Ανήκει, αδιαμφισβήτητα, σε εκείνη την κατηγορία καλλιτεχνών που λες «εδώ, αξίζει να σταθείς, αξίζει να ακούσεις». Στοχαστής τραγουδοποιός και ταξιδιάρης ερμηνευτής ο Μανώλης Φάμελλος τιμά το Μικρόφωνο σε μια συνέντευξη όπου η μουσική κυριαρχεί και γίνεται αφορμή να πάμε λιγάκι παραπέρα, να προβληματιστούμε, να εμβαθύνουμε… Μια συζήτηση με αφορμή την διπλή δισκογραφική παρουσία του Μανώλη Φάμελλου που καταλήγεις να πεις στο τέλος της κουβέντας -για εσάς της ανάγνωσης- «εδώ, αξίζει»!
Κ. Φάμελλο με μεγάλη μου χαρά σας υποδέχομαι στο Μικρόφωνο. Διπλό το δισκογραφικό χτύπημα αυτή τη φορά. Από τη μία το πρώτο αγγλόφωνο ομώνυμο album των Flitcraft, αποτελούμενο από εσάς και την αμερικανίδα Jessika Kilroy, και από την άλλη ο ελληνόφωνος όγδοος προσωπικός σας δίσκος «Γύρω απ’ τον ήλιο». Ήταν περισσότερο καλλιτεχνική ή εσωτερική η ανάγκη να εκφραστείτε μ’ αυτόν τον διπλό μουσικό τρόπο;
Δεν ξέρουμε τι είναι αυτό που μας κινεί, το γνωρίζουμε μονάχα εκ των υστέρων όταν η ανάγκη έχει πληρωθεί και στην θέση της συναντάμε ξανά το ένδοξο κενό… Κατά τα άλλα όλα έγιναν τυχαία, απλά κάποτε φτάνει η στιγμή που πηδάς να ανέβεις στο τρένο…όσο κι αν είναι γνώριμη η διαδρομή πάντα είναι ένα νέο ταξίδι γιατί εγώ είμαι ένας άλλος κάθε φορά. Ελπίζω να μην ακούγεται εγωιστικό αυτό…
Η αγγλόφωνη κυκλοφορία Σας υποδηλώνει έμμεσα και την επιθυμία για διεθνή καριέρα; Είναι ένας ακόμη στόχος ή όνειρο, αν το προτιμάτε, προς πραγματοποίηση;
Διεθνής καριέρα, όχι… Τίποτα τέτοιο…απολαμβάνω το να με πηγαίνω έξω από τα νερά μου και να διασκεδάζω πιθανόν μια ροπή προς την οκνηρία που με βασανίζει… Αλλά μου αρέσουν και οι στόχοι και τα όνειρα, σε όλα ναι φτάνει να μην κρυβόμαστε πίσω τους…
Οι τίτλοι των album σας μου θυμίζουν τίτλους ποιητικών συλλογών. Αντιστοίχως οι τίτλοι και οι στίχοι των τραγουδιών σας, συμβολικοί με βαθιά νοήματα. Κάποιες φορές έως και αποφθεγματικοί. Πόση σημασία δίνετε στον στίχο την ώρα της δημιουργίας ενός κομματιού;
Όση είναι δυνατόν να υπάρξει και ακόμη περισσότερη ίσως…ωσάν να κρίνεται το μέλλον του κόσμου από αυτόν ακριβώς τον στίχο. Κατά μέσο όρο (αν και απεχθάνομαι την έκφραση) χρειάζομαι 7 συναπτά εικοσιτετράωρα για να ολοκληρώσω ένα τραγούδι το οποίο επεξεργάζομαι και τις ώρες που κοιμάμαι…κυρίως τότε θα έλεγα. Έτσι μου μένει ελάχιστος χρόνος να ολοκληρωθώ εγώ ο ίδιος και ιδού μετά από τόσα χρόνια έχω παραμείνει μισός. Πρέπει να το δούμε σαν κάποιου είδους κέρδος αυτό.
Σαν τραγουδοποιός εκπροσωπείτε την ελληνική «rock» και «έντεχνη» μουσική σκηνή. Πώς αντιλαμβάνεστε εσείς τις δύο αυτές έννοιες του «rock» και του «έντεχνου»; Σε ποιο βαθμό αισθάνεστε πως διαφέρετε από τους τραγουδοποιούς που εκπροσωπούν άλλα είδη της εγχώριας μουσικής;
Δεν έχω καταφέρει να τις εννοήσω σε βάθος αν και έχω μια ιδέα για το τι εννοούν οι άλλοι όταν τις μεταχειρίζονται. Δεν έχω την ψευδαίσθηση πως αυτό που κάνω είναι απολύτως πρωτογενές ή οτιδήποτε…απλά αυτή είναι η ματιά μου στα πράγματα κι ας με βάλει σε όποιο ράφι καταλαβαίνει ο καθένας, εγώ θα βολευτώ. Η διαφορά, ο εαυτός του καθενός δηλαδή, προηγείται σίγουρα αλλά μέσα στην μουσική αυτή είναι μονάχα ένα πλαίσιο, από εκεί και πέρα όλη η συζήτηση γίνεται για την ένωση, την σύνθεση με άλλα λόγια.
Στην μέχρι τώρα μουσική σας διαδρομή υπάρχει κάτι που θυσιάσετε ή κάτι για το οποίο έχετε μετανιώσει;
Ναι βιάστηκα να ξεκινήσω, έπρεπε να μου αφήσω λίγο χρόνο ακόμη…ευτυχώς δεν με ανακάλυψε κανείς οπότε δεν έχω να κατηγορήσω κανέναν για το ότι με έσυρε με το ζόρι… Ελπίζω τουλάχιστον από την άλλη να έχω την σύνεση να τελειώσω στην ώρα μου. Εκεί θα μπορούσα να χρειαστώ την βοήθεια του κοινού.
Πρώτη εμφάνιση μπροστά σε κοινό… Θα ήθελα να μας την αφηγηθείτε!
30 Ιανουαρίου 1992 Μανώλης Φάμελλος και οι Ποδηλάτες ιστορικό κλαμπ Παραρλάμα… Ξεκινήσαμε με φόρα στην μακριά την ανηφόρα. Δεν θυμάμαι και πολλά, καλώ όποιον παραβρέθηκε να με διαφωτίσει. Ήμουν κάπως αγχωμένος θα έλεγα διακινδυνεύοντας να φανώ εξαιρετικά επιεικής με τον εαυτό μου… Φορούσα ένα μαύρο σακάκι και το πουκάμισο μέσα στο παντελόνι…o tempora o mores…
Ξεκινήσατε ως μέλος του συγκροτήματος «Ποδηλάτες» και στη συνέχεια κάνατε μόνος καριέρα. Τα τελευταία χρόνια βλέπουμε νεανικά συγκροτήματα να κερδίζουν το κοινό και να σημειώνουν επιτυχία με τα τραγούδια και τις εμφανίσεις τους. Ποια η δική σας γνώμη; Ξεχωρίζετε κάποιο ή κάποια από αυτά;
Δεν έχω πλήρη εικόνα για να διακινδυνεύσω μια γνώμη. Σίγουρα υπάρχουν αλλά συναντώ όλο και συχνότερα περιπτώσεις όπου συμβαίνει το αντίθετο…δηλαδή εξαιρετικές μπάντες ή μονάδες που δεν γυρίζει να κοιτάξει κανείς…επιβεβαιώνεται αυτό που έλεγα πάντα, πως πρέπει να έχουμε εμπιστοσύνη τελικά στο κακό γούστο του κόσμου…ή μπορεί και να μοιάζω με εκείνον τον τύπο στο ανέκδοτο που οδηγεί στο αντίθετο ρεύμα και βλέπει με απορία όλους τους υπόλοιπους που πηγαίνουν κανονικά.
Πώς θα χαρακτηρίζατε εσείς τη μουσική και τα τραγούδια του νέου σας album «Γύρω απ’ τον ήλιο»; Τι ακούσματα και τι μηνύματα έχει να λάβει ο ακροατής σας;
Θα το αφήσω αχαρακτήριστο, την μουσική μετασχηματίζει και μετουσιώνει ο ακροατής και όχι ο ίδιος ο παραγωγός.
Οι καλλιτέχνες αποτελείτε πρότυπο για τον κόσμο και ιδιαίτερα για το νεανικό κοινό. Γίνεστε είδωλα. Λαμβάνοντας, λοιπόν, υπόψη το είδος που εκπροσωπείτε και το γεγονός ότι είστε, ο ίδιος, ο δημιουργός των τραγουδιών που ερμηνεύετε πόσο επηρεάζεστε από την κοινωνική πραγματικότητα και όσα συμβαίνουν γύρω μας στα τραγούδια σας; Θεωρείτε τον εαυτό σας -με την καλλιτεχνική ιδιότητα του τραγουδιστή-τραγουδοποιού- «πρότυπο»;
Θεωρώ πως ό,τι λέω είναι απολύτως κρίσιμο και παράλληλα διεκδικώ μέσα σε αυτό και την ελευθερία μου και τα λάθη μου και το να χαθώ τελικά μέσα σε αυτό. Και πρότυπο ας είμαι προς αποφυγή. Εννοώ δηλαδή πως θα προτιμούσα ο καθένας να βλέπει, να μιλά, να εξηγεί με τον τρόπο του και να κάνει έτσι δικό του τον κόσμο. Τι να τα κάνουμε τα πρότυπα; Να μας απαλλάσσουν από το άγχος να χτίσουμε τους εαυτούς μας; Ας πούμε λοιπόν πως θέλω να δείξω ένα μηδέν, ένα φιλόξενο μηδέν μέσα στο οποίο κάποιος δεν θα φοβηθεί να σταθεί, να αναμετρηθεί με το τέρας και στο τέλος να αναρριχηθεί προς τον κόσμο.
Πώς θα χαρακτηρίζατε την εποχή μας; Εποχή προόδου ή παρακμής; Ποια θεωρείτε ότι είναι τα τρωτά σημεία;
Είμαστε παγκοσμίως σε μια φάση αποσυναρμολόγησης…αν και κάθε εποχή εμφανίζεται να νοσταλγεί μια υποτιθέμενη ενότητα που υπήρχε στο παρελθόν… Δεν βλέπω πάντως στο άμεσο μέλλον να αποκαθίσταται κάποιου είδους σταθερότητα. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος νιώθω πως μοιάζει μια κλιματική, οικολογική καταστροφή…ο άνθρωπος προσπαθώντας να κάνει την ζωή του καλύτερη ίσως φτάνει τελικά να θέτει σε κίνδυνο τις ίδιες τις προϋποθέσεις της. Και αυτό το ίσως μέρα με την μέρα γίνεται το πιθανότερο σενάριο για το μέλλον…μπορείτε να φανταστείτε κάτι χειρότερο;
Εσείς προσωπικά είστε ικανοποιημένος από τη ζωή σας μέχρι τώρα σαν άνθρωπος αλλά και σαν καλλιτέχνης;
Σπανίως γιατί πάντα χρειαζόμουν ένα αύριο για να στηριχθώ και στο βάθος τους τα έβλεπα συνήθως σκούρα τα πράγματα όπως και στο παρελθόν, τα περασμένα τα έβλεπα σκουριασμένα. Αλλά όσο δρούμε οι διάδρομοι είναι ανοιχτοί και μπορούμε να εξηγήσουμε το πριν και να φανταστούμε το μετά…τότε υπάρχει εκατέρωθεν έδαφος να καλλιεργήσουμε και η δουλειά αυτή θα μας δίνει πίσω αγάπη και ικανοποίηση. Τι άλλο να ζητήσει κανείς;
Οι live εμφανίσεις σας τι περιλαμβάνουν αυτό το διάστημα; Υπάρχει κάποιο μόνιμο μουσικό στέκι που σας βρίσκουμε;
Δυστυχώς ή ευτυχώς όχι, περιπλανώμενος γυρνώ τα τελευταία χρόνια αν και τηρώ κάποια παραδοσιακά ραντεβού…θα ήθελα όμως να φωλιάσω κάπου και να γεννήσω ένα ωραίο αυγό, δηλαδή μια παράσταση μακράς επώασης που να την φροντίσω εξαντλητικά στις λεπτομέρειες. Αλλά μάλλον ζητάω πολλά και ούτε φαντάζομαι κάποιον που να μπορεί να μου τα δώσει στην παρούσα φάση. Στο τέλος καταλήγω να τα ζητώ από τον εαυτό μου….ίσως και από τους φίλους-συνεργάτες μου που μοιράζονται το πείσμα μου και πιθανόν μια κάποια άγνοια κινδύνου…
Θα ήθελα να κλείσουμε με ένα μήνυμα δικό σας προς τους αναγνώστες του Μικρόφωνου αλλά και όλους όσους αγαπούν, θαυμάζουν και στηρίζουν τον Μανώλη Φάμελλο όλα αυτά τα χρόνια…
Θα ήθελα να βλεπόμαστε στενότερα, να κάνουμε έναν ζωντανό και διαδραστικό απολογισμό κάθε φορά και να προσπαθούμε για το Καλό όπως το καταλαβαίνει ή το εξηγεί ο καθένας.Αμήν.
Μανώλης Φάμελλος: “Γύρω Απ’ Τον Ήλιο”
Κυκλοφορεί από τη Minos – Emi.
FB: Μανώλης Φάμελλος
