάλλον είναι ιδιαίτερα φιλόξενο. Αριστερά στο μεγάλο φουαγιέ βρίσκεται το κυλικείο όπου μπορεί κανείς να βρει ό,τι τραβάει η όρεξή του! Από το κλασσικό ποπ κορν και τα nachos, μέχρι σοκολάτες και ποτά. Όλος ο διάκοσμος της αίθουσας είναι γεμάτος με γεωμετρικά σχήματα που εκτός από ηχομόνωση, προσφέρουν και ένα φουτουριστικό αισθητικό αποτέλεσμα. Ο ιδιοκτήτης του, ο κύριος Τσολακίδης είναι ένας άνθρωπος τελειομανής που θέλει να προσφέρει στο κοινό τη βέλτιστη ποιότητα ήχου και εικόνας. Γι’ αυτό το λόγο έχει εξοπλίσει το Cinerama με τα πιο σύγχρονα οπτικοακουστικά μέσα, ώστε να αποδοθεί άψογα η κάθε ταινία. Καθώς είναι ένας οικογενειακός κινηματογράφος, έχουν αναπτυχθεί φιλικές σχέσεις με τους θεατές και ο κύριος Τσολακίδης με την αδελφή του και τη σύζυγό του είναι πάντα πρόθυμοι να συζητήσουν για τις επερχόμενες ταινίες και ό,τι έχει να κάνει με τον κινηματογράφο. Οι ταινίες που παίζει το Cinerama είναι όλων των ειδών, αλλά ειδικεύεται στα blockbuster και στις παιδικές. Άλλωστε τα παιδιά αγαπούν ιδιαίτερα το Cinerama αφού το κατακλύζουν όποτε παίζει κινούμενα σχέδια ή έχει παραστάσεις θεάτρου σκιών.

Όμηρος Τσολακίδης: Ο κινηματογράφος αυτός είναι ιδιόκτητος. H αδελφή μου κι εγώ είμαστε εδώ από επτά χρόνων. Ο πατέρας μου αγόρασε το οικόπεδο και έφτιαξε το κτίριο. Το σχεδίασε ο ίδιος χωρίς να είναι αρχιτέκτονας ή ιδιαίτερα μορφωμένος. Είχε όμως τεχνικό πνεύμα. Ο κινηματογράφος αυτός ξεκίνησε το 1960. Στην αρχή λεγόταν Αδελαΐς. Αδελαΐδα είναι μία πόλη της Αυστραλίας. Ωστόσο εμείς δεν έχουμε κάποια σχέση με αυτό το μέρος. H ονομασία προέκυψε γιατί τότε οι κινηματογράφοι έμπαιναν με αλφαβητική σειρά στις εφημερίδες. Γι΄ αυτό το 80% των ονομάτων των κινηματογράφων ξεκινούσε με Α. Το “Αδελαϊς” λοιπόν εξασφάλιζε υψηλή θέση. Εκείνη την εποχή υπήρχε πολύ μεγάλη ανάπτυξη και ο κινηματογράφος είχε μεγάλη επιτυχία. Ήταν η μόνη διασκέδαση του κόσμου. Στη δική μας περιοχή υπήρχαν πάρα πολλοί κινηματογράφοι. Και χειμερινοί και θερινοί. Αναρίθμητοι. Μέχρι τη δεκαετία του ’80 που λόγω της εμφάνισης της τηλεόρασης και του βίντεο, εκατοντάδες αίθουσες οδηγήθηκαν στο κλείσιμο. Έτσι και το Αδελαΐς έκλεισε το 1988. Έμεινε ανενεργός για περίπου εννέα χρόνια. Το 1997 έγινε πλήρης ανακαίνιση και ξανάνοιξε με την καινούργια ονομασία Cinerama. Αρχικά τον νοικιάσαμε και μερικά χρόνια αργότερα αρχίσαμε να τον δουλεύουμε πάλι εμείς και προχωράει μέχρι σήμερα που μιλάμε. Cinerama είναι ένα είδος προβολής όπως το σινεμασκόπ. Ο πρώτος κινηματογράφος που έπαιζε με τεχνική cinerama ήταν στο Seattle των Ηνωμένων Πολιτειών και νομίζω υπάρχει ακόμα. H ιδιαιτερότητα αυτού του είδους προβολής είναι ότι έχει πολύ μεγάλη παραβολική οθόνη στην οποία παίζουν ταυτόχρονα τρεις μηχανές προβολής. Μια αριστερά, μια στο κέντρο και μια δεξιά. Εμείς βέβαια έχουμε μία μηχανή, αλλά έχουμε πολύ μεγάλη οθόνη 11 μέτρων και αυτό τον καθιστά κοντά σε αυτό που συζητάμε. Η οθόνη έχει τις ιδανικές διαστάσεις διότι δε χάνονται data. Σε άλλους κινηματογράφους συναντάμε οθόνες μικρότερες, 7 ή 6 μέτρων στις οποίες χάνονται data δεξιά κι αριστερά τα οποία δεν τα βλέπει ο θεατής. Η δική μας οθόνη έχει πάνω ειδικό κρυσταλιζέ πανί που κάνει τη μέγιστη αντανάκλαση και είναι γεμάτο με μικροσκοπικές τρύπες ώστε να περνάει ο ήχος των ηχείων που βρίσκονται πίσω από το πανί. Αυτή η αίθουσα έχει κουρδιστεί πρόσφατα και κουρδίζεται κάθε δύο χρόνια με μετρόφωνο. Όπως τα μουσικά όργανα θέλουν κούρδισμα, έτσι θέλει και μία κινηματογραφική αίθουσα. Εγώ είμαι τρελός με τον κινηματογράφο. Έχω μελετήσει την κάθε λεπτομέρεια. Θέλω να είναι όλα στην εντέλεια. Ποιος όμως τα εκτιμάει όλα αυτά;

Όλος ο διάκοσμος της αίθουσας έχει γίνει από έναν αρχιτέκτονα ο οποίος επέλεξε και το χρώμα και τη διάταξη. Παρ’ ότι όλοι οι κινηματογράφοι διαλέγουν κόκκινο ή μπλε σαν χρώμα στα καθίσματα και στους τοίχους, εμείς διαλέξαμε το πράσινο. Είναι ιδανικό για αίθουσα κινηματογράφου γιατί σαν χρώμα ξεκουράζει. Τα γεωμετρικά σχήματα που κυριαρχούν στην οροφή και στα πλάγια υπάρχουν εκτός από αισθητικούς λόγους και για να μπορούμε να παίζουμε πολύ δυνατά τον ήχο χωρίς να ανακλάται. Ουσιαστικά ο ήχος ανακλάται μεταξύ αυτών των σχημάτων χωρίς να επιστρέφει στον θεατή. Ήταν μία επιτυχημένη ιδέα και έχει πολύ καλό αποτέλεσμα στην ακουστική. Παλαιότερα που δεν υπήρχαν οι κύβοι, η αίθουσα είχε άλλη ηχητική. Όμως η αλήθεια είναι ότι τα παλιά εκείνα χρόνια δεν παίζαμε στην ένταση που παίζουμε σήμερα. Τότε υπήρχε ο stereo ή ακόμα και ο μονοφωνικός ήχος με λαμπάτους ενισχυτές που η δύναμή τους δεν ήταν μεγάλη. Παραμόρφωναν πάρα πολύ τον ήχο όταν ανέβαζες την ένταση. Οπότε δεν υπήρχε και τόσο μεγάλη ανάγκη για μία τέτοια κατασκευή. Εμείς έχουμε τώρα οκτακάναλο ήχο που σημαίνει οκτώ διαφορετικές πηγές ήχου μέσα στον ίδιο χώρο. Ο ήχος έρχεται από δύο κανάλια στο πίσω μέρος, δύο δεξιά και αριστερά και τα υπόλοιπα από μπροστά. Αν ακούσεις μια ταινία δράσης με 7.1, θα πεις ότι δεν μπορεί ο θεατής να την παρακολουθήσει με άλλον τρόπο. Έχει μέσα ηχητικές λεπτομέρειες που δεν τις ακούς αλλιώς. Έχω προσέξει πολύ την ποιότητα στην αίθουσα. Ωστόσο δε νομίζω ότι ο κόσμος το αναγνωρίζει και αυτό φαίνεται και από τα εισιτήρια. Όλοι οι συνάδελφοι περνάνε πολύ δύσκολα. Ο θερινός κινηματογράφος βέβαια δεν δυσκολεύεται τόσο πολύ όσο χειμερινός. Ο θερινός είναι ένα εντελώς διαφορετικό θέαμα. Είναι μία ιδιαίτερη επιχείρηση που εμφανίζεται μόνο στην Ελλάδα γιατί έχουμε τις κατάλληλες κλιματολογικές συνθήκες. Η διαφορά μεταξύ θερινού και χειμερινού κινηματογράφου είναι τεράστια. Καταρχάς στον θερινό δεν μπορείς να ακούσεις αυτά που ακούς στο χειμερινό διότι ο ήχος διαχέεται στο περιβάλλον ό,τι ηχεία και να βάλεις. Άσε που οι περισσότεροι θερινοί στην Ελλάδα βρίσκονται μέσα σε πόλεις, με εξωτερικούς ήχους να ακούγονται κατα την προβολή. Επίσης βρίσκονται μέσα σε κατοικημένες περιοχές με πολυκατοικίες δίπλα τους, με αποτέλεσμα να κρατάνε χαμηλά την ένταση για να μην ενοχλούν τους περίοικους. Οπότε ο θεατής δεν μπορεί να ακούσει τον ήχο που πρέπει να ακούσει. Ο λόγος που έχουν επιβιώσει πιο πολλοί θερινοί κινηματογράφοι απ’ ότι χειμερινοί είναι τα έξοδα. Στον θερινό είναι πολύ λίγα σε σύγκριση με τα τεράστια έξοδα που έχει ένας χειμερινός. Φέτος δεν ξέρω πώς θα αντιμετωπιστεί το θέμα της θέρμανσης. Δεν ξέρω πώς θα καλύψουμε τα έξοδα με τόσο λίγο κόσμο. Η πανδημία υπήρξε καταλυτική για την κρίση στον κινηματογράφο. Δεν είναι μόνο η πανδημία όμως. Μιλάμε για τη συνύπαρξη πολλών πραγμάτων. Παλιά όταν έκλειναν οι αίθουσες υπήρχε ένα γεγονός μεμονωμένο. Όπως την εποχή που εμφανίστηκε η τηλεόραση ή μερικά χρόνια μετά οι βιντεοκασέτες. Τώρα συντρέχουν πολλά πράγματα ταυτόχρονα. Η τηλεόραση έχει γεμίσει πλέον σίριαλ, έχουμε οικονομική κρίση, ήταν η πανδημία που επηρέασε πάρα πολύ και το κερασάκι στην τούρτα ήταν οι πλατφόρμες.

Θεωρώ ότι το κομμάτι το πολιτιστικό έπρεπε να προσεχθεί πιο πολύ από την πολιτεία. Στη Γαλλία το κράτος έχει επιμεληθεί και έχει πάρει πάνω του την υπόθεση, επιχορηγώντας τον κινηματογράφο και τις ταινίες τις Γαλλικές. Εξού κι εκεί ανοίγουν συνέχεια καινούργιοι κινηματογράφοι. Εδώ δεν συμβαίνει αυτό. Εγώ προβλέπω στην Ελλάδα να δούμε κι άλλα κλεισίματα και φέτος και του χρόνου. Έχουν μειωθεί πάρα πολύ τα εισιτήρια. Αν κοιτάξετε το Box office τετραημέρου θα καταλάβετε. Εγώ είμαι φύσει αισιόδοξος άνθρωπος αλλά αυτά που βλέπω μπροστά μου με προβληματίζουν. Από τη μεριά μου, ότι μπορούσα να κάνω για αυτή την αίθουσα, το έχω κάνει.

Εμείς προσπαθούμε σαν Cinerama να καλύπτουμε όλα τα γούστα. Αρχικά παίζουμε όλες τις παιδικές ταινίες και θέλουμε το κοινό μας το παιδικό να μας προτιμά. Πιστεύω ότι μέσα από τις παιδικές ταινίες περνάνε ωραία μηνύματα στα παιδιά τα οποία τα υιοθετούν. Στη συνέχεια για τους μεγάλους προσπαθούμε να φέρουμε μεγάλη γκάμα ταινιών. Ταινίες κοινωνικές αλλά και Blockbuster τα οποία ενδιαφέρουν κοινό πιο νέο σε ηλικία. Προσπαθούμε να ικανοποιήσουμε όλο τον κόσμο επειδή μείναμε μόνοι μας στην περιοχή και πρέπει να καλύψουμε όλα τα γούστα. Στο πίσω μέρος του κινηματογράφου έχουμε ένα πάρα πολύ ωραίο κήπο με δέντρα, γκαζόν και κυλικείο. Εκεί κάνουμε το καλοκαίρι παιδικά πάρτι και παραστάσεις του Καραγκιόζη. Λειτουργεί σαν αναψυκτήριο δηλαδή και το έχει αγαπήσει πολύ ο κόσμος.

Στην πανδημία αναγκαζόμασταν να διώχναμε το 70% του κόσμου γιατί δεν είχαν τα απαραίτητα πιστοποιητικά για να μπουν και αυτό ήταν πάρα πολύ άσχημο. Ήταν δύσκολο για μας να διώχνουμε τον πελάτη που τον ξέρουμε για χρόνια. Δηλαδή εμείς που υπο κανονικές συνθήκες υποδεχόμασταν τον κόσμο στην πόρτα, έπρεπε τώρα να του ζητάμε πιστοποιητικά, ταυτότητα, έγγραφα… Εκεί κατευθείαν χαλάει το πράγμα. Όταν εγώ αναγκάζομαι να κάνω τον αστυνόμο, ο άλλος αρχίζει με βλέπει αλλιώς. Σε έβαζαν να έρθεις σε κόντρα με τον πελάτη χωρίς να το θέλεις. Εγώ έπρεπε υποχρεωτικά να εμβολιαστώ γιατί ερχόμουν σε επαφή με πάρα πολύ κόσμο. Όμως ο άλλος μπορεί να μην ήθελε να εμβολιαστεί και ήταν δικαίωμά του. Κατευθείαν γινόταν ένας διαχωρισμός που ήταν πολύ δυσάρεστος. Επίσης δαιμονοποιήθηκαν πάρα πολύ οι κλειστοί χώροι και αυτό είναι κάτι το οποίο δεν έχει ακόμα ξεπεραστεί. Ενώ η μάσκα έχει καταργηθεί, οι πιο μεγάλοι σε ηλικία τη φοράνε ακόμα για να έρθουν στο σινεμά. Φοβούνται και δεν ξέρω αν ποτέ θα τους φύγει αυτός ο φόβος. Οι πιο νέοι ευτυχώς το έχουν ξεπεράσει.

Δεν είμαι κρατικιστής. Ωστόσο η κατάσταση αυτή δε μπορεί να ξεπεραστεί χωρίς βοήθεια από το κράτος. Το ιδανικό θα ήταν ο κινηματογράφος να βγει από αυτό το αδιέξοδο με τις δικές του δυνάμεις. Κανένας αιθουσάρχης δε θέλει να λειτουργεί η επιχείρησή του με οικονομικές μεταγγίσεις από το κράτος και ποτέ ξανά δεν το έχουμε ζητήσει αυτό. Όμως η κίνηση έχει πέσει πάνω από 65%. Πάρθηκαν βέβαια κάποια μέτρα από το Υπουργείο Πολιτισμού, αλλά δεν αρκούν. Κάθε κράτος πρέπει να ενδιαφέρεται να υπάρχει πολιτιστικό κομμάτι. Δε μπορεί να εκλείψει ο κινηματογράφος. Δηλαδή τι θα μείνει; Μόνο σουβλατζίδικα και σούπερ μάρκετ; Ο κινηματογράφος από τότε που ξεκίνησε ήταν το θέαμα του λαού. Προσέφερε μία φθηνή έξοδο με λίγες δραχμές. Από τότε δεν έχει αλλάξει ο κόσμος που απευθυνόμαστε. Απευθυνόμαστε στον μέσο άνθρωπο.

Τον κόσμο στην αίθουσα θα τον προσελκύσει κατά 60% η ταινία. Το υπόλοιπο ποσοστό είναι το περιβάλλον που προσφέρεις. Δηλαδή η αίθουσα από άποψη προβολής αλλά και καθαριότητας. Και βέβαια η ευγένεια και ο τρόπος συμπεριφοράς απέναντι στον πελάτη. Οι συνοικιακοί κινηματογράφοι σε αυτό τον τομέα προσφέρουν πάρα πολλά. Έχεις μία ιδιαίτερη επαφή με τον πελάτη. Μιλάς μαζί του όταν προβληματίζεται για την ταινία και το συζητάτε. Του λες τη γνώμη σου… Όλα αυτά μετράνε. Γι΄ αυτό και οι συνοικιακοί κινηματογράφοι είναι πιο φιλικοί στο κοινό έναντι των multiplex που είναι εντελώς απρόσωποι. Εδώ στην περιοχή έχουμε ανθρώπους που τον αγαπάνε τον κινηματογράφο. Και είναι κάτι που δεν σας το είπα αλλά ίσως να το ξέρετε. Το Cinerama είναι ο μόνος κινηματογράφος που έχει μείνει στην περιοχή. Σε μία μεγάλη ακτίνα δεν υπάρχει άλλος. Δε σας κρύβω ότι θα είχε κλείσει κι αυτός, όμως εμείς τον αγαπάμε και προσπαθούμε να τον κρατήσουμε ανοιχτό όσο γίνεται περισσότερο. Προσωπικά πιστεύω ότι ο κινηματογράφος δεν είναι απλά μία ψυχαγωγία. Είναι ένα πολιτιστικό κομμάτι. Ο κάθε κινηματογράφος προσφέρει πολιτισμό στην περιοχή που βρίσκεται. Να ξέρετε ότι ένας κινηματογράφος που κλείνει, δεν ξανανοίγει ποτέ. Όταν βλέπετε κινηματογράφο να κλείνει, να θρηνείτε γιατί θα είναι ένα λιγότερο πολιτιστικό περιβάλλον στην περιοχή που ήταν.

INFO:
Cinerama Αγίας Κυριακής 30, Παλαιό Φάληρο 175 64 Τηλέφωνο: 21 0940 3593

ΣΟΦΙΑ

Ο κινηματογράφος Σοφία στην Αργυρούπολη, όταν άνοιξε το 1967, δεν ήταν ο πολυτελέστερος, δεν ήταν ο κεντρικότερος, δεν ήταν ο μεγαλύτερος και ούτε ο πιο εκσυγχρονισμένος. Παρ’ ολα αυτά, ταξίδεψε μέσα στις δεκαετίες και παρακολουθεί επί 55 χρόνια τις εκατοντάδες άλλες αίθουσες να κλείνουν η μία μετά την άλλη και αυτός να παραμένει. Σαν εκδίκηση σε όσους κάποτε τον είχαν περιφρονήσει ως ένα απλό συνοικιακό κινηματογράφο, τώρα στέκει αγέρωχος και εν έτει 2023 εξακολουθεί να ψυχαγωγεί το κοινό του. Η Σοφία είναι η “μοναχική καβαλάρισσα” σχεδόν όλων των Νότιων Προαστίων, αφού είναι ο μοναδικός χειμερινός κινηματογράφος που έχει απομείνει σε Αργυρούπολη, Ηλιούπολη, Άνω Γλυφάδα, Βούλα, Τερψιθέα, Άλιμο και Ελληνικό. Το γεγονός ότι είναι η μοναδική χειμερινή αίθουσα σε όλη αυτή την έκταση, δυστυχώς δεν αντικατοπτρίζεται και στα εισιτήρια. Παρά τις δυσκολίες όμως, η γλυκύτατη κυρία Κορνιλάκη που τόσο πολύ αγαπάει αυτόν τον κινηματογράφο, καταφέρνει επί 42 χρόνια και τον κρατάει ζωντανό. Μέσα από τη συζήτησή μας, καταλάβαμε οτι είναι ένας άνθρωπος μαχητικός αλλά και ευαίσθητος, που έχει συνδέσει τη ζωή της με τον κινηματογράφο. Εξωτερικά ο κινηματογράφος σε ταξιδεύει σε άλλες εποχές και αποπνέει έντονη νοσταλγία. Η χαμηλή πρόσοψη με τα νέον και το μικρό φουαγιέ δε σε προϊδεάζουν για τη μεγάλη αίθουσα που θα συναντήσεις. Η είσοδος της αίθουσας βρίσκεται δίπλα στην οθόνη (άλλη μια πρωτοτυπία) και μέσα επικρατούν τόνοι του γκρί και ξύλινα καθίσματα με σκούρο βελούδο. Υπάρχει ένας ευρύχωρος εξώστης και πλευρικά θεωρεία που δυστυχώς δεν χρησιμοποιούνται πιά. Οι παρεμβάσεις εσωτερικά και εξωτερικά δεν είναι πολλές και αυτό κάνει τη Σοφία ένα Vintage μνημείο για τους λάτρεις του είδους. Οι ιδιαιτερότητες όμως δε σταματούν εδώ. Όπως σε κάθε κινηματογράφο, έτσι και στο Σοφία, στο πιο ψηλό σημείο της αίθουσας υπάρχει ένα μικρό δωμάτιο που λέγεται προβολείο όπου βρίσκεται η καρδιά του κάθε κινηματογράφου. Εκεί “ζούσε” ο μηχανικός που έδινε ζωή στις θηριώδης μηχανές που έπαιζαν το φιλμ. Με αυτές τις μηχανές απολαμβάναμε τις ταινίες για πάνω απο 100 χρόνια. Ως που έφτασε η ώρα να αντικατασταθούν με ψηφιακούς προτζέκτορες και οι παλιές μηχανές να καταλήγουν σκονισμένες σε κάποια αποθήκη ή σε διάφορες γωνίες των κινηματογράφων ως διακοσμητικά στοιχεία. Μαζί με αυτές όμως, χάθηκε και το επάγγελμα του μηχανικού προβολής, αφού όλα πλέον γίνονται μέσω υπολογιστή. Εμείς είχαμε την τύχη να γνωρίσουμε στο Σοφία έναν απο τους τελευταίους μηχανικούς προβολής που ακόμα εργάζονται στο προβολείο και μας μίλησε για τα μυστικά μιας δουλειάς που έχει πάψει να υπάρχει.

Ο δρόμος μπροστά στον κινηματογράφο λεγόταν τότε Βασιλίσσης Φρειδερίκης. Το 1973 που ήρθαμε εμείς στην Αργυρούπολη, η Γερουλάνου ήταν στρωμένη με τσιμέντο και γαρμπίλι. Δεν υπήρχε άσφαλτος. Η Αργυρούπολη τότε είχε μόνο 25.000 κατοίκους. Δεν υπήρχαν πολλά πράγματα εδώ. Οι κινηματογράφοι όμως δούλευαν οπουδήποτε και αν βρισκόντουσαν. Ο κινηματογράφος αυτός έχει την ιδιαιτερότητα ότι αντί να μπεις από το πίσω μέρος της αίθουσας, η είσοδος είναι δίπλα στην οθόνη. Παλαιότερα βέβαια αυτό ήταν πρόβλημα γιατί κατά τη διάρκεια της προβολής έμπαινε μέσα κόσμος και έπεφτε το φως στους θεατές. Ξέρετε παλιά ο κόσμος έμπαινε μέσα στην αίθουσα ό,τι ώρα ήθελε. Έτσι είχαν συνηθίσει! Στη μέση της ταινίας, στο τέλος… Έχαναν βέβαια τη μισή ταινία, αλλά έβλεπαν την αρχή στην επόμενη προβολή! Έμεναν δηλαδή μέσα όταν τελείωνε το έργο. Οι εποχές όμως έχουν αλλάξει και δε συμβαίνει πιά αυτό. Επίσης στην πρόσοψη, εδώ που είναι το φουαγιέ, υπήρχαν δυο μαγαζιά. Η είσοδος ήταν μια σταλιά. Όταν ήρθαμε εμείς το 1981, το συζητήσαμε με την ιδιοκτησία και είπαμε ότι αυτά τα μαγαζιά πρέπει να φύγουν και να γίνει φουαγιέ. Δε γινόταν να λειτουργήσει ο κινηματογράφος με 2 τετραγωνικά είσοδο. Να φανταστείτε το κυλικείο πριν να γίνει αυτή η αλλαγή ήταν ένα υπόγειο και ο κόσμος έπρεπε να κατέβει εκεί κάτω για να ψωνίσει. Τότε όμως τίποτα από αυτά δεν ήταν πρόβλημα. Ο κόσμος ερχόταν και γέμιζε την αίθουσα. Εγώ έχω τρεις μηχανές προβολής παλαιού τύπου οι οποίες τώρα κάθονται. Είπαμε κι εμείς να βάλουμε στο φουαγιέ μία μηχανή προβολής όπως συνηθίζεται για διακοσμητικούς σκοπούς, αλλά είναι πολύ μικρός ο χώρος. Έχουμε όμως μηχανή προβολής στην πινακίδα! Τη βάλαμε εκεί! Αυτή τη δουλειά για να την κάνεις πρέπει να την αγαπάς πολύ. Όταν είσαι αιθουσάρχης δεν μπορείς να πας πουθενά. Σε δεσμεύει. ‘Ομως επειδή ο κόσμος εναλλάσσεται και τον ψυχαγωγούμε, όταν πάμε το βράδυ σπίτι μας, νιώθουμε ότι έχουμε διασκεδάσει κι εμείς. Είναι μία δουλειά η οποία σε γεμίζει. Γυρίζεις στο σπίτι σου με μία πληρότητα. Το Σοφία είναι ένας παραδοσιακός οικογενειακός κινηματογράφος. Όλη η οικογένειά μου μεγάλωσε εδώ. Έχω δύο κόρες. Η μία είναι οδοντίατρος και όταν σπούδαζε, ερχόταν εδώ και βοηθούσε. Ένας συμφοιτητής της λοιπόν, είχε έρθει να δει μία ταινία και τη βλέπει μπροστά του να δουλεύει στο κυλικείο και της λέει: “Τι κάνεις εσύ εδώ ολόκληρη επιστήμονας;” Και του απαντάει: “Αυτός ο κινηματογράφος με έκανε επιστήμονα!” Έκανε πολύ καλό στα παιδιά μου η τριβή με τον κόσμο του κινηματογράφου. Από πολύ μικρά ήταν μαζί μου στο κυλικείο και στο ταμείο και είχαν συνεχή επικοινωνία με ανθρώπους. Αυτό διαμόρφωσε ένα χαρακτήρα χωρίς κόμπλεξ και δεν ντρέπονταν τη δουλειά ούτε τη φοβόντουσαν. Τώρα όταν έχω παιδικές παραστάσεις που χρειάζομαι παραπάνω χέρια, έρχονται τα εγγόνια μου και με βοηθάνε! Τόσα χρόνια έχουμε μεγαλώσει όλα τα παιδιά της Αργυρούπολης. Οι γονείς έχουν εμπιστοσύνη και μας ξέρουν. Δεν έχουμε απρόσωπους υπαλλήλους. Πολλές φορές έρχονται, αφήνουν τα παιδιά τους μέσα να δουν την παιδική ταινία, μου αφήνουν και το τηλέφωνό τους και μου λένε “Άμα χρειαστείτε κάτι, είμαστε στην καφετέρια εδώ δίπλα. Δώστε τους ότι θέλουν από το κυλικείο και όταν έρθουμε να τα πάρουμε, θα τα πληρώσουμε”. Έχουμε μία άλλη σχέση. Οικογενειακή. Αυτό δε θα το βρεις ποτέ στα multiplex. Γι αυτό και επιβιώνουμε ακόμα.

Περάσαμε και πολύ καλά χρόνια στον κινηματογράφο. Δε μπορώ να πω ότι δεν κερδίσαμε χρήματα στις καλές εποχές. Τώρα η κατάσταση όμως είναι απελπιστική. Κατά καιρούς μας υποστηρίζει το Υπουργείο Πολιτισμού. Με τη γιορτή του κινηματογράφου πήγαμε πολύ καλά γιατί τελικά με 2 ευρώ ο κόσμος ήρθε στις αίθουσες. Οπότε αυτό μας δείχνει ότι υπάρχει και οικονομικό πρόβλημα. Εγώ θα έλεγα ότι οι εταιρείες διανομής που είχαν και την ιδέα, πρέπει να το λάβουν υπόψιν τους και να το κάνουν πιο συχνά. Όχι μόνο μια φορά το χρόνο. Τώρα πια έχει φύγει ο εμπορικός κινηματογράφος από τις συνοικίες. Οι κινηματογράφοι της γειτονιάς θα παίξουν πιο πολύ σινεφίλ. Οι εμπορικές ταινίες θα παίξουν στα multiplex περισσότερο. Εμείς παίζουμε πιο προσεγμένες ταινίες. Μας το λένε άλλωστε και οι εταιρείες διανομής ποια ταινία κάνει για μας και ποια όχι. Εγώ βλέπω όλες τις ταινίες που παίζω εδώ στο Σοφία. Πιο πολύ όμως μου αρέσουν οι σινεφίλ. Βέβαια όταν ήμουν νεότερη μου άρεσαν και όλες οι Ελληνικές ταινίες της καλής εποχής.

Ο κινηματογράφος περνάει σήμερα την πιο δύσκολή του περίοδο. Οι αιθουσάρχες που είναι και ιδιοκτήτες των αιθουσών είναι βέβαια σε καλύτερη θέση γιατί δεν έχουν τα έξοδα του ενοικίου. Όμως κανείς δεν δουλεύει για να χάνει. Ειδικά οι ιδιοκτήτες που δεν είναι κινηματογραφιστές και δεν έχουν δουλέψει ποτέ την αίθουσα, είναι πολύ δύσκολο να την κρατήσουν ανοιχτή. Οι ιδιοκτήτες οι παλαιοί αυτής της αίθουσας έχουν πεθάνει. Ήθελαν όμως πάση θυσία ο κινηματογράφος να μείνει ανοιχτός. Δεν τους ενδιέφερε αν θα κέρδιζαν λεφτά από το Σοφία. Θυμάμαι χαρακτηριστικά μου έλεγαν: “Εμείς δεν έχουμε ανάγκη από λεφτά, έχουμε ανάγκη από φίλους” και όταν πια τον νοικιάσαμε εμείς, μου έλεγαν “Εμείς δεν ήρθαμε να δούμε τους ενοικιαστές μας. Ήρθαμε να δούμε τους φίλους μας.” Τέτοια σχέση είχαμε. Αυτοί λοιπόν που έχουν τα ακίνητα δικά τους και έχουν τέτοια κουλτούρα, μπορούν να το παλέψουν γιατί υπάρχει και το παιδικό θέατρο, υπάρχει και το Θέατρο Σκιών… Όλα αυτά βοηθάνε στα έσοδα. Παλιότερα κάναμε και πολλές παραστάσεις για σχολεία, αλλά τώρα έχουν μειωθεί. Σήμερα κάθε σχολείο έχει προτζέκτορα και κάνουν προβολή μέσα στις τάξεις, αλλά αυτό δεν είναι κινηματογράφος. Φανταστείτε έρχονται παιδιά με το δημοτικό που βλέπουν την αίθουσα και τους πιάνει δέος. Μένουν με το στόμα ανοιχτό, που σημαίνει ότι μέχρι να τα πάει το σχολείο στον κινηματογράφο, δεν είχαν ξαναπατήσει το πόδι τους! Σε λίγα χρόνια θα υπάρχουν παιδιά που δε θα ξέρουν τι είναι κινηματογράφος και αυτό είναι εις βάρος τους. Μπορεί αυτό το παιδί να βρεθεί σε μία παρέα όταν μεγαλώσει και να μιλάνε οι άλλοι για κινηματογράφο και αυτό να μην ξέρει περί τίνος πρόκειται! Τα παλιά χρόνια ο κινηματογράφος γέμιζε με παιδιά 10-12 χρόνων. Τώρα όμως που υπάρχουν τα κινητά και οι υπολογιστές μέσα στα σπίτια και τα παιδιά ασχολούνται με αυτά, μειώθηκε η κίνηση.

Μέσα στην αίθουσα του κινηματογράφου μπαίνουν διάφοροι χαρακτήρες. Συναναστρέφεσαι με κάθε είδους άνθρωπο. Όταν ζούσε ο άντρας μου, εγώ ήμουν μόνο στο ταμείο. Δεν είχα ανάμειξη με τα υπόλοιπα πόστα. Τα διαχειριζόταν όλα εκείνος. Αλλά μετά που έμεινα μόνη μου, πολλές φορές είχα προβληματιστεί που είχα μία αίθουσα σχεδόν γεμάτη. Φοβόμουν μη γίνει καμία παρεξήγηση μεταξύ των θεατών και δεν θα ήξερα πώς θα τα βγάλω πέρα. Όμως όλα πήγαν καλά γιατί είχαν πάρει γραμμή από τότε που ζούσε ο άντρας μου! Αν και στους συνοικιακούς κινηματογράφους δεν είχαμε φασαρίες. Αυτά συνέβαιναν κυρίως στο κέντρο όπου οι κινηματογράφοι άνοιγαν από τις δέκα το πρωΐ. Ο σύζυγός μου ήταν συνδικαλιστής στο σωματείο μηχανικών προβολής για 33 χρόνια. Αρχικά Γενικός Γραμματέας και ύστερα Πρόεδος. Βοήθησε πάρα πολύ κόσμο. Έβγαλε σε πολλά παιδιά δίπλωμα μηχανικού προβολής. Τότε για να μπορούν να δουλέψουν ως μηχανικοί, έδιναν εξετάσεις στο Υπουργείο Βιομηχανίας. Σε αυτή τη δουλειά δεν υπήρχε σχολή που να τη μαθαίνεις. Μάθαινε ο ένας μηχανικός απ’ τον άλλον. Δεν ήταν εύκολα τα πράγματα. Τώρα πέθαναν όλοι οι παλιοί και το σωματείο υπολειτουργεί και είναι φυσικό αφου το επάγγελμα αυτό έφυγε. Το καινούργιο ψηφιακό μηχάνημα μπορεί ο καθένας να το χειριστεί. Ακόμα και οι γυναίκες έχω μάθει ότι το λειτουργούν και βέβαια δεν απαιτείται πια δίπλωμα. Τον μηχανικό μας τον Θεόδωρο Βουγιούκα τον γνωρίζαμε από μικρό παιδί γιατί ο πατέρας του έκανε τις μεταφορές των ταινιών από τα γραφεία στους κινηματογράφους. Λίγο πριν πεθάνει ο άντρας μου, είχε έρθει ο πατέρας του Θεόδωρου και του είπε να βοηθήσει τον γιο του να βγάλει δίπλωμα. Ήξερε τη δουλειά βέβαια, αλλά έπρεπε να έχει και ένσημα για να μπορεί να δώσει εξετάσεις. Ο Θεόδωρος παρ’ ότι είναι νέος άνθρωπος, έχει νοοτροπία παλιού μηχανικού. Δηλαδή μπορεί να λύσει τη μηχανή και να την ξαναστήσει. Φανταστείτε ότι παλιά, όταν τελείωνε η θερινή σεζόν, έλυναν τη μηχανή από το θερινό κινηματογράφο και την ξαναστήνανε στο χειμερινό. Αυτή η δουλειά γινόταν τη νύχτα γιατί έπρεπε να τελειώσει η προβολή στον θερινό κινηματογράφο που θα ήταν η τελευταία της σεζόν και το επόμενο βράδυ να παίξει η πρώτη προβολή της σεζόν του χειμερινού κινηματογράφου. Οπότε το λύσιμο, η μεταφορά και συναρμολόγηση έπρεπε να γίνουν πολύ γρήγορα. Λίγοι μηχανικοί ήξεραν να το κάνουν αυτό. Ο Θεόδωρος είναι ένας απο αυτούς. Ο σύζυγός μου το 1998 είχε προγραμματίσει ένα χειρουργείο. Οπότε τον καιρό που έλειπε στο νοσοκομείο πήραμε τον Θοδωρή Βουγιούκα για να κάτσει στη θέση του μηχανικού μέχρι να επανέλθει. Όμως δεν επανήλθε. Έπαθε ανακοπή μέσα στο νοσοκομείο και πέθανε. Έτσι έμεινε ο Θοδωρής ο οποίος είναι ένας εξαιρετικός τεχνικός και καλός άνθρωπος. Ο άντρας μου δεν πρόλαβε να δει τη μετάβαση στην ψηφιακή εποχή. Ξέραμε ότι θα γίνει. Το γνωρίζαμε για χρόνια. Αν ζούσε θα χειριζόταν αυτός το καινούργιο μηχάνημα. Μου έλεγε οτι ο κινηματογράφος είναι πανεπιστήμιο και του έλεγα “σιγά το πανεπιστήμιο“. Μετά που έμεινα μόνη κατάλαβα ότι είχε δίκιο. Πραγματικά διαμορφώνει χαρακτήρες και εξημερώνει τον άνθρωπο. Ανοίγει το μυαλό. Όταν ήρθαμε εμείς το ’73 στην Αργυρούπολη υπήρχαν 10 κινηματογράφοι σε μία πολύ μικρή ακτίνα. Σας πληροφορώ ότι μέχρι το 1999 είχαν μείνει μόνο δύο. Τώρα δεν έρχεται πιά κόσμος όπως παλιά, αλλά πάντα ελπίζω ότι κάτι θα γίνει.

Θεόδωρος Βουγιούκας: Είμαι από τους τελευταίους μηχανικούς κινηματογράφου στην Ελλάδα και είμαι ακόμα εδώ επειδή αγαπάω πολύ αυτή τη δουλειά. Ξεκίνησα να ασχολούμαι με τον κινηματογράφο από 12 χρονών. Ο πατέρας μου ήταν μεταφορέας ταινιών. Δηλαδή πήγαινε στους κινηματογράφους τις μπομπίνες με τις ταινίες. Προμήθευε σχεδόν όλο το λεκανοπέδιο. Από Νίκαια, Πειραιά, Ταμπούρια, όλη την παραλιακή, Αχίλλειον, Καλαμάκι, μέχρι τη Λούτσα και το Πόρτο Ράφτη. Ο πρώτος κινηματογράφος που δούλεψα ήταν ο παλιός θερινός της Βάρκιζας που τώρα είναι εγκαταλελειμμένος. Επίσης έχω δουλέψει στον Αμύντα στον Υμηττό, στο Αιολία και σε πολλούς άλλους. Στον κινηματογράφο Σοφία είμαι 25 χρόνια. Έχω τρία παιδιά. Ο γιος μου είναι τρελαμένος με τον κινηματογράφο. Έχει ουσιαστικά μεγαλώσει εδώ μέσα. Έρχεται σχεδόν κάθε μέρα όταν σχολάει από τη δουλειά του. Για να δείτε πόσο αγαπάω τη δουλειά, θα σας δείξω μία μηχανή προβολής την οποία έχω φτιάξει μόνος μου από διάφορα κομμάτια από άλλες μηχανές. Έχω κρατήσει ακόμα και τις βάσεις στις οποίες τύλιγα το φιλμ για να ξαναπαίξω την ταινία. Θα σας δείξω πώς λειτουργούν. Για μένα η ψηφιακή προβολή δεν είναι καλύτερη από την αναλογική. Οι αναλογικές μηχανές προβολής είχαν φτάσει σε τέτοιο σημείο εξέλιξης, που το φιλμ των 35mm απέδιδε άψογο ήχο και εικόνα και για ‘μένα εκεί έπρεπε να παραμείνει. Το φιλμ είχε άλλη διαύγεια. Αν η μηχανή ήταν καλά συντηρημένη και είχες καλή οθόνη, η ποιότητα ήταν απίστευτη και γι αυτό πολλοί νοσταλγούν την αναλογική προβολή. Ο βασικός λόγος που καταργήθηκε το φιλμ ήταν το κόστος. Η κάθε κόπια της ταινίας στοίχιζε πάρα πολύ ακριβά. Λοιπόν έκανε και καλό, έκανε και κακό. Τώρα παντού στη ζωή μας υπάρχει υπολογιστής. Ακόμα κι εγώ για να κάνω τώρα την προβολή, μου στέλνουν το κλειδί για να ξεκλειδώσει η ταινία μέσω email.

Πριν χρόνια ήμουν μηχανικός στον δημοτικό θερινό κινηματογράφο Αιολία στην Καισαριανή. Επί 12 χρόνια δούλευα εκεί. Όταν έκανα σύγχρονη προβολή με το Σοφία, με είχαν φάει οι δρόμοι γιατί έπρεπε να μεταφέρω εγώ το φιλμ. Σύγχρονη προβολή για όσους δεν το ξέρουν, ονομάζαμε τη διαδικασία όπου με την ίδια μπομπίνα έπαιζαν δύο κινηματογράφοι την ίδια μέρα. Θυμάμαι χαρακτηριστικά τότε που είχαν βγει “Οι Πειρατές της Καραϊβικής”. Μόλις τελείωνε το διάλειμμα και έβαζα εδώ να παίζει το δεύτερο μέρος, έπαιρνα την μπομπίνα με το πρώτο μέρος σε μιά σακούλα κι έτρεχα με το μηχανάκι στην Καισαριανή όπου εκεί ξεκινούσε η βραδινή προβολή. Μετά έπρεπε να επιστρέψω εδώ στην Αργυρούπολη να πάρω το δεύτερο μέρος. Δηλαδή έπαιζα την ταινία στην Καισαριανή χωρίς να είμαι εκεί! Κάθε μέρα το έκανα αυτό μέχρι που έκαψα το μηχανάκι! Ο κινηματογράφος έχει περάσει πολλά. Πιστεύω ότι οι παλιές εποχές δεν θα αναβιώσουν. Όποιος έχει ζήσει εκείνες τις εποχές, θα με καταλάβει. Τώρα με την προσέλευση που έχουμε, αυτό που συμβαίνει δε λέγεται κινηματογράφος. Λέγεται home cinema. Όταν οι ταινίες είναι προσβάσιμες στον υπολογιστή που έχεις στο σπίτι πολύ καιρό πριν έρθουν στις αίθουσες, πώς να επιβιώσει το σινεμά; Σήμερα οι κινηματογράφοι παίζουν μέσα σε μία μέρα, τρεις – τέσσερις ταινίες σε μία αίθουσα. Κάθε δύο ώρες παίζουν και κάτι άλλο μπας και μαζέψουν πέντε εισιτήρια από δω, πέντε από ‘κει και στο σύνολο της ημέρας να βγουν 20 εισιτήρια. Τα έξοδα απ’ την άλλη είναι πολλά. Πληρώνουμε το 50% των εσόδων στις εταιρείες διανομής. Έπειτα είναι το ρεύμα, είναι οι υπάλληλοι… Με τόσο λίγη πελατεία που έχουμε δεν βγαίνουν τα έξοδα. Αν κάποιος επιβιώσει, θα είναι τα θερινά. Ακόμα και τα multiplex αντιμετωπίζουν προβλήματα και κλείνουν το ένα μετά το άλλο. Στα Village έχουν μειώσει πολύ το προσωπικό και όσοι υπάλληλοι έχουν μείνει τρέχουν σε όλα τα πόστα. Βάζουν ποπ κόρν, είναι στο ταμείο, κάνουν την προβολή της ταινίας, καθαρίζουν… Βέβαια οι αίθουσες των multiplex δεν είναι κανονικές αίθουσες. Έχουν χωρητικότητα 100-200 άτομα. Η αίθουσα εδώ μαζί με τον εξώστη έχει πεντακόσια καθίσματα! Τώρα τον εξώστη δεν τον ανοίγουμε γιατί δεν υπάρχει λόγος. Θα σας αποκαλύψω ότι πριν χρόνια είχαν γίνει μελέτες το Σοφία να χωριστεί σε τρεις αίθουσες. Δύο στην πλατεία και μία στον εξώστη. Για να κάνεις όμως μία τέτοια επένδυση πρέπει πρώτον να έχεις ένα μεγάλο περιθώριο στο συμβόλαιο του ακινήτου και δεύτερον να ξέρεις ότι αυτή η δαπάνη θα έχει όφελος και θα κάνεις απόσβεση.

Ένας αιθουσάρχης δεν μπορεί από μόνος του να ζωντανέψει την αίθουσά του. Πρέπει να βοηθήσει το κράτος και η εταιρείες διανομής. Η πρωτοβουλία που πήραν για τη γιορτή κινηματογράφου στην οποία με 2 ευρώ μπορούσες να δεις όποια ταινία ήθελες, είχε πολλή απήχηση. Ήταν έξυπνη κίνηση. Αν οι διανομείς δεχόντουσαν να γίνει αυτό δύο ή και τρεις φορές το μήνα, θα είχαν και αυτοί κέρδος και οι αίθουσες θα ξαναζωντάνευαν. Αλλά αυτό δεν θα γίνει ποτέ γιατί οι εταιρείες διανομής είναι επιχειρηματίες. Δεν είναι κινηματογραφιστές. Κινηματογραφιστές έχουν μείνει ελάχιστοι. Μετρημένοι στα δάχτυλα του ενός χεριού. Πρέπει οπωσδήποτε αυτό που έγινε με τους θερινούς κινηματογράφους που προστατεύονται από το νόμο και δεν μπορούν να κατεδαφιστούν ή να αλλάξουν χρήση, να εφαρμοστεί και στους χειμερινούς γιατί έτσι όπως πάμε θα ψάχνουμε να βρούμε χειμερινό κινηματογράφο με το κυάλι. Όλοι πια θα έχουν γίνει σούπερ μάρκετ. Το επάγγελμα το δικό μου από τη μία μέρα στην άλλη χάθηκε. Αλλά αυτό είναι το τελευταίο που με ενδιαφέρει. Τόσα επαγγέλματα έχουν χαθεί. Πρέπει να μάθεις να δέχεσαι την κατάσταση.

INFO:
Σοφία: Ευσταθιάδου 2 Πλατεία Άγ.Τριάδος, Αργυρούπολη. Tηλ: 2109927447

ΕΛΛΗ

Φτάνοντας στο Έλλη καταλαβαίνεις ότι αυτοί που τον κατασκεύασαν το μακρινό 1952 είχαν σκοπό να κάνουν μια αίθουσα μεγαλόπρεπη και πολυτελή. Και το πέτυχαν. Βρίσκεται στην καρδιά της Αθήνας. Εκεί που κάποτε ήταν το επίκεντρο του φιλοθεάμονος κοινού που έφευγε από τις γειτονιές και συνέρρεε στις αίθουσες του κέντρου για να δει τις καινούριες ταινίες σε α’ προβολή. Εξωτερικά το βλέμμα πέφτει στην πινακίδα που διαπερνά όλη την πρόσοψη με το όνομα Έλλη σε συνεχή επανάληψη. Το φουαγιέ χωρίζεται σε τρία επίπεδα. Από το πρώτο έχεις πρόσβαση στον εξώστη ανεβαίνοντας τη μαρμάρινη σκάλα. Κατεβαίνοντας στο δεύτερο επίπεδο, μπαίνεις στην πλατεία και στο τρίτο που είναι πιό χαμηλά, υπάρχει το κυλικείο. Η αίθουσα είναι ιδιαίτερα ευρύχωρη και φτιαγμένη με πολλή προσοχή. Οι πορτοκαλί και ζαχαρί αποχρώσεις με τα σταχτί αναπαυτικά καθίσματα αεροπορικού τύπου, δημιουργούν ένα πολύ ζεστό περιβάλλον. Οι βαριές κουρτίνες που καλύπτουν την οθόνη προσθέτουν κύρος στην αίθουσα και τη στιγμή που ανοίγουν για να προβληθεί η ταινία αυξάνουν την αίγλη στην κινηματογραφική εμπειρία. Η προβολή όμως είναι απολαυστική ακόμα κι άν επιλέξετε κάποια θέση του εξώστη. Ως γνωστών, οι εξώστες είναι θέσεις β’ διαλογής και κάποτε το εισιτήριο εκεί ήταν φθηνότερο αφού η γωνία θέασης ήταν μειονεκτική σε σχέση με την πλατεία. Αυτό όμως δεν ισχύει για το Έλλη. Ο εξώστης εκτός από πολύ μεγάλος, προσφέρει άψογη οπτική και η εμπειρία είναι εξίσου καλή με της πλατείας. Ο κύριος Ανδρέας διαχειρίζεται την αίθουσα 24 χρόνια. Σίγουρα όσα έχει ζήσει αυτά τα χρόνια δεν θα μπορούσαν να συμβούν σε έναν συνοικιακό κινηνατογράφο. Μας εξιστορεί με γλαφυρό τρόπο περιστατικά που τον σημάδεψαν και μας περιγράφει τον αγώνα και τις δυσκολίες που έχει η δουλειά του.

Ανδρέας Καρανίκης: Ο κινηματογράφος λειτουργεί από το 1952. Είναι αρκετά μεγάλη αίθουσα. Κάτω έχουμε 350 θέσεις και στον εξώστη άλλες 150. Σύνολο 500. Το ξεκίνησε η ιδιοκτησία η οποία ακόμα υπάρχει. Κάποια στιγμή το νοίκιασαν για 20 χρόνια και μετά το ξαναπήραν, αλλά έχουν βάλει υπαλλήλους. Δεν δουλεύουν οι ίδιοι εδώ. Ο αρχικός ιδιοκτήτης ζεί ακόμα αλλα είναι πολύ προχωρημένης ηλικίας. Λέγεται Λεωνίδας Μουστάκας και του ανήκει όλο το κτίριο. Τα παιδιά του ασχολούνται με τη ναυτιλία και έρχονται σπάνια. Έχουμε βέβαια συνεχή επικοινωνία. Ο κόσμος που έρχεται στην Έλλη είναι κυρίως άτομα της κουλτούρας. Έρχονται φοιτητές, άνθρωποι πιο μεγάλοι και πιο ψαγμένοι… Δεν παίζουμε πολύ λαϊκές ταινίες. Εγώ ξεκίνησα να εργάζομαι εδώ το 1999. Όμως το λειτουργώ σαν να είναι δικό μου. Όσον αφορά το όνομα Έλλη, είχα ρωτήσει τον κύριο Μουστάκα πώς προέκυψε. Εγώ αρχικά νόμιζα ότι είχε κάποια μάνα, κάποια αδερφή ή κάποιο δεσμό με το όνομα αυτό. Όμως μου απάντησε κάτι εντελώς διαφορετικό. Εμπνεύστηκε από το αντιτορπιλικό Έλλη! Δεν μου πήγε καθόλου το μυαλό. Το αντιτορπιλικό Έλλη ήταν η ναυαρχίδα του Πολεμικού μας Ναυτικού. Οπότε ήθελε να το παρομοιάσει με την ναυαρχίδα των κινηματογράφων. Επί κατοχής το κτίριο αυτό το επιτάξανε οι Γερμανοί. Μάλιστα το υπόγειο που υπάρχει κάτω από τον κινηματογράφο το χρησιμοποιούσαν στην κατοχή για ένα καιρό σαν κρατητήρια. Το υπόγειο είναι πολύ μεγάλο αλλά δεν έχει κάτι μέσα. Έχει ένα μεγάλο μηχάνημα εξαερισμού, τον καυστήρα και ένα πηγάδι. Όταν φτιαχνόταν το κτίριο, χτίζανε ταυτόχρονα και το πηγάδι και όσο υψώνονταν τα θεμέλια, ανέβαινε και το πηγάδι. Το πηγάδι υπάρχει γιατί κάτω από την περιοχή έχει υπόγεια ύδατα. Πηγάδια σαν κι αυτό υπάρχουν σε πολλά κτίρια στην περιοχή. Μέσα στο πηγάδι υπάρχουν δύο αντλίες. Η μία λειτουργεί και τραβάει νερό και το ρίχνει στην αποχέτευση. Η άλλη είναι εφεδρική. Αν σταματήσουμε να αντλούμε το νερό, θα αρχίσει να ανεβαίνει η στάθμη και θα πλημμυρίσει το υπόγειο. Έχουν περάσει εκατομμύρια άνθρωποι από αυτή την αίθουσα. Ιστορίες υπάρχουν πάρα πολλές. Σε αυτό τον κινηματογράφο στις 11 Μαρτίου του 1978 μπήκε βόμβα. Εκείνη τη βραδιά έπαιζε μία ταινία αριστερών φρονημάτων από τη Σοβιετική Ένωση που λεγόταν Ουράνιο Τόξο. Αυτό ενόχλησε κάποιους και τοποθέτησαν μία βόμβα η οποία εξερράγη μέσα στην αίθουσα την ώρα της προβολής! 18 άτομα τραυματίστηκαν και σε ένα από αυτά ακρωτηριάστηκαν τα πόδια του. Ο συγκεκριμένος ήρθε μετά από χρόνια και μου εξήγησε τι ακριβώς έγινε. Εκείνη τη βραδιά καθόταν στις πίσω θέσεις. Καθώς έπαιζε η ταινία, φεύγουν δύο άτομα που καθόντουσαν προς τη μέση της αίθουσας και πάει και κάθεται εκεί. Δηλαδή ο άνθρωπος πήγε πιο μπροστά για να βλέπει καλύτερα. Για κακή του τύχη όμως, η βόμβα είχε τοποθετηθεί κάτω απ’ το μπροστινό του κάθισμα και έσκασε πάνω του! Πολλά ακούστηκαν εκείνη την εποχή για το ποιος τοποθέτησε τη βόμβα αλλά κανένας δεν συνελήφθη. Υπήρχαν κάποιες φήμες οι οποίες δεν επιβεβαιώθηκαν.

Το Έλλη το 2004 ήταν στο παρά πέντε να χωριστεί στα δύο και τον εξώστη να τον κάνουμε ξεχωριστή αίθουσα. Η λογική πίσω από αυτό ήταν ότι θα μπορούσαμε να βάλουμε στη μικρή αίθουσα ταινίες που εισπρακτικά δεν θα τράβαγαν πάρα πολύ κόσμο και στην πλατεία να έπαιζε μία ταινία με πιο πολλή απήχηση. Μάλιστα είχαν γίνει και μελέτες. Είχαν έρθει μηχανικοί και είχαν κάνει τις μετρήσεις τους και τα σχέδια ήταν έτοιμα. Μία μέρα που είχαν έρθει πάλι να μετρήσουν, καθόμαστε με τον κύριο Μουστάκα στο μπαρ του κινηματογράφου και με ρωτάει τη γνώμη μου. Του λέω οτι για να γίνει χωριστή αίθουσα πάνω, πρέπει να φτιάξουμε άλλη μία καμπίνα προβολής στην πλατεία, που σημαίνει ότι θα καταργήσουμε 20 με 30 καθίσματα. Οποτε θα μίκραινε η αίθουσα και θα αλλοιωνόταν και η αρχιτεκτονική της. Επίσης το κόστος ήταν πάρα πολύ μεγάλο. Οπότε τον έβαλα σε σκέψεις και τελικά αποφάσισε να μη χωρίσει την αίθουσα. Έμεινε έτσι και θα παραμείνει έτσι. Τώρα δεν θα είχε και πολύ νόημα η δεύτερη αίθουσα γιατί με την ψηφιακή προβολή DCP (σ.σ. Digital Cinema Package) που έχουν πιά όλοι οι κινηματογράφοι, μπορούμε να προβάλουμε τρεις ταινίες κάθε μέρα. Δηλαδή κάθε δύο ώρες να παίζουμε άλλη ταινία. Με το φίλμ δεν είχαμε τη δυνατότητα αυτή.

Το 2008 γίνεται μία πάρα πολύ μεγάλη πορεία. Μέσα στην αίθουσα γινόταν προβολή. Είχαμε γύρω στους 25 θεατές. Εγώ ήμουν σε επιφυλακή για να δω πως θα εξελιχθούν τα επεισόδια. Απέναντι από τον κινηματογράφο βρισκόταν μία διμοιρία των ΜΑΤ και τους φωνάζει ο επικεφαλής “Πάμε να φύγουμε”. Ήδη έχω μάθει ότι στην Πανεπιστημίου και τη Σταδίου σπάνε τα καταστήματα και τα αυτοκίνητα. Πάω στον μηχανικό και του λέω “Σταματά την προβολή και άναψε τα φώτα της αίθουσας”! Μπαίνω μέσα στην αίθουσα και αρχίζω να εξηγώ στον κόσμο τι συμβαίνει έξω. Αυτοί δεν είχαν ιδέα. Τους είπα ότι θα έχουμε πρόβλημα και ότι πρέπει να αδειάσουμε την αίθουσα και να φύγουν όλοι για να αποφύγουμε τα χειρότερα. Μόλις έφυγε ο κόσμος είπα και στο προσωπικό να αποχωρήσει. Ήθελα να μείνω μόνο εγώ. Δεν ήξερα πώς θα εξελιχθεί η βραδιά. Είχαν αγριέψει τα πράγματα. Κλείνω τα φώτα και τις πόρτες και κάθομαι απ’ έξω να δω τι θα γίνει. Εν τω μεταξύ με παίρνουν τηλέφωνο από παντού. Φίλοι, συγγενείς, οικογένεια να μάθουν τι γίνεται στο κέντρο και αν είμαι καλά γιατί έβλεπαν τα επεισόδια από την τηλεόραση. Μέχρι τότε είχε φτάσει η πορεία ήδη έξω από τον κινηματογράφο. Ένας χαμός. Δεν μπορείς να φανταστείς τι γινόταν. Μέσα στο πλήθος βλέπω απο απέναντι μία παρέα 20 νεαρών να έρχεται προς το μέρος μου. Ήταν η πρώτη φορά που φοβήθηκα στη ζωή μου. Μούδιασαν τα πόδια μου. Όχι τόσο για μένα, αλλά γιατί φοβήθηκα ότι θα κάψουν τον κινηματογράφο. ότι δε θα μείνει τίποτα όρθιο. Κατευθύνθηκαν στο μαγαζί με τα οπτικά που βρίσκεται ακριβώς δίπλα. Όπως περνάει ένας νεαρός από μπροστά μου, μου δίνει μία γονατιά. Έτσι, χωρίς λόγο. Τον βουτάω όπως είναι και του λέω “Ρε κωλόπαιδο τι σου έφταιξα εγώ;” Αμέσως έρχονται οι υπόλοιποι και μου την πέφτουν. Μου λέει ένας τύπος “Τι έγινε ρε;” Tου εξηγώ ότι με χτύπησε. Tο κινητό μου εν τω μεταξύ να μην σταματά να χτυπά. Μου λέει ένας άλλος “Τώρα το τηλέφωνο ξέχνα το. Άφησέ το να χτυπάει. Δεν το σηκώνεις.” Και ξαναπήγαν όλοι στο μαγαζί με τα οπτικά και άρχισαν να το σπάνε με βαριοπούλες. Είπα μέσα μου “Να δεις που μόλις τελειώσουν από εκεί θα έρθουν και σε ‘μένα”. Σε κάποια φάση τους παίρνουν τηλέφωνο και τους λένε “Ελάτε πιο πάνω. Τι κάνετε εκεί πέρα; Εδώ γίνεται μάχη”. Κι έτσι έφυγαν και τη γλίτωσε το Έλλη. Αφήσαν όμως μια πόλη διαλυμένη. Φωτιές παντού. Δεν έμεινε τίποτα όρθιο. Αυτό που κατάλαβα εγώ ήταν ότι αυτά τα παιδιά δεν είχαν κάποια συναναστροφή με κάποιο κίνημα ούτε είχαν κάποια ιδεολογία. Ήταν χαβαλέδες. Βγήκαν για να σπάσουν και να εκτονωθούν. Την επόμενη χρονιά έγινε πάλι πορεία. Ευτυχώς τότε δεν είχαμε κόσμο μέσα. Το κτίριο ακριβώς απέναντι το ανακαίνιζαν και ήταν γεμάτο σκαλωσιές. Έπαιρναν αυτές τις σκαλωσιές και έπεφταν πάνω στις βιτρίνες με φόρα. Καθώς προχωρούσαν έσπαγαν ένα-ένα τα μαγαζιά. Σε κάποια φάση φτάνουν πάλι στο μαγαζί με τα οπτικά που είναι δίπλα και το σπάνε με τη σκαλωσιά. Εγώ τους βλέπω και γονατίζω μπροστά από την πόρτα του κινηματογράφου και παριστάνω ότι κλειδώνω. Την ώρα που έρχονται μπροστά μου, σηκώνομαι. Μου λένε “Τι κάνεις εσύ εδώ;” Εγώ έκανα τον ανήξερο. Δεν ήθελα να τους κοντράρω. Ευτυχώς έφυγαν. Τα επεισόδια βέβαια δεν διαρκούσαν μόνο μία μέρα. Κρατούσαν πολλές μέρες. Είχα φυγαδεύσει και τέσσερα άτομα μιά φορά. Γινόταν πάλι πορεία και τρέχανε να σωθούν δύο κοπέλες και τους έκανα νόημα να μπουν μέσα. Λίγα λεπτά μετά ήρθαν και δύο αγόρια. Τα μάτια τους ήταν κατακόκκινα από τα δακρυγόνα. Τους πήγα στον εξώστη για να είναι ασφαλής. Μια άλλη φορά είχα φυγαδεύσει και μία διμοιρία των ΜΑΤ! Ερχόντουσαν οι μπαχαλάκηδες από παντού και είχαν εγκλωβιστεί τα ΜΑΤ. Τους φωνάζω να μπουν μέσα. Ευτυχώς δεν τους είδαν να μπαίνουν γιατί δεν ήρθε κανείς να τους κυνηγήσει. Ίσως και να φοβήθηκαν. Να νόμιζαν ότι είναι ενέδρα. Είμαι της άποψης ότι πρέπει να βοηθάς τον συνάνθρωπό σου που είναι σε ανάγκη. Όποιος κι αν είναι αυτός.

Πρέπει να είσαι πολύ προσεκτικός όταν είσαι υπεύθυνος κινηματογράφου. Πρέπει να διαχειρίζεσαι όλο αυτό το ετερόκλητο πλήθος για να μη γίνει τίποτα. Έχω δει διάφορες παρεξηγήσεις κατά καιρούς. Εγώ τις αντιμετωπίζω ως εξής: Είτε ο άνθρωπος έχει δίκιο είτε όχι, εγώ τον βγάζω από την αίθουσα. Του δίνω πίσω το αντίτιμο του εισιτηρίου και φεύγει, έτσι ώστε να μην κλιμακωθεί η ένταση. Θυμάμαι χαρακτηριστικά μία περίπτωση που ήταν ένας τύπος που ήρθε και έκατσε στο μπαρ. Η ταινία ξεκίνησε και αυτός έμεινε εκεί. Αγόραζε πατατάκια, έτρωγε, τα πέταγε κάτω, μετά ξαναγόραζε και πάει λέγοντας. Έρχομαι κοντά του και τον βλέπω να είναι γδαρμένος στο πρόσωπο. Περίεργη φυσιογνωμία. Του λέω ότι έχει ξεκινήσει η προβολή της ταινίας και μου απαντούσε κάτι αλλοπρόσαλλα πράγματα που δεν μπορούσα να βγάλω νόημα. Εκεί κατάλαβα ότι κάτι δεν πάει καλά. Του λέω “Πάμε λίγο προς τα έξω” Τότε άρχισε να κάνει τη γάτα! Νιαούριζε και περπατούσε στα τέσσερα! Εγώ προσπαθούσα να τον προσελκύσω προς την έξοδο και του έκανα ψι ψι ψι όπως κάνουμε στις γάτες. Προχωρούσε πέντε βήματα και μετά ξαναπήγαινε προς τα πίσω. Λέω “Τώρα μπλέξαμε. Θα μου κάνει μπάχαλο την αίθουσα!” Παίρνω τηλέφωνο την αστυνομία και μετά από λίγο έρχονται δύο όργανα της ομάδας Ζ. Τους εξηγώ την κατάσταση και μου λένε οτι αφού έχει πληρώσει εισιτήριο, δεν μπορούν να κάνουν τίποτα. Εγώ όμως δεν μπορούσα να τον αφήσω εκεί. Δεν ήξερα τι προθέσεις είχε και αν θα επιτιθόταν στον κόσμο. Τον πλησιάζουν και του ζητάνε την ταυτότητά του. Τους απαντάει “Πηγαίνετε μέσα στην αίθουσα και αν έχουν όλοι ταυτότητες, θα σου δώσω και τη δική μου.” Tου λένε “Πρέπει να έρθετε μαζί μας να πάμε για εξακρίβωση”. Αυτός δεν ήταν συνεργάσιμος. Οι αστυνομικοί καταλαβαίνουν ότι έχουν μπλέξει και φωνάζουν και ένα περιπολικό να έρθει γιατί οι δυο τους δεν μπορούσαν να βγάλουν άκρη. Εν τω μεταξύ η ταινία ήθελε μόλις πέντε λεπτά για να τελειώσει. Λίγο μετά έρχονται και άλλοι δύο αστυνομικοί. Τους λέω “Δε θα ήταν καλύτερα να περιμένουμε να φύγει ο κόσμος και μετά να κάνετε ότι θέλετε;”. Μου λένε “Όχι. Tώρα θα γίνει ότι είναι να γίνει!” Όπως κάθεται λοιπόν εκεί, τον βουτάνε και του βάζουν χειροπέδες. Αυτός τότε άρχισε να ουρλιάζει με όλη του τη δύναμη! Κοπανιόταν και πετούσε τις καρέκλες από ‘δω και από ‘κει. Δεν ήθελε με τίποτα να πάει στο περιπολικό. Τον πιάνουμε όλοι μαζί να τον βγάλουμε από τον κινηματογράφο. Εκείνη όμως τη στιγμή τελείωσε η ταινία και από λεπτό σε λεπτό θα άρχιζαν να βγαίνουν οι άνθρωποι έξω! Βάζω το πόδι μου λοιπόν στην πόρτα και τη φράζω. Εν πάση περιπτώσει τον πήραν οι αστυνομικοί και τον έβαλαν στο περιπολικό. Μετά από δυο-τρεις μέρες πάω στη ΓΑΔΑ για μία δουλειά και με πιάνει ο Διοικητής και μου λέει “Τι ζημιά μας έκανες εκείνο το βράδυ βρε αδερφέ! Mέχρι τα ξημερώματα καθόμασταν με αυτόν που μας φόρτωσες ως που να βγάλουμε άκρη!” Τελικά αποδείχθηκε οτι ήταν σχιζοφρενής που την είχε κοπανήσει από ένα ψυχιατρείο και ήρθαν και τον πήραν.

Σε αυτή την αίθουσα έχουμε κρατήσει πάρα πολλά στοιχεία κλασικά. Παραδείγματος χάριν έχουμε κρατήσει το Gong. Είναι μία μεγάλη μεταλλική πλάκα που βρίσκεται στην καμπίνα προβολής η οποία χτυπάει λίγο πριν αρχίσει η ταινία. Έχει ήχο που μοιάζει με της καμπάνας. Το Gong αυτό είναι αναλογικό. Δηλαδή είναι πραγματικό όργανο. Δεν είναι ηχογραφημένο. Πολύ λίγοι κινηματογράφοι το έχουν κρατήσει. Όπως και η αυλαία που έχουμε που σπάνια πιά τη βλέπεις σε κινηματογράφο. Καταργήσαμε όμως το διάλειμμα από το 2012. Σκεφτήκαμε ότι δεν χρειάζεται να υπάρχει, εκτός κι αν η ταινία είναι δυόμισι ή τρεις ώρες. Κάτι άλλο που έχει αλλάξει είναι η μουσική που έπαιζε στην πριν ξεκινήσει η ταινία και στα διαλείμματα. Παλιά έπαιζε πολύ ωραία μουσική εδώ. Τώρα πια δεν παίζει τίποτα. Η αιτία ήταν οι απατεώνες της ΑΕΠΙ. Ερχόντουσαν εδώ κάθε λίγο και μας ζητούσαν λεφτά για τα δικαιώματα της μουσικής που παίζει πριν αρχίσει η ταινία. Μάλιστα είχα έρθει μία φορά να ανοίξω και ήθελαν να με συλλάβουν! Παίρνω τηλέφωνο στο γραφείο του κυρίου Μουστάκα και τους κόβει μία επιταγή και την άλλη μέρα την εισέπραξαν. Όμως λίγο καιρό μετά επανήλθαν και μου είπαν το απίστευτο που πρέπει να μείνει στην ιστορία: Μου ζητούσαν λεφτά για τη μουσική που έπαιζε μέσα στην ταινία! Τη μουσική που είχε βάλει ο σκηνοθέτης να παίζει μέσα στις σκηνές! Το καταλαβαίνετε αυτό; Τελικά τους συνέλαβαν όλους αυτούς και έκλεισε η εταιρία. Είχαν φάει πολλά εκατομμύρια γιατί αυτό που έκαναν με εμένα το έκαναν σε όλη την Ελλάδα. Τέλος πάντων εξ αιτίας αυτών των ανθρώπων την καταργήσαμε τη μουσική.

Τα ψηφιακά μηχανήματα έχουν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά τους. Καταρχάς τώρα πια δεν χρειαζόμαστε μηχανικό προβολής. Η ποιότητα στην εικόνα και τον ήχο είναι άψογη και το κόστος για να πάρεις την ταινία είναι πιο προσιτό από πριν. Ένα από τα μειονεκτήματα είναι τα προβλήματα που παρουσιάζουν οι ψηφιακές μηχανές. Υπερθερμαίνονται, γεμίζουν οι μνήμες… Μία φορά είχαμε εδώ επίσημη πρεμιέρα μιάς ταινίας. Είχαν έρθει όλοι υπεύθυνοι της feelgood και η αίθουσα ήταν σχεδόν γεμάτη. Όμως κάποια βλάβη έπαθε ο server και δεν κατέβαινε με τίποτα το κλειδί για να ξεκλειδώσει το DCP! Προσπαθούσαμε επανειλημμένα να ξεκλειδώσουμε την ταινία, αλλά είχε μπλοκάρει το σύστημα. Τελικά μαζί με τους υπεύθυνους από τη feelgood αποφασίζουμε να μπω στην αίθουσα και να ενημερώσω τον κόσμο οτι λόγω τεχνικού προβλήματος δεν θα γίνει προβολή. Ωστόσο τους πρότεινα να δουν την ταινία που θα προβάλαμε μετά από αυτήν, που κατά σύμπτωση ήταν και εκείνη της feelgood και έτσι το ξεπεράσαμε κι αυτό. Συμβαίνουν τέτοια προβλήματα στην ψηφιακή προβολή. Πολλά έχουν αλλάξει από την αναλογική εποχή. Τα παλιά χρόνια, πριν εγώ ασχοληθώ με τον κινηματογράφο, οι υπότιτλοι δεν ήταν ενσωματωμένοι στην ταινία και έπρεπε ο μηχανικός προβολής να τους βάζει χειροκίνητα. Οι παλιές μηχανές λειτουργούσαν με το λεγόμενο βολταϊκό τόξο. Ήταν δύο ράβδοι απο κάρβουνο οι οποίες έκαναν έναν πολύ δυνατό σπινθήρα όταν ερχόντουσαν σε επαφή και αυτό δημιουργούσε το φως. Κάθε λίγο αυτά τα κάρβουνα τελείωναν και έπρεπε να έχει το νου του ο μηχανικός να βάλει καινούρια γιατί ο προβολέας θα έμενε χωρίς φως. Επίσης το φιλμ ήταν πολύ εύφλεκτο και συχνά έπιανε φωτιά! Γι αυτό τα μηχανήματα αυτά ήθελαν συνεχή επίβλεψη. Ήταν δύο και τρία άτομα μέσα στην καμπίνα. Τώρα πια πατάς ένα κουμπί και όλα γίνονται αυτόματα. Εκσυγχρονιζόμαστε. Όμως χάνονται θέσεις εργασίας. Εδώ είχαμε κάποτε ένα μηχανικό ο οποίος ήταν γύρω στα 65. Γιώργο τον έλεγαν. Είχαμε γίνει φίλοι. Τον συμπαθούσα πάρα πολύ. Δεν πρόσεχε όμως την υγεία του. Είχε βηματοδότη και ήταν πολύ ευτραφής. Ήταν πολύ καλός στη δουλειά του, αλλά δε σηκωνόταν ποτέ από την καρέκλα. Δεν κινούνταν πολύ. Επειδή τον νοιαζόμουν, μίλησα γι αυτόν στον αδερφό μου που είναι καρδιολόγος. Έρχεται εδώ και βλέπει τις εξετάσεις του και του λέει ορθά κοφτά: “Ή χάνεις κιλά ή σε αυτή την καρέκλα θα πεθάνεις!” Πέρασε κάποιος καιρός. Είχαμε και έναν άλλο τεχνικό. Είχε σκύψει με το φακό μέσα στη μηχανή προβολής και κάτι έφτιαχνε. Ο Γιώργος καθόταν πίσω του. Του φωνάζει “Γιώργο φέρε μου ένα σταυροκατσάβιδο!” Tίποτα ο Γιώργος. Ξαναφωνάζει “Γιώργο φέρε μου ένα κατσαβίδι! Μη με γράφεις.” Καμία απάντηση. Σε κάποια φάση γυρίζει να κοιτάξει και βλέπει τον Γιώργο να έχει γύρει και να έχει πεθάνει πάνω στην καρέκλα! Εγώ ήμουν δύο στενά παρακάτω γιατί είχα πάει στη ΔΕΗ. Με παίρνει τηλέφωνο η καθαρίστρια και μου λέει ότι πέθανε ο Γιώργος. Δε γύρισα στον κινηματογράφο. Δεν ήθελα να τον δω έτσι. Πήγα όταν πιά τον είχε πάρει το ασθενοφόρο. Ήταν συγκλονιστική στιγμή.

Θέλω να σας πω ότι χάρις σε εμένα άλλαξαν οι ώρες προβολής στους κινηματογράφους του κέντρου. Παλιά η βραδινή παράσταση έμπαινε 23:30 με 23:45 και το έργο μπορεί να τελείωνε μία το βράδυ. Σκέφτηκα ότι δεν ήταν βολικό για τους θεατές να τελειώνει η ταινία τόσο αργά και να έχει κλείσει και το μετρό. Έτσι ξεκίνησα να κάνω προβολές στις 22:00 για να δω αν θα πετύχει. Με πήραν τηλέφωνο οι γύρω συνάδελφοι που δούλευαν τις αίθουσες και δεν συμφωνούσαν. Δεν καταλάβαιναν το νόημα της αλλαγής. Εγώ όμως το συνέχισα γιατί είδα ότι είχε πολλή απήχηση. Τότε σιγά-σιγά και οι άλλοι κινηματογράφοι άρχισαν να αλλάζουν την ώρα. Αρχικά το πήγανε 22:20 μετά το πήγαν 22:10… Μια νύχτα έρχεται να δει ταινία η σύζυγος του Σπέντζου που έχουν το Ideal στην Πανεπιστημίου. Επειδή η γυναίκα ήταν της δουλειάς, τη ρώτησα τη γνώμη της για αυτή την αλλαγή. Μου απάντησε ότι ήταν το καλύτερο πράγμα και ότι θα το πει και στους κάτω κινηματογράφους να το ακολουθήσουν όλοι. Έτσι καθιερώθηκε και τώρα πια η τελευταία προβολή αρχίζει στις 22:00.

Εγώ προσωπικά βλέπω ταινίες πολύ σπάνια. Είχα δει τον Ελεύθερο Σκοπευτή, το Django, την Αμελί… Λίγες ταινίες μου κεντρίζουν το ενδιαφέρον για να κάτσω να τις δω. Από τον ιδιοκτήτη, τον κύριο Μουστάκα έχω μάθει πάρα πολλά πράγματα. Μία φορά τον είχα ρωτήσει τι να κάνω αν έρχονται μόνο ένα-δύο άτομα. Να γίνεται η προβολή; Μου λέει “Ναι”. Τον ρωτάω “Γιατί να χαλάμε τόσο ρεύμα για να ζεστάνουμε μία τεράστια αίθουσα μόνο για ένα ή δύο άτομα;” Μου απαντάει “Σκέψου ότι φεύγεις από την Κηφισιά, παίρνεις ένα ταξί και έρχεσαι εδώ να δεις μια ταινία και ο άλλος σου κλείνει την πόρτα. Τι θα κάνεις;” Και είχε δίκιο. Κάποτε το Έλλη γέμιζε. 300-400 άτομα σε κάθε προβολή. Σήμερα δεν έχουμε πιά την προσέλευση που είχαμε παλιά. Υπάρχουν και βραδιές που παίζουμε με μόνο με ένα άτομο μέσα. Τα πράγματα είναι πάρα πολύ δύσκολα. Μακάρι να μείνει ανοιχτός ο κινηματογράφος αυτός για πολλά χρόνια ακόμα. Παρ’ οτι η δουλειά μου έχει πολύ άγχος και έχω τόσα πράγματα να διαχειριστώ, έχω αγαπήσει αυτόν τον κινηματογράφο. Έχω ζήσει πολλά μέσα εδώ. Σε δύο χρόνια θα βγω στη σύνταξη. Όμως θα συνεχίσω να έρχομαι. Θα συνεχίσω να δουλεύω κι ας μου παίρνουν το 30% της σύνταξής μου. Γιατί αλλιώς τι θα κάνω; Θα κάθομαι μέσα στο σπίτι να μαραζώνω; Αυτό σκέφτομαι να κάνω.

(σ.σ. Ο κύριος Ανδρέας Καρανίκης μας ενημέρωσε οτι λίγες μέρες μετά τη δημοσίευση του άρθρου, ο ιδιοκτήτης της Έλλης, ο κuριος Λεωνίδας Μουστάκας απέβίωσε.)

INFO:
Έλλη: Ακαδημίας 64 (ΜΕΤΡΟ Πανεπιστήμιο). Tηλ: 2103632789

Το ταξίδι δεν τελείωσε. Τώρα αρχίζει. Ο αιθουσάρχης είναι εκεί. Ο κινηματογράφος ολοφώτιστος, έχει φορέσει τα καλά του και σε περιμένει. Μην αφήσεις να γίνει μια μακρινή ανάμνηση. Άν πέσουν οι τίτλοι τέλους, δεν υπάρχει επιστροφή._

Φωτογραφίες: Λάμπρος Τζίμας – Cinerama

Θοδωρής Απειρανθίτης – Σοφία

Γιώργος Ζιώτας – Έλλη

Πολλές πληροφορίες για τις αίθουσες αντλήθηκαν από το βιβλίο του Μάνου Γαϊτάνου “Οι κινηματογράφοι που αγαπήσαμε“

*Μπορείτε να διαβάσετε το δεύτερο μέρος του αφιερώματος με άλλους τρείς χειμερινούς κινηματογράφους εδώ.