Η εξαιρετική Κύπρια ερμηνεύτρια Μαρία Θεοδότου παρουσιάζει την πρώτη της δισκογραφική δουλειά με τίτλο «Μισός Αιώνας Σιωπές», σε μουσική Ανδρέα Κατσιγιάννη και στίχους Μαρίας Χατζηαυξέντη, που κυκλοφορεί από την Panik Oxygen.
Το αφιέρωμα του δίσκου στα 50 χρόνια προσφυγιάς 1974 – 2024, είναι απότοκο επτά προσωπικών ιστοριών, βασισμένων κυρίως σε μαρτυρίες, αναφορές και καταγεγραμμένα γεγονότα από την περίοδο της τουρκικής εισβολής του 1974.
Τα επτά τραγούδια έχουν τους τίτλους «Ανάσα», «Κυρά Φροσύνη», «Κραυγή», «Αράχνη», «Μαύρη Γάτα», «Ελένη» και «Οδός Λάβετε Φάγετε».
Το τραγούδι που εξυμνεί το ανθρώπινο είδος, το «Ανάσα», βασίζεται στην αναφορά του πατέρα της στιχουργού σε ένα γεγονός που συνέβη τις μέρες της εισβολής, με έναν στρατιώτη άλλου λόχου. Εκεί που ο άνθρωπος χάνει την ελπίδα για ζωή, οι δυνάμεις του εξαντλούνται, γονατίζει και προσκυνά την ανθρώπινη του φύση, συμβιβάζεται με τον θάνατο και αποζητάει την κάθαρση. Μια ανάσα πριν το τέλος, λυτρώνονται οι ψυχές.
Το τραγούδι «Κυρά Φροσύνη», αναφέρεται στην ιστορία της θρυλικής μορφής της κυράς Ευφροσύνης Προεστού, μέσα από τα βιώματα και τις μαρτυρίες 3 στρατιωτών της. Στην άνιση μάχη της Λαπήθου στις 6 Αυγούστου 1974, δώδεκα στρατιώτες αποκόπηκαν και έμειναν εγκλωβισμένοι πίσω από τις εχθρικές γραμμές. Αυτούς τους στρατιώτες εντόπισε η κυρία Ευφροσύνη, η κυρά της Λαπήθου, και τους φρόντισε για έναν μήνα.
«Μαύρη Γάτα», το τραγούδι της μαυροφορεμένης γυναίκας, που βιώνει τη διπλή μαχαιριά του πολέμου του 1974. Περιμένει τον αγνοούμενο σύζυγό της, ενώ στα μεταπολεμικά γεγονότα, εκεί στον καταυλισμό της Άχνας, χάνει το μοναχοπαίδι της. Ζει μόνη στη Λάρνακα, σε ένα σπιτάκι, κοντά στην παραλιακή οδό Πιγιαλέ Πασά.
Το τραγούδι της ηρωίδας εκπαιδευτικού Ελένης Φωκά, φέρει τον τίτλο «Ελένη», αφού, όντας νεαρή κοπέλα στην τουρκική εισβολή, αποφάσισε να μην εγκαταλείψει το χωριό της, παραμένοντας εγκλωβισμένη στα χώματα που αγάπησε. Παρά τον κίνδυνο που διέτρεχε η ζωή της και τις κακουχίες που κατά καιρούς βίωσε από τους Τούρκους εισβολείς, αντιστάθηκε και δίδασκε στο σχολείο του χωριού μέχρι το 1997.
Το τραγούδι «Κραυγή» μαρτυράει την αγέρωχη μορφή της Χαρίτας Μάντολες. Η γυναίκα αυτή, θα μπορούσε να συνταράξει, κάθε γωνιά της Γης με την κραυγή απόγνωσης, αγωνίας, φόβου και θυμού, λόγω του ατίθασου και επαναστατικού χαρακτήρα της. Η Χαρίτα, σκιαγραφεί τον πόνο κάθε μάνας και παραδειγματίζει με τον βίο της.
Το τραγούδι «Αράχνη», απεικονίζει τη μαρτυρία ενός καταδρομέα, του Νίκου Κυριάκου Μακρύγιωργη σχετικά με τη ζωή των στρατιωτών και αιχμαλώτων του πολέμου. Ένας στρατιώτης που αντιπροσωπεύει τη νεανική μαχητικότητα, παρά τις τραγικές προσωπικές του εμπειρίες ζωής.
«Οδός Λάβετε Φάγετε», το τραγούδι που αντανακλά τη μαρτυρία της ίδιας της στιχουργού, Μαρίας Χατζηαυξέντη, η οποία κατοικεί στη νεκρή ζώνη και είναι απόγονος προσφύγων. Η ίδια έγραψε ότι «στα μάτια των εν ζωή μαρτύρων της βεβηλωμένης μνήμης του 1974, συνάντησε την αλήθεια του πολέμου».
Οι μνήμες των Κυπρίων που έζησαν τις μέρες της εισβολής αποτέλεσαν το έρεισμα της στιχουργικής συγγραφής και μετέπειτα της μουσικής απόδοσης του έργου. Η Μαρία Χατζηαυξέντη, αποτυπώνει στους στίχους της τη μνήμη, τον σιωπηλό πόνο, το βαθύ τραύμα του πολέμου, αλλά και την ελπίδα ενός λαού, που κόντρα στις θύελλες της ιστορίας, εξακολουθεί να επιμένει. Η σύνθεση του Ανδρέα Κατσιγιάννη, αλλά και η συγκλονιστική ερμηνεία της Μαρίας Θεοδότου και των συμμετεχόντων εναρμονίζεται με τον στίχο και συγκινεί μουσικά τον ακροατή σε κάθε τραγούδι. Έτσι, περιγράφονται τα ανεξίτηλα σημάδια και οι πληγές ενός λαού, που ακόμη δε λυτρώθηκε από την ιστορία.
Η σκληρότητα και η βαναυσότητα, όμως, του πολέμου, αποτυπώνεται καθημερινώς, χωρίς φραγμούς. Ειδικά σήμερα, οι μαρτυρίες πολέμου αποδεικνύουν ότι παραμένουν διαχρονικές, αναλλοίωτες και επαναλαμβανόμενες. Η τραυματική συνειδητότητα μεταφέρεται από γενιά σε γενιά, χωρίς σταματημό.
Βρείτε το «Μισός Αιώνας Σιωπές» στα ψηφιακά καταστήματα μουσικής:
https://bfan.link/misos-aionas-siopes
