Ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας, που παρουσιάστηκε στη Βουλή τον Ιούνιο του 2025, φέρνει αυστηρότερα πρόστιμα και ποινές για παραβάσεις που σχετίζονται με τα θανατηφόρα τροχαία στην Ελλάδα, με στόχο τη μείωση των ατυχημάτων και την ενίσχυση της οδικής ασφάλειας.
Ριζικές αλλαγές φέρνει ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ), με αυστηρότερες κυρώσεις για τους παραβάτες και ειδικά για όσους υποτροπιάζουν σε σοβαρές παραβάσεις, όπως η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ, η παραβίαση κόκκινου σηματοδότη ή STOP, η χρήση κινητού τηλεφώνου, η υπερβολική ταχύτητα, οι κόντρες και η οδήγηση μοτοσυκλέτας χωρίς κράνος.
Το νέο ποινολόγιο είναι κλιμακωτό, επιβάλλοντας αυξημένες ποινές στους υπότροπους και ακόμα αυστηρότερες κυρώσεις αν η παράβαση συνδεθεί με πρόκληση ατυχήματος. Ήδη, παραβάσεις όπως η χρήση κινητού κατά την οδήγηση, η οδήγηση χωρίς κράνος ή υπό την επήρεια αλκοόλ, αντιμετωπίζονται με δραστική αύξηση προστίμων και αφαίρεση διπλώματος.
Για παράδειγμα, στη χρήση κινητού τηλεφώνου, η πρώτη παράβαση επισύρει πρόστιμο 350 ευρώ και αφαίρεση άδειας για 30 ημέρες, με την πρώτη υποτροπή να ανεβάζει το πρόστιμο στα 1.000 ευρώ και στέρηση διπλώματος για 180 ημέρες, ενώ η δεύτερη υποτροπή οδηγεί σε 2.000 ευρώ πρόστιμο και απώλεια άδειας για έναν χρόνο. Σε περίπτωση ατυχήματος, τα πρόστιμα και οι στέρησεις άδειας εκτινάσσονται, φτάνοντας έως και τα 4.000 ευρώ και οκταετή αφαίρεση διπλώματος, ενώ πλέον προβλέπονται και ποινικές κυρώσεις.
Αντίστοιχη κλιμάκωση ισχύει και για την οδήγηση χωρίς κράνος, με το πρόστιμο να ξεκινά στα 350 ευρώ και να φτάνει στα 2.000 ευρώ για τους κατ’ επανάληψη παραβάτες, συνοδευόμενο από στέρηση άδειας που μπορεί να αγγίξει τα δύο χρόνια. Ιδιαίτερα αυστηρές είναι και οι διατάξεις για τους συνεπιβάτες που δεν φορούν κράνος, καθώς τιμωρούνται τόσο εκείνοι όσο και ο οδηγός.
Η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ αποκτά αυστηρή διαβάθμιση, με τρία επίπεδα παραβάσεων και αυξανόμενες ποινές, που ξεκινούν από 350 ευρώ και φτάνουν τα 4.000 ευρώ με πολυετή στέρηση άδειας για τους υπότροπους. Ταυτόχρονα, ο νέος ΚΟΚ εισάγει και ποινικές κυρώσεις, με δυνατότητα επιβολής κάθειρξης έως 10 ή 20 έτη, και ισόβια αν χαθούν πολλές ζωές.
Στις διατάξεις του νέου ΚΟΚ περιλαμβάνονται επίσης αυστηρές ποινές για την παραβίαση STOP, με τα πρόστιμα και τις στέρησεις διπλώματος να αυξάνονται σημαντικά σε κάθε επαναλαμβανόμενη παράβαση, ειδικά αν προκύψει ατύχημα.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, παρουσιάζοντας το νομοσχέδιο στη Βουλή, τόνισε ότι η Ελλάδα συγκαταλέγεται μεταξύ των χωρών με τα περισσότερα θανατηφόρα τροχαία στην Ευρώπη και ότι η αλλαγή του ΚΟΚ αποτελεί επιλογή ευθύνης, με γνώμονα την προστασία της ανθρώπινης ζωής. Σημαντικές παρεμβάσεις περιλαμβάνουν επίσης τη μείωση των ορίων ταχύτητας στις πόλεις, την αυστηρή τήρηση των λεωφορειολωρίδων, την εντατικοποίηση των ελέγχων για αλκοόλ, αλλά και τη χρήση καμερών παρακολούθησης για παραβάσεις.
Στόχος των αλλαγών είναι η ενίσχυση της οδικής ασφάλειας και η αλλαγή νοοτροπίας στους οδηγούς, με τη λογική «μηδενικής ανοχής» στις επικίνδυνες συμπεριφορές στο δρόμο.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ