Με πολυετή παρουσία στο θέατρο, την τηλεόραση και τον κινηματογράφο, ο Λεωνίδας Κακούρης έχει καταφέρει να ξεχωρίσει για τη σεμνότητα, το υποκριτικό βάθος και την εσωτερική δύναμη που φέρει σε κάθε του ρόλο. Από τον ευγενικό ρεαλισμό μέχρι τη σκληρότητα χαρακτήρων που κρύβουν ευάλωτες πλευρές, ο ίδιος διακρίνεται για την ικανότητά του να ενσαρκώνει ανθρώπους «με σιωπή και βάρος».
Δύο άντρες περπατούν. Δεν ξέρουν πού πάνε, αλλά συνεχίζουν. Κουβαλούν τα ερωτήματά τους όπως άλλοι κουβαλούν τις αποσκευές τους. Μιλούν. Για τον χρόνο, για την πολιτική, για τη ζωή, για το τίποτα. Μοιάζουν με φιλοσόφους, ίσως και με καθρέφτες δικούς μας.
Το έργο «Εκείνος και Εκείνος» επιστρέφει σήμερα πιο επίκαιρο από ποτέ. Όχι επειδή απαντά, αλλά επειδή τολμά να ρωτά και ο Λεωνίδας Κακούρης αναμετράται με έναν ρόλο βαθιά αλληγορικό. Μαζί με τον Γιώργο Κωνσταντίνου, υποδύονται δύο περιπλανώμενους χαρακτήρες που μέσα από το χιούμορ, την υπαρξιακή αμηχανία και τις αλλεπάλληλες “άσκοπες” συζητήσεις, φωτίζουν το διαχρονικό αδιέξοδο του σύγχρονου ανθρώπου.
Μέσα από έναν κόσμο γεμάτο απορίες, σιωπές και γέλιο που πονάει, συναντάμε ξανά τον άνθρωπο που αναζητά τον εαυτό του μέσα στο χάος.
Με αφορμή την παράσταση, ο Λεωνίδας Κακούρης μας μιλάει για το νόημα του έργου σήμερα, την ερμηνευτική πρόκληση του ρόλου του αλλά και για τη σημασία του θεάτρου σε εποχές κρίσης. Μια κουβέντα όχι μόνο για την Τέχνη, αλλά και για την πραγματικότητα που μας περικλείει.
Κύριε Κακούρη, πείτε μας λίγα λόγια για το έργο, συστήστε μας τον Εκείνον και Εκείνον που φέτος το καλοκαίρι θα γυρίσουν όλη την Ελλάδα.
Το έργο «Εκείνος και Εκείνος» είναι ένα πάρα πολύ γνωστό έργο. Ξεκίνησε σαν σειρά στην ελληνική τηλεόραση το 1972 – όπου παίχτηκε για δύο χρόνια περίπου, έγινε μία μικρή αναβίωση το 1989. Από κει και πέρα ανέβηκε αρκετές φορές ως θεατρικό, αντλώντας υλικό από όλα αυτά τα επεισόδια. Το κείμενο είναι μία αλληγορική σάτιρα πάνω στα δεινά που προκαλεί στον άνθρωπο ο σύγχρονος τρόπος ζωής, όλο αυτό το κυνήγι της επιτυχίας και της απόκτησης πλούτου. Όλα αυτά που πιστεύουμε ότι χρειαζόμαστε χωρίς πραγματικά να χρειαζόμαστε, με αποτέλεσμα να θυσιάζουμε χρόνο από τη ζωή μας και να εστιάζουμε σε πράγματα που δεν είναι τόσο σημαντικά και να χάνουμε την επαφή μας με τον βαθύτερο εαυτό μας.
Στην παράσταση αυτή, η οποία αποτελείται από 7 εικόνες, παρακολουθούμε τον ‘’Εκείνον‘’ και ‘’Εκείνον‘’, δύο περιπλανώμενους ταξιδευτές, δύο αλήτες – με την έννοια ότι δεν θέλουν να ενταχθούν στο σύστημα, δεν θέλουν να μπουν στο αυγό όπως λένε και οι ίδιοι – να σατιρίζουν, να σχολιάζουν, να προσπαθούν να κατανοήσουν τα κακώς κείμενα της σημερινής εποχής. Αρνούνται συνειδητά όλα τα καταναλωτικά αγαθά που προσφέρει η σημερινή εποχή, πετούν τα βαρίδια που μας κρατάνε κάτω, όλους αυτούς τους συμβιβασμούς που κάνουν οι άνθρωποι με αντάλλαγμα το πιο απλό πράγμα: την ελευθερία τους.
Τους βλέπουμε μέσα στο έργο να περπατάνε, να φιλοσοφούνε, να σαρκάζουν, να αυτοσαρκάζονται, να κάνουν χιούμορ, να γελάνε, να συγκινούνται…
Είναι ένα πάρα πολύ γλυκό έργο με ένα γλυκόπικρο χιούμορ το οποίο περνάει πολλά ουσιαστικά και υπόγεια μηνύματα.
Πιστεύετε ότι το θέατρο μπορεί ακόμη να επηρεάσει την κοινωνία ή και την πολιτική συνείδηση;
Ακράδαντα ναι!! Ακόμη και έναν άνθρωπο να κερδίσουμε νομίζω ότι το όφελος είναι μεγάλο και επειδή η περιοδεία μας έχει ξεκινήσει, έχω καταλάβει ότι δεν επηρεάζει μόνο έναν άνθρωπο. Ο κόσμος συγκινείται αλλά και γελάει πολύ και από ό,τι συζητάμε μαζί τους στο τέλος της παράστασης, πραγματικά βλέπουν όλα αυτά που κρύβει το κείμενο από κάτω… το οποίο μπορεί κάποιες φορές να φαίνεται παράλογο αλλά είναι πολύ πιο λογικό από ό,τι δείχνει και πολύ πιο ουσιαστικό από την αφέλεια που πολλές φορές μπορεί να είναι ντυμένο. Εξάλλου, μία αφελής ερώτηση μπορεί να προκαλέσει μια πολύ ουσιαστική απάντηση.
Το κείμενο γράφτηκε από τον Κώστα Μουρσελά τη δεκαετία του ’70, όπου έλεγε μεγάλες αλήθειες για την Ελλάδα της μεταπολίτευσης. Πώς έρχεται στο σήμερα και τι πιστεύετε ότι έχει να πει στο κοινό του 2025;
Δεν είναι ένα κείμενο το οποίο αναφέρεται αποκλειστικά σε εκείνη την εποχή. Φυσικά για εκείνη την εποχή μιλάει, αλλά όταν ένας συγγραφέας είναι μεγάλος – όπως ο Μουρσελάς – είναι και προφητικός και βλέπει μπροστά. Μπορεί το έργο να είναι κωμωδία, να το βλέπουν οι θεατές και να γελάνε αλλά στο τέλος θα τους βάλει σε σκέψεις για την τραγικότητα την οποία υποβάλλουμε οι άνθρωποι τους εαυτούς μας καθημερινά.
Τι τύπος είναι ο Σόλων, ο ήρωας που υποδύεστε εσείς;
Ο Σόλων είναι ένας δικηγόρος, μορφωμένος, πολύ πετυχημένος, με πολλά χρήματα – λόγω του πλούσιου γάμου που έκανε – κάνοντας μία ζωή πολύ σύγχρονη. Κάποια στιγμή συνειδητοποίησε ότι ήταν αόρατος και δεν ζούσε τη ζωή του, απλά την παρακολουθούσε. Έτσι λοιπόν επαναστάτησε και αποφάσισε να αντικαταστήσει τη δουλειά και όλες τις υποχρεώσεις που τον βάραιναν με ελεύθερο χρόνο ώστε να μπορεί να ονειρεύεται, να στοχάζεται και να απολαμβάνει τις απλές χαρές της ζωής… χαρές όπως το να βουτάς στη θάλασσα, να χορεύεις στη βροχή, να ονειρεύεσαι, να μετράς τα αστέρια, να κάνεις έρωτα, να αγαπάς. Προτίμησε αγαθά τα οποία δεν έχουν χρηματικό αντίτιμο και σταμάτησε να υποβάλλει τον εαυτό του σε όλα αυτά που τον υποβάλλουμε όλοι μας καθημερινά, στο να ζούμε με άγχος για να έχουμε και να αποκτήσουμε τα υλικά και τελικά να απομακρυνόμαστε από τον βαθύτερο εαυτό μας.
Ο Σόλων και ο Λουκάς θέλουν να περιπλανιούνται ελεύθεροι. Τι σημαίνει για εσάς περιπλάνηση και τι ελευθερία;
Ελευθερία σημαίνει να μπορείς να κάνεις αυτό που θέλεις στο πλαίσιο φυσικά που δεν καταπατάς την ελευθερία του άλλου. Να μην είσαι γεμάτος βαρίδια, γεμάτος πράγματα που σε κρατούν χαμηλά. Σήμερα ζούμε την εποχή της εικόνας, είναι όλα τέλεια, είναι όλα επεξεργασμένα, είναι όλα φτιαγμένα πάρα πολύ ωραία με τα φίλτρα και με τη ζωή που θέλουμε να προβάλουμε… πίσω από όλα αυτά όμως κρύβεται η αλήθεια και η πραγματικότητα η οποία πολλές φορές είναι πολύ πιο ζοφερή από αυτό που δείχνει η εικόνα. Ζούμε και υπάρχουμε για να κυνηγάμε την εικόνα και χάνουμε την ουσία.
Περιπλάνηση είναι να ζεις με τη χαρά του να ανακαλύπτεις κάθε μέρα τον κόσμο ο οποίος έχει τον τρόπο να είναι μεγάλος και σπουδαίος!
Τι σας δίνει ελπίδα σήμερα, κύριε Κακούρη;
Ελπίδα θα πάρω από τους ανθρώπους που αγαπώ, από τους ανθρώπους που νοιάζομαι, από τη νέα γενιά που έρχεται, από τη συνειδητοποίηση του τι είναι αληθινό και τι είναι ψεύτικο. Ελπίδα σήμερα θα πάρουμε με το να αγαπήσουμε τον εαυτό μας.
Με τον Σόλωνα πού ταυτίζεστε και πού διαφωνείτε; Τι “φέρνετε” από τον εαυτό σας στον ρόλο;
Θα ήθελα να ταυτίζομαι στο αναρχικό πνεύμα που έχει ο Σόλων. Στην εποχή μας οι ζωές όλων μας είναι μέσα στο άγχος. Οι καθημερινές υποχρεώσεις, εγώ για παράδειγμα έχω πολύωρα γυρίσματα και πρόβες στο θέατρο ή να πρέπει να δώσω συνεντεύξεις ή να πρέπει να παρευρεθώ σε κάποια εκδήλωση… υπάρχει αρκετό άγχος. Θα ήθελα λοιπόν να κατεβάζω κάποιες στιγμές τους ρυθμούς και να βλέπω λίγο μέσα μου τι γίνεται, και νομίζω ότι κάτι έχω καταφέρει. Δεν χρειάζεται να τα κάνουμε και όλα, αυτό που έχει σημασία είναι να μπορείς να ζεις γιατί η ζωή είναι ένα τίποτα, είναι ένα φλασάκι και περνάει πολύ γρήγορα.
Σε όλους τους ρόλους φέρνω κάτι από εμένα… φέρνω το σώμα μου, τις κινήσεις μου, τη φωνή μου, φέρνω το μυαλό μου – με τον τρόπο με τον οποίο θα κυκλώσω το ρόλο. Φυσικά και δίνω μία έκδοση μέσα από μένα, ένας άλλος ηθοποιός θα δώσει μια άλλη εκδοχή. Χρησιμοποιώ σχεδόν τα πάντα για να ερμηνεύσω ένα ρόλο, από την ψυχή μου μέχρι και κάποιες εκδοχές του χαρακτήρα μου.
Πώς είναι να συνεργάζεστε επί σκηνής με έναν “μύθο” του θεάτρου και του κινηματογράφου, όπως ο Γιώργος Κωνσταντίνου; Έχετε μάθει κάτι από εκείνον – είτε ως ηθοποιός είτε ως άνθρωπος;
Νιώθω πολύ τυχερός που βρίσκομαι στο σανίδι με τον Γιώργο Κωνσταντίνου, έναν θρύλο του ελληνικού θεάτρου και του κινηματογράφου. Όταν έβλεπα τις ταινίες του παιδί, δεν μπορούσα να φανταστώ ότι θα ερχόταν η στιγμή που θα παίζαμε μαζί, αλλά να που έρχεται η ίδια η ζωή και σε διαψεύδει… και σε διαψεύδει με ένα πολύ ελπιδοφόρο τρόπο. Το να είσαι 90 ετών και να μπορείς να δημιουργείς με τον τρόπο που δημιουργεί ο Γιώργος Κωνσταντίνου είναι πραγματικά ένα σπουδαίο παράδειγμα για όλους μας. Αλλάζει ο τρόπος που βλέπεις τα πράγματα γύρω σου και καταρρέουν όλα τα τετριμμένα, όπως για παράδειγμα το ότι δεν πρέπει να κατηγοριοποιούμε τους ανθρώπους και να τους βάζουμε σε κουτάκια και δη τους ηλικιωμένους. Υπάρχουν άνθρωποι που στα 90 τους χρόνια είναι πιο ζωντανοί και δημιουργικοί από ανθρώπους που έχουν τα μισά τους χρόνια.
Η συνεργασία μαζί του μόνο σχολείο θα μπορούσε να είναι…. η αγάπη που δείχνει για το θέατρο αλλά και το πόσο σημαντικό μπορεί να γίνει το θέατρο εάν πραγματικά το αγαπάς, σου δίνει ζωή και κίνητρο για να συνεχίζεις να περπατάς είτε στη ζωή είτε πάνω στο σανίδι.
Με τον σκηνοθέτη της παράστασης Αλέξανδρο Ρήγα είναι η πρώτη φορά που συνεργάζεστε;
Με τον Αλέξανδρο ήμασταν συμφοιτητές στη δραματική σχολή στο Εθνικό Θέατρο, μοιραζόμασταν τα όνειρά μας ως παιδιά και τώρα, μετά από πάρα πολλά χρόνια, ήρθε η στιγμή να δουλέψουμε μαζί. Είναι υπέροχη συγκυρία αυτή, πάντα μου άρεσε η δουλειά του Αλέξανδρου και ειδικά στο Εκείνος και Εκείνος εντυπωσιάστηκα με τον τρόπο που προσέγγισε και προσάρμοσε το κείμενο δίχως να παραγκωνίζει τη γραφή του Κώστα Μουρσελά. Ήταν μία ωραία συνεύρεση με τον παλιό μου συμμαθητή και φίλο.
Στην παρέα σας είναι και ο Δημήτρης Σταρόβας, πώς είναι η συνύπαρξη μαζί του στη σκηνή;
Τι να πω για τον Δημήτρη, ακόμα ένα ζωντανό παράδειγμα της θέλησης που μπορεί να έχει ένας άνθρωπος. Ο τρόπος με τον οποίο αντιμετώπισε το πρόβλημα της υγείας του, το θάρρος που έδειξε, η γενναιότητα και πάνω από όλα το αστείρευτο χιούμορ που δεν το έχει χάσει στιγμή, είναι κάτι μαγικό. Θέλει πολύ δύναμη ψυχική και πραγματική θέληση όλο αυτό, ειλικρινά εγώ δεν ξέρω αν θα είχα το κουράγιο να κάνω αυτό που κάνει ο Δημήτρης. Τον βλέπω κάθε βράδυ στη σκηνή και μόνο θαυμασμό μπορώ να νιώσω!!
Αυτό που βιώνουμε φέτος με τον Γιώργο Κωνσταντίνου και με τον Δημήτρη Σταρόβα είναι κάτι μοναδικό. Η αγάπη για τη ζωή – ο Γιώργος Κωνσταντίνου έχει δηλώσει ότι παίρνει ζωή από το θέατρο και ο Δημήτρης ως πολυσχιδής καλλιτέχνης, παίρνουν δύναμη από το κοινό, από τον κόσμο, και πραγματικά τα καταφέρνουν και οι δύο άψογα!!!!
Έχετε κάποιον ρόλο που ονειρεύεστε να παίξετε;
Να σας πω την αλήθεια, όχι, δεν έχω κάποιο ρόλο που να ονειρεύομαι. Αυτό που ονειρεύομαι και επιθυμώ είναι οι καλές συνεργασίες. Η δουλειά μας ουσιαστικά είναι – και έτσι θέλω να την αντιμετωπίζω – ένα παιχνίδι, ένα πάρε δώσε, ένα δούναι και λαβείν ανάμεσα σε ανθρώπους που εκτιμώ και με εκτιμούν. Θέλω καλές συνθήκες γιατί το να παίξω ένα σπουδαίο ρόλο σε μη καλές συνθήκες, είναι κοντά στο εφιαλτικό. Οπότε προτιμώ να έχω πρώτα τις συνθήκες και μετά τους ρόλους. Άλλωστε, υπάρχουν εκατοντάδες πολύ ωραίοι ρόλοι και γράφονται συνεχώς ωραίοι ρόλοι…. Αφήνομαι σε ό,τι μου φέρει η ζωή.
Τι παίρνετε μαζί σας κάθε βράδυ φεύγοντας από τη σκηνή;
Τον απόηχο και το αποτύπωμα που δίνω και παίρνω από τον κόσμο.
Τα χειμερινά σας πλάνα;
Από τα μέσα Οκτώβρη οι Εκείνος και Εκείνος θα περιπλανούνται στο θέατρο Αργώ. Είναι κρίμα ένα τέτοιο έργο να μείνει μόνο σε μία περιοδεία και να μην έχει μια σταθερή χειμερινή στέγη. Νομίζω θα του πηγαίνει πολύ το κλειστό θέατρο, θα είναι κάπως πιο προστατευμένο, πιο ατμοσφαιρικό. Και θα κάνω και μια τηλεοπτική σειρά η οποία πρόκειται να ξεκινήσει στην ΕΡΤ «Οι θάλασσες μας χώρισαν», αυτά προς το παρόν είναι τα σχέδιά μου.