Το γουργούρισμα της γάτας είναι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά και αγαπημένα «μυστικά» της φύσης – αλλά πόσα ζώα, πέρα από τις γάτες, μπορούν πραγματικά να γουργουρίσουν; Μια νέα ματιά στην επιστήμη αποκαλύπτει τις απαντήσεις.
Το γουργούρισμα, εκείνος ο χαμηλός, σταθερός ήχος που κάνουν οι γάτες όταν είναι χαρούμενες ή ήρεμες, μοιάζει σχεδόν μαγικός στα αυτιά μας. Δεν είναι όμως μόνο ένδειξη ευτυχίας· συχνά οι γάτες γουργουρίζουν και σε στιγμές άγχους ή πόνου, ακόμα και λίγο μετά τη γέννησή τους, σαν μια γλώσσα επικοινωνίας ανάμεσα στη μητέρα και τα γατάκια.
Όμως τι ακριβώς σημαίνει “γουργούρισμα”; Όπως εξηγεί ο καθηγητής βιολογίας Jonathan Losos από το Washington University, το γουργούρισμα έχει δύο βασικά χαρακτηριστικά: το πλαίσιο στο οποίο εμφανίζεται και τον φυσικό μηχανισμό παραγωγής του ήχου. Ενώ τα περισσότερα ζωικά «τραγούδια» ακούγονται μόνο στην εκπνοή, το γουργούρισμα της γάτας είναι συνεχές, και στην εισπνοή και στην εκπνοή – κάτι σχεδόν μοναδικό στη φύση.
Δεν είναι όμως μόνο οι οικιακές γάτες που γουργουρίζουν. Το ίδιο κάνουν και οι cheetahs, κούγκαρ, σερβάλ, μπομπκατ, δηλαδή αρκετά είδη άγριων γατών. Από την άλλη, τα μεγάλα αιλουροειδή –λιοντάρια, τίγρεις, λεοπαρδάλεις, ιαγουάροι– δεν μπορούν να γουργουρίσουν με αυτόν τον τρόπο, αλλά έχουν το χάρισμα της βροντερής βρυχηθμού, λόγω μιας διαφοράς στον λάρυγγά τους.
Υπάρχει κάποιο άλλο ζώο που να γουργουρίζει σαν τις γάτες;
Ναι – και λέγεται genet (γένος Genetta), ένα πλάσμα που θυμίζει διασταύρωση γάτας και μινκ, με μυτερό ρύγχος και αδύνατο σώμα. Τουλάχιστον δύο είδη genets είναι γνωστό ότι γουργουρίζουν με τον ίδιο διπλό (εισπνοή/εκπνοή) μηχανισμό, αν και η επιστήμη δεν έχει μελετήσει ακόμη όλα τα μέλη του είδους.
Τα ζώα που “κάπως” γουργουρίζουν
Εκτός από τις γάτες και τα genets, πολλά άλλα θηλαστικά κάνουν ήχους που μοιάζουν με γουργούρισμα, έστω και αν ο μηχανισμός είναι εντελώς διαφορετικός. Ρακούν, για παράδειγμα, παράγουν έναν χαμηλό ήχο όταν είναι χαλαρά, ειδικά τα μωρά με τις μαμάδες τους. Κουνέλια τρίζουν τα δόντια τους όταν χαλαρώνουν, ενώ νυχτερίδες και σκίουροι έχουν τις δικές τους παραλλαγές «ψιθύρων» χαράς ή ασφάλειας.
Και δεν σταματάμε στα θηλαστικά: ακόμη και μερικές αράχνες (όπως οι wolf spiders) δημιουργούν παρόμοιους ήχους χτυπώντας τα πόδια τους μεταξύ τους – μια μορφή «γουργουρίσματος» που όμως ανήκει σε άλλο… σύμπαν.
Η επιστήμη, όσο κι αν προσπαθεί να ξεκλειδώσει όλα τα μυστικά του γουργουρίσματος, παραδέχεται ότι το φαινόμενο παραμένει σε μεγάλο βαθμό μυστηριώδες – κυρίως επειδή τα ζώα γουργουρίζουν όταν είναι τόσο χαλαρά, που η παρουσία ανθρώπων-ερευνητών μπορεί να τα… αγχώσει.
Όπως και να έχει, ένα είναι βέβαιο: με βάση τον αυστηρό ορισμό, οι γάτες παραμένουν οι αδιαμφισβήτητοι μάγοι του γουργουρίσματος.
Με πληροφορίες από livescience.com
