Η συγκεκριμένη κωμωδία μάλλον εδιδάχθη το 392 π.Χ. και ο τίτλος αναφέρεται σε αυτές που μετέχουν στην Εκκλησία του Δήμου. Ο Αριστοφάνης επιλέγει ως πρωταγωνιστή το ασθενές φύλο για μία ακόμη φορά, μετά τη «Λυσιστράτη» και τις «Θεσμοφοριάζουσες», το οποίο στη συγκεκριμένη κωμωδία ακούει στο όνομα «Πραξαγόρα». Η Πραξαγόρα, σύζυγος του Βλέπυρου, καταφέρνει να οργανώσει τις Αθηναίες, να φτάσουν πρώτες στην Εκκλησία του Δήμου ντυμένες άντρες και με ψήφισμα να πάρουν την εξουσία στα χέρια τους. Τα πάντα είναι κοινά : περιουσίες, χρήματα, γυναίκες, παιδιά, άντρες. Οι δούλοι θα ασχολούνται με τη γη. Η νέα μπορεί να συνευρεθεί με το νεαρό που επιθυμεί, αφού εκείνος, πρώτα, φροντίσει και τις γηραιές κυρίες. Η θέση στο φαγοπότι δίνεται με κλήρωση. Ο Αριστοφάνης τελειώνει το έργο του κάπως βεβιασμένα, καθώς εμφανίζεται η δούλη του τελευταίου αφέντη που δεν έχει πάρει τη θέση του στο τραπέζι και αναχωρούν για το φαγοπότι μέσα σε τραγούδια με θέμα το φαγητό.
Η κοινοκτημοσύνη ως μέτρο μεταρρύθμισης που εισηγείται ο αρχαίος σατιρικός ποιητής δια στόματος των γυναικών στηρίζεται σε δύο αίτια : η γυναίκα δεν ήταν κυρία του εαυτού της, δεν είχε δικαιώματα ούτε στην πατρική περιουσία ούτε στην επιλογή συζύγου στην αρχαία Αθήνα. Ο πατέρας και μετά ο σύζυγος φρόντιζε για αυτήν. Καθώς και, το γεγονός πως γάμος από έρωτα δεν υπήρχε, αλλά, ο γάμος αποτελούσε το μέσο μεταβίβασης των περιουσιακών στοιχείων. Είναι ξεκάθαρο πως υπάρχει αλληλένδετη σχέση μεταξύ της κοινοκτημοσύνης των γυναικών και της κοινοκτημοσύνης της περιουσίας, ενώ υπάρχει διαχωρισμός σήμερα.
Οι μεταρρυθμίσεις της Πραξαγόρας μας φέρνουν κάπως στη σκέψη την ιδεατή Πολιτεία του Πλάτωνα, αφού και ο φιλόσοφος οραματίζεται να είναι κοινά για όλους τα αγαθά, οι γυναίκες, τα παιδιά, τα συσσίτια, υποστηρίζει την κατάργηση των δικαστηρίων. Ας λάβουμε υπόψη, πως βασικό θέμα της κωμωδίας αποτελεί η γυναικεία πρωτοβουλία σε κοινωνικά και πολιτικά θέματα.
Οι «Εκκλησιάζουσες» κατά Κρανουνάκη
Ο Σταμάτης Κραουνάκης αναλαμβάνει να κάνει τη μετάφραση, να γράψει το λιμπρέτο και να συνθέσει τη μουσική για τη δική του λαϊκή οπερέτα. Μένει πιστός στο πνεύμα του Αριστοφάνη, αλλά καταφέρνει να παρουσιάσει επί σκηνής τη δική του άποψη για τη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα.
Αντιμετωπίζει την αριστοφανική κωμωδία ως έργο με πολιτικό υπόβαθρο που σατιρίζει την Αριστερά στην εξουσία. Προσπαθεί να βρει τι έφταιξε και παρέμεινε όνειρο θερινής νυχτός η εξουσία στο λαό. Μήπως η πολιτική της στρατηγική οδήγησε στην αποτυχία της; Μήπως η νομοθεσία ευνόησε την ουτοπία; Μήπως τελικά η ζωή είναι ένα μεγάλο φαγοπότι; Μπορεί να τρώνε όλοι, αλλά κάποιοι θα φάνε περισσότερο. Στο πρόγραμμα της παράστασης αναφέρεται πως ήθελε να δημιουργήσει ένα «μουσικό έργο-σημαδούρα». Προσωπική μου άποψη, το πέτυχε.
Η σκηνοθεσία της Μαριάννας Κάλμπαρη κατάφερε όχι μόνο το αριστοφανικό ύφος να επικρατήσει αλλά να ταιριάξει αρμονικά πρόζα και λυρικό θέατρο. Φαίνεται πως δούλεψε με μεράκι τόσο πάνω στη διασκευή του Κραουνάκη όσο και με τους ηθοποιούς.
Οι πρωταγωνίστριες του ελληνικού θεάτρου Σοφία Φιλιππίδου (Πραξαγόρα), Ιωάννα Μαυρέα (Γριά Α) και Κατερίνα Λυπηρίδου (Νέα, Θεράπαινα) αφήνουν το στίγμα τους σε όλη την παράσταση καθώς, οι ρόλοι που ερμηνεύουν έχουν κάτι από το δικό τους εσωτερικό κόσμο.
Τα νέα αστεράκια του καλλιτεχνικού στερεώματος τόσο τα κορίτσια όσο και τα αγόρια δεν περνούν απαρατήρητα. Κατάφεραν να έχουν αρμονία μεταξύ τους, είχαν καλή άρθρωση, άψογη κίνηση και αφήνουν ελπίδες να αναλάβουν πρωταγωνιστικούς ρόλους με επιτυχία στο μέλλον.
Ο βαθύφωνος Χριστόφορος Σταμπόγλης ως βολεμένος Βλέπυρος κινήθηκε με πολύ μεγάλη άνεση στον υπαίθριο χώρο του Παλαιού Ελαιουργείου της Ελευσίνας και οι υπέροχες κορώνες του αγκάλιασαν τον αττικό ουρανό. Απέδωσε με ωραίο κωμικό τρόπο τον όποιο θυμό του ξύπνησε η πλεκτάνη της γυναίκας του, αλλά αφήνει και την υπόνοια πως ίσως να μην θέλει να ξεφύγει από αυτήν.
Τα σκηνικά της Χριστίνας Κάλμπαρη βοήθησαν στην θεατρική απόδοση της οπερέτας χωρίς να αποτελούν κάτι ιδιαίτερο. Ήταν απλά και λειτουργικά. Η ίδια επιμελήθηκε και τα κοστούμια, τα οποία δεν ξέφυγαν από το κλασικό μοτίβο. Ήταν χωρίς έμπνευση, παρόλο που η αφίσα και το εξώφυλλο του προγράμματος της παράστασης, μας είχε δώσει την εντύπωση για κάτι πιο τολμηρό και «αιχμηρό».
Οι φωτισμοί της Στέλλας Κάλτσου ήταν «φιλικοί» με τους ηθοποιούς. Δημιουργούσαν την κατάλληλη ατμόσφαιρα σε κάθε σκηνή της κωμωδίας, από την προετοιμασία για την κατάληψη της εξουσίας έως το μεγάλο φαγοπότι.
Ο Θοδωρής Πανάς υπογράφει τη χορογραφία, η οποία είχε ρυθμό, ήταν απλή, καλά δουλεμένη και κατάλληλη για την αριστοφανική οπερέτα.
Το λιμπρέτο του Σταμάτη Κραουνάκη προβληματίζει, καθώς καταπιάνεται με το απατηλό όνειρο της Αριστεράς, καυτηριάζει χωρίς να προσβάλει, μας δίνει ερεθίσματα για σκέψη. Είμαστε οι πράξεις μας, όλα καταλήγουν σε ένα μεγάλο φαγοπότι. Δεν έχει σημασία αν κάποιος μείνει νηστικός.
Όσοι επιλέξετε να παρακολουθήσετε αυτήν την παράσταση θα απολαύσετε μία αριστοφανική βραδιά δια χειρός Κραουνάκη που υπενθυμίζει πως ο Αριστοφάνης είναι πιο επίκαιρος από ποτέ τόσους αιώνες μετά από την πρώτη διδασκαλία του έργου.
Συντελεστές:
Μετάφραση- Λιμπρέττο- Μουσική: Σταμάτης Κραουνάκης
Σκηνοθεσία: Μαριάννα Κάλμπαρη
Σκηνικά-κοστούμια: Χριστίνα Κάλμπαρη
Χορογραφία: Θοδωρής Πανάς
Σχεδιασμός φωτισμού: Στέλλα Κάλτσου
Βοηθός σκηνοθέτη: Μαριλένα Μόσχου
Βοηθός σκηνογράφου: Σοφία Αρβανίτη-Φλώρου
Βοηθός Παραγωγής: Διονύσης Χριστόπουλος
Φωτογραφείς: Σταύρος Χαμπάκης
Παίζουν:
Σοφία Φιλιππίδου, Χριστόφορος Σταμπόγλης, Σταμάτης Κραουνάκης, Χρήστος Γεροντίδης, Σάκης Καραθανάσης, Ιωάννα Μαυρέα, Κώστας Μπουγιώτης, Κατερίνα Λυπηρίδου, Γιώργος Στιβανάκης, Ερατώ Αγγουράκη, Τερέζα Καζιτόρη, Πίνα Κούλογλου, Ματίλντα Τούμπουρου.
Ζωντανή μουσική:
Δημήτρης Ανδρεάδης, Βασίλης Ντρουμπογιάννης, Βάιος Πράπας, Γιώργος Ταμιωλάκης.
Οι παραστάσεις συνεχίζονται στο Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν & Εθνική Λυρική Σκηνή
Ημέρες παραστάσεων: Πέμπτη 26/9, Παρασκευή 27/9, Σάββατο 28/9 και Κυριακή 29/9
Ώρα έναρξης 21.00
Διάρκεια παράστασης: 105′
Τιμές εισιτηρίων:
Τετάρτη -Πέμπτη- Παρασκευή: 16€ κανονικό, 12€ μειωμένο, 10€ ανέργων
Σάββατο-Κυριακή: 18€ κανονικό, 12€ μειωμένο και ανέργων
(Το μειωμένο ισχύει για φοιτητές, ανέργους, πολύτεκνους, άνω των 65 ετών, με τα αντίστοιχα δικαιολογητικά.)
Τα μeiωμένα εισιτήρια , προσκλήσιες-, ατέλειες, τιμής ένεκεν δίνονται μόνο από τα ταμεία του θεάτρου.
Προπώληση: viva.gr
Παραγωγή
ΘΕΑΤΡΟ ΤΕΧΝΗΣ ΚΑΡΟΛΟΥ ΚΟΥΝ – ΕΘΝΙΚΗ ΛΥΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ
Ευγενική χορηγία ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΝΑΥΠΛΙΩΤΗ-ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ
Με την υποστήριξη του ΔΗΠΕΘΕ ΚΟΖΑΝΗΣ
