Σαν σήμερα πριν από 20 χρόνια πέθανε αιφνίδια ένα από τα πιο λαμπρά ταλέντα της R&B.
Τα πρώτα χρόνια
Η Aaliyah Dana Haughton (Αλίγια Ντέινα Χότον) γεννήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 1979 και πέθανε στις 25 Αυγούστου του 2001, σε ηλικία μόλις 22 ετών. Μεγάλωσε στο Ντιτρόιτ του Μίσιγκαν και από μικρή ηλικία ασχολήθηκε με το τραγούδι, το μόντελινγκ, την υποκριτική και τον χορό. Σε ηλικία 12 ετών υπέγραψε το πρώτο της δισκογραφικό συμβόλαιο και λίγο μετά κυκλοφόρησε ο πρώτος της δίσκος, Αge Ain’t Nothing but a Number (1994), με παραγωγό τον, σήμερα καταδικασμένο για παιδεραστία, R. Kelly. Το άλμπουμ πούλησε τρία εκατομμύρια αντίτυπα στις Η.Π.Α. και έγινε διπλά πλατινένιο. Μετά όμως από ισχυρισμούς παράνομου γάμου με τον R. Kelly, η Aaliyah έληξε το συμβόλαιό της με την Jive και υπέγραψε με την Atlantic Records.
Η εδραίωσή της στη μουσική βιομηχανία
Στο δεύτερό της άλμπουμ, η Aaliyah συνεργάστηκε με τον Timbaland και τη Missy Elliott, πουλώντας πολλά εκατομμύρια δίσκους παγκοσμίως. Το 1997 συμμετείχε στο soundtrack της ταινίας κινουμένων σχεδίων Anastasia με το τραγούδι Journey to the Past και κέρδισε μια υποψηφιότητα για Όσκαρ Καλύτερου Πρωτότυπου Τραγουδιού. Η Aaliyah ερμήνευσε το τραγούδι στην 70η Απονομή των Βραβείων της Ακαδημίας Κινηματογράφου και έγινε η νεότερη τραγουδίστρια που τραγούδησε ποτέ στη συγκεκριμένη εκδήλωση. Την επόμενη χρονιά, πραγματοποίησε άλλη μια συμμετοχή σε soundtrack, αυτή τη φορά στην ταινία Dr. Dolittle με το τραγούδι Are You That Somebody?, που της χάρισε την πρώτη της υποψηφιότητα για Grammy.
Το 2000 πήρε μέρος στην κινηματογραφική ταινία Romeo Must Die(Ο Ρωμαίος πρέπει να πεθάνει). Επίσης, συμμετείχε και στο soundtrack της ταινίας, με το τραγούδι Try Again, το οποίο έφτασε στην κορυφή του Billboard Hot 100, κάνοντας την την πρώτη καλλιτέχνιδα που φτάνει στην 1η θέση του chart μόνο από το ραδιοφωνικό airplay (καθώς δεν είχε κυκλοφορήσει ακόμα album ή single που να περιλαμβάνει το τραγούδι). Στην συνέχεια, γύρισε την ταινία Queen of the Damned και τον Ιούλιο του 2001 κυκλοφόρησε το τρίτο και τελευταίο στούντιο άλμπουμ της με τίτλο το όνομά της, το οποίο κατέκτησε την κορυφή του Billboard 200.
Το αεροπορικό δυστύχημα
Όλα έμοιαζαν ιδανικά για την νεαρή τραγουδίστρια, ένα μοιραίο δυστύχημα ήρθε όμως να διακόψει τη λαμπρή της πορεία. Στις 25 Αυγούστου του 2001, η Aaliyah και οκτώ συνεργάτες επιβιβάστηκαν σε ένα ιδιωτικό αεροπλάνο, το οποίο θα τους επέστρεφε από τις Μπαχάμες, όπου είχαν πάει για να γυρίσουν το βίντεο κλιπ για το τραγούδι Rock the Boat, στη Φλόριντα. Η πτήση ήταν προγραμματισμένη για την επόμενη μέρα, αλλά επειδή τα γυρίσματα είχαν τελειώσει, η Aaliyah και οι συνεργάτες τις θέλησαν να επιστρέψουν νωρίτερα. Οι χειριστές αποσκευών και ο πιλότος εξέφρασαν τις ενστάσεις τους, καθώς ο εξοπλισμός ήταν πολύ βαρύς, η μοιραία πτήση όμως πραγματοποιήθηκε και το αεροπλάνο συνετρίβη λίγα λεπτά μετά την απογείωση. Όλοι οι επιβαίνοντες σκοτώθηκαν. Το Εθνικό Συμβούλιο Ασφάλειας των Μεταφορών ανέφερε ότι ο πιλότος κατείχε παράνομα την άδεια από την Ομοσπονδιακή Διοίκηση Αεροπορίας και η αυτοψία στο σώμα του διέγνωσε ίχνη κοκαΐνης και αλκοόλ. Οι έρευνες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το αεροπλάνο ήταν υπερφορτωμένο, καθώς, εκτός του ογκώδους εξοπλισμού, μετέφερε και έναν επιβάτη παραπάνω από το επιτρεπόμενο όριο.
Μετά τον θάνατο της
Μετά τον θάνατο της, η οικογένειά της υπέβαλε μήνυση, αλλά τελικά την απέσυρε καθώς έγινε εξωδικαστικός διακανονισμός και χρηματική συμφωνία. Την εβδομάδα μετά το θάνατο της Aaliyah, το τρίτο άλμπουμ της, ανέβηκε από την 19η θέση στην 1η στο Billboard 200. Το Rock the Boat κυκλοφόρησε ως μεταθανάτιο single και έφτασε στην 14η θέση του Billboard Hot 100 και στην 2η θέση του Billboard Hot R&B/Hip-Hop Songs. Η δεύτερη και τελευταία της ταινία Η Βασίλισσα των Καταραμένων (Queen of the Damned) κυκλοφόρησε στους κινηματογράφους τον Φεβρουάριο του 2002 και ανέβηκε στην πρώτη θέση του box office. Το Δεκέμβριο του 2002, μια συλλογή από ακυκλοφόρητο υλικό κυκλοφόρησε ως το πρώτο μεταθανάτιο άλμπουμ της Aaliyah, με τίτλο Ι Care 4 U.
Η παρακαταθήκη της στην μουσική
Με τις συνολικές πωλήσεις των άλμπουμ της να φτάνουν τα 24 με 32 εκατομμύρια αντίτυπα, η Aaliyah εξέλιξε τον ήχο της R&B και της hip-hop μουσικής, κερδίζοντας τον τίτλο της “πριγκίπισσας της R&B”. Έχει βραβευτεί με τρία American Music Awards και δύο MTV VMAs ενώ έχει λάβει, πέντε υποψηφιότητες για Grammy. Το περιοδικό Billboard κατέταξε την Aaliyah ως τη δέκατη πιο επιτυχημένη R&B τραγουδίστρια των τελευταίων 25 χρόνων και τη 27η πιο επιτυχημένη στην ιστορία. Τον Δεκέμβριο του 2009, το περιοδικό Billboard κατέταξε την Aaliyah στην 70η θέση με τους κορυφαίους καλλιτέχνες της δεκαετίας 1990-2000.
Η Aaliyah σήμερα…
Το τελευταίο διάστημα, όμως, το όνομα της Aaliyah έχει έρθει ξανά στην επιφάνεια, καθώς ο «μέντορας» της, ο 54χρόνος R. Kelly, κατηγορείται ως επικεφαλής ενός σχεδίου που επί δύο δεκαετίες στρατολογούσε γυναίκες και ανήλικα κορίτσια για σεξ. Σύμφωνα με την κατάθεση του πρώην συνεργάτη του Demetrius Smith, ο R. Kelly πλήρωσε 500 δολάρια για μια πλαστή ταυτότητα που χρησιμοποίησε για να παντρευτεί την δεκαπεντάχρονη Aaliyah. Ο γάμος ακυρώθηκε λίγο αργότερα από τους γονείς της. Εδώ αξίζει να σημειώσουμε πως το πρώτο άλμπουμ της, με παραγωγό τον R. Kelly είχε τον ανατριχιαστικό, μετά τις αποκαλύψεις, τίτλο Age Ain’t Nothing but a Number (Η ηλικία δεν είναι παρά ένας αριθμός).
Με αφορμή τη συμπλήρωση 20 χρόνων από τον θάνατό της, τις τελευταίες μέρες το μεγαλύτερο μέρος της δισκογραφίας της «ανέβηκε» για πρώτη φορά στις πλατφόρμες online streaming, κάτι το οποίο χαροποίησε πολύ τους fans της, και όχι μόνο, καθώς έχουν ξανά την ευκαιρία να ακούσουν τη μοναδική φωνή της.
